|
|
Bhutan'da 'mutlu' bir Türk
Gamze Deniz, Budizm kurallarına göre yönetilen, huzurun hüküm sürdüğü ve anadilinde tek bir küfür bile olmayan Bhutan'da yaşamayı tercih etti. Yeni memleketinden bahsederken 'Biz...' diyen Gamze Deniz, Bhutan'da yaşamı anlattı.
Yaşı 29, ismi Gamze Deniz. Hikâyesi Türkiye'de başlıyor ama şu an sürdüğü yer Bhutan (Bütan diye okunuyor). Burayı siz de dünyanın yarısı gibi bilmiyor olabilirsiniz ama dünyanın diğer yarısı haberdar Bhutan'dan... Dünyanın en kalabalık iki ülkesi Hindistan ile Çin'in arasında, Himalayalar'ın gökyüzüne -yani kendi Tanrılarına- yakın yerlerine kurulmuş bir ülke burası. Bhutan, kelime anlamı olarak 'Tibet'in sonu' demek. Yeri de Tibet'in güneyinde. Deniz'in kalbi beş yılı aşkın bir süredir bu küçük ülkede atıyor. Yaşamını da o coğrafi bölgenin inanışlarına göre tamamen değiştirmiş. Deniz, İstanbul'da doğmuş, Boğaziçi Üniversitesi'nde mütercim-tercümanlık bölümünü bitirmiş. Bir yıla yakın Batı ülkelerinde (İtalya, Hollanda, Belçika, Almanya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan, Yunanistan) dolaşıp dönmüş ve çeşitli basınyayın organlarında bir süre çalışmış. Sonradan geçtiği internet sektöründe çalışırken, dil bilimi üzerine yaptığı akademik çalışmalar sırasında Bhutan ile tanışmış. Araştırmaları nedeniyle bu ülkeye gitmeye karar vermiş. Budizme olan ilgisi oradaki hayatı benimsemesiyle sürmüş ve Bhutan'daki Kraliyet Üniversitesi'ne bağlı Bhutan Kültür Araştırmaları'na girmiş. Burada hem araştırma görevlisi hem de öğretmen olarak çalışmaya başlamış.
100 DOLARA MİS GİBİ HAYAT Deniz'e Himalayalar'da akademik kariyerin aylık karşılığının ne olduğunu soruyorum, "110 dolar," diyor. Şaşırıyorum, Boğaziçi mezunu bir Türk, Bhutan'da 110 dolara eğitim uzmanı olarak hayatını sürdürmeyi seçiyor. Oysa Deniz İngilizce, Almanca, Fransızca da içinde olmak üzere sekiz dil biliyor. Bhutan'ın resmi dili olan Dzonkgha da bunlardan biri. Diğer diller de farklı Güney Asya dilleri. Deniz, aldığı eğitimle Türkiye'de çok daha iyi bir gelir kazanabilir ama bunda hiç gözü yok. Bhutan'da aradığı huzuru bulduğunu söylüyor, "Az ihtiyaç, çok mutluluk. Sadece 100 dolara Bhutan'da mis gibi bir hayat sürebilirsiniz," diyor.
EVLAT EDİNMİŞ Bhutan da zaten zengin bir ülke değil. 47 bin kilometre kare yüzölçümü olan, 600 bin nüfuslu bir ülke. 50'lerde küçük derebeyliklerin, tek bir krallığın çatısı altında birleşmesi ve toprakların halka pay edilmesiyle kurulmuş. Bu yüzden herkesin kendine yetecek kadar toprağı var. Temel geçim kaynağı da tarım. Ancak ortalama nüfus çok düşük. 50-55 yıl yaşayan Bhutanlılarda çocuk ölümleri de yetersiz beslenme nedeniyle çok yüksek. Cep telefonu ülkeye iki yıl önce girmiş, o da başkente yakın yerlerde mevcut. İnternet var ama ağır olduğundan kullanımı yaygın değil. Bhutanlılar her ay ortalama Deniz'inki kadar gelir elde ediyorlar. Ama kimsenin de fazlasını istediği yok. "Çok parası olan ne yapıyor?" diye soruyorum Deniz'e, "İhtiyacı olan birine bakıyoruz. Ya bakıma muhtaç bir yaşlı ya da bir çocuk oluyor bu," diyor. Bir kez daha şaşırıyoruz. Deniz bunun Bhutan'da çok normal ve geleneksel bir davranış olduğunu belirtiyor. Ve kendisinin de baktığı çocuklardan birini evlat edindiğini hatırlatıyor.
SERKAN ÜNLÜ
|