|
 |
|
  ATO: "Türkiye kaçak cenneti"
Ankara Ticaret Odasının (ATO) hazırladığı ''Kaçak Ekonomisi'' başlıklı rapora göre, Türkiye'ye sigaradan içkiye, çaydan şekere, akaryakıttan büyükbaş ve küçükbaş hayvana kadar pek çok mal girerken, Türkiye, tam bir ''kaçak cenneti'' olarak tanımlandı.
Rapora göre, Türkiye ekonomisi, ülkeye hangi yollardan girdiği belli olmayan kaçak ürünler yüzünden yılda 20 milyar dolar kaybediyor.Türkiye'ye kaçak yoldan giren ürünler ve ekonomiye etkilerinin masaya yatırıldığı rapora göre, kaçakçıların en çok yüzünü güldüren, ancak ekonomiye de en büyük zararı veren ürün akaryakıt.
Türkiye'ye
yılda 2.5 milyon ton kaçak akaryakıt giriyor. Bu miktar, ülke içinde tüketilen toplam akaryakıtın yaklaşık yüzde 20'sini oluşturuyor.
TBMM Akaryakıt Kaçakçılığını Araştırma Komisyonunun çalışması, sadece son 2 yılda Türkiye'de 7 milyon 814 bin ton akaryakıt kaçakçılığı yapıldığını, devletin ise bu kaçakçılıktan 10.7 milyar YTL'lik vergi kaybına uğradığını ortaya koyuyor.Rapora göre, Türkiye'nin çok düşük bedelle akaryakıt temin edilecek ülkelere komşu olması, sahillerin uzunluğu ve kontrolünün zorluğu özellikle deniz yoluyla yapılan akaryakıt kaçakçılığına zemin hazırlıyor.
'KAÇAK 29,6 MİLYON CEP TELEFONU'
Gümrük kayıtlarına göre son 10 yılda 40 milyon 435 bin 552 adet cep telefonu ithal edildiği belirtilen raporda, şunlar kaydedildi:
''Bu ithalat için de 5 milyar 551 milyon dolar harcandı. Ancak Telekomünikasyon Kurumunun verilerine göre son 10 yılda Türkiye'ye 70 milyon cep telefonu girdi. Bu miktarın parasal değeri ise 15 milyar dolar. İki kurumun kayıtları arasındaki fark, Türkiye'ye kaçak giren cep telefonu sayısını gösteriyor. Bir başka ifadeyle, kaçak yollarla Türkiye'ye sokulan cep telefonu sayısının 29,6 milyon olduğu ortaya çıkıyor.
Türk Telekomünikasyon Kurumuna göre ise kaçak cep telefonu sayısı 12 bin, bu telefonların Türk ekonomisine verdiği zarar 3 milyar dolar, kaçak cepten alo yüzünden devletin uğradığı gelir kaybı ise 1 milyar dolar. Cepte kaçağın ülkeye zararı ise toplam 4 milyar dolar.''
KAÇAK SİGARA, ŞEKER, İÇKİ
Rapora göre, Türkiye'ye her yıl 25 bin ton kaçak sigara giriyor. Sigara kaçakçılığı nedeniyle devlet, her yıl 2,5 milyar dolar vergi kaybına uğruyor.Türkiye'ye en çok kaçak sigara Irak'tan sokuluyor. Kuzey Irak'ta Dohuk ve Süleymaniye'deki fabrikalarda üretilen kaçak sigaranın büyük miktarlarda girdiği yer ise serbest bölgeler.
Yurt dışından gelen her yolcu beraberinde vergiden muaf olarak bir karton sigara getirebiliyor. Fakat pratikte bu üç karton olarak uygulanıyor. Gürbulak Sınır Kapısından bunun için her gün 2 bin kişi İran'a gidip geliyor ve beraberinde 6 bin karton sigarayla dönüyor.
Türkiye'ye yılda 1 milyon ton kaçak şeker giriyor. Kaçak şekerin ekonomiye maliyeti yaklaşık 1.5 milyar dolar.
Üreticiye zararı en fazla olan kaçak ürünlerden biri de çay... Türkiye'de bir kilogram çayın maliyeti yaklaşık 2.5-3 dolar iken, Hindistan ve Seylan gibi ülkelerde bu rakamın 1 dolar seviyesinde olması kaçak çay girişinin temel nedeni... Son bir yıllık dönemde Türkiye'ye giren kaçak çay miktarının 40 bin ton olduğu, devletin vergi kaybının 120 milyon dolar, üreticinin zararının ise 110 milyon YTL (73 milyon dolar) olduğu ifade ediliyor.
Türkiye'ye kaçak olarak giren bir başka ürün de içki. Ülkeye kaçak yollardan giren içkinin yıllık 85-100 bin şişe civarında olduğu iddia ediliyor.
'YEDİĞİMİZ ETİN YARISI KAÇAK'
Rapora göre, Türkiye'ye her yıl yaklaşık 1 milyon hayvan kaçak yollarla giriyor.Kaçak hayvan ticaretinden Türkiye'nin zararı 1 milyar YTL'yi (666 milyon dolar) buluyor. Kaçak büyükbaş ve küçükbaş hayvanın yanı sıra Türkiye'ye özellikle İran'dan kaçak et de giriyor. İstanbul'daki etlerin yüzde 60'ı, tüm Türkiye genelinde satılan etlerin de yarıdan fazlası kaçak. Türkiye'ye giren kaçak etin değeri 6-7 milyar dolar civarında..
'TÜRKİYE, YASA DIŞI GÖÇTE TRANSİT GÜZERGAH'
Rapora göre, 1995-2005 yılları arasında Türkiye'ye yasa dışı yollardan giriş yaptığı belirlenen yaklaşık 580 bin kişi yakalandı.Türkiye, Asya ile Avrupa arasındaki coğrafi konumu nedeniyle Afganistan, Pakistan, Irak, İran, Bangladeş, Suriye, Moritanya, Somali gibi ülke vatandaşlarının Avrupa ülkelerine geçişi için transit güzergâh konumunda bulunuyor.
Türkiye Bilimler Akademisinin hazırladığı bir rapora göre, her yıl yaklaşık 100 bin kişi kaçak göçmen olarak yakalanıyor, yakalanamayan 100 bin kaçak göçmenin de Türkiye'ye giriş-çıkış yaptığı tahmin ediliyor. Her yıl 5 bin kişi sığınma istemiyle Türkiye'ye geliyor.
Kaçak göçmen başına 2-3 bin dolar civarında para alınıyor. Türkiye üzerinden yapılan kaçak göçmen ticaretinde milyon dolarlardan bahsediliyor.
ATO BAŞKANI AYGÜN
ATO Başkanı Sinan Aygün, raporla ilgili yaptığı açıklamada, Türkiye'ye kaçak giren ürünlerin miktarı dikkate alındığında, bu ürünleri taşımak için her yıl 204 bin ''görünmez'' kamyonun yurda kaçak mal soktuğunu savundu.Türkiye ekonomisinin kaçakçılık nedeniyle yılda 20 milyar dolarlık kayba uğradığını ifade eden Aygün, şunları kaydetti:
''Gümrüklerimiz kevgire dönmüş durumda, delik deşik. Bu kadar mal ülkeye nasıl giriyor insanın aklı almıyor. Kaçak mal ticareti, devlet için vergi ve istihdam, üretici için ise gelir kaybına yol açıyor. Ürettiğimiz şekeri çayı tüketemediğimiz için stoklar birikiyor, olan üreticiye oluyor. TEKEL'in Pazar payı düşüyor, olan vatandaşa oluyor.''
|
