 |
| Bitmeyen bir 'gömme' töreninin hikâyesi
|
|
Geçmişte sadece bir televizyon filmi yönetmenliği bulunan Tommy Lee Jones'un, yönetmenlikte asıl çıkışını yaptığı Üç Defin, western türünde olan; ölüm, yaşam, dostluk ve vefa üzerine bir film.
Tommy Lee Jones'ın ilk yönetmenlik denemesi olan bu yapım, 2005 Cannes Festivali'nde yarıştı. Ve hayli beğenildi. Yine de iki ödül birden alacağı pek beklenmiyordu. Ama öyle oldu ve film hem en iyi senaryo, hem de en iyi oyuncu (Tommy Lee Jones) ödüllerini aldı. Aslında elbette çok iyi bir oyuncu olan ve Kaçak filmiyle bir de yardımcı oyuncu Oscar'ı bulunan Lee Jones'tan böylesine bir yönetmenlik başarısı beklenmiyordu kuşkusuz. Çünkü o, ne de olsa sert rollerin maço görünümlü oyuncusuydu. Ama bu tür sürprizler hep gelmiştir Hollywood'dan. Ve geçmişte de adları Paul Newman, Robert Redford, Al Pacino vb. olan ünlü erkek oyuncular, yönetmenliğe sıvandıklarında iyi işler yapmışlar, entelektüel filmler yönetmişlerdir. Jones'un filmi, bir türlü gömülemeyen bir ölünün hikâyesini anlatıyor. Texas'ın Meksika sınırına yakın bir yerde, bir büyük çiftliğin kahyası, yanında çalışan Meksikalı işçilerden birinin vurularak öldüğünü ve alelacele gömüldüğünü öğrenir. Ve bir yandan katilin kim olduğunu bulmaya çalışırken, öte yandan aynı zamanda arkadaşı olan adamın son arzusunu yerine getirmek için, cesedi alıp Meksika'ya doğru uzun bir yolculuğa çıkar. Ölüm ve yaşam, arkadaşlık ve dostluk, ilkeler ve idealler üzerine bu ilgi çekici film, öncelikle çarpıcı konusundan ve onu oya gibi işleyen bir senaryodan destek alıyor. Senaryo, Paramparça Aşklar/Köpekler filminden beri adı Meksikalı yönetmen Alejandro Gonzalez İnarritu ile birlikte anılan yazar Guillermo Arriaga ile Tommy Lee Jones'un işbirliği arzusundan doğmuş. Oturup günlerce konuşmuşlar ve ortaya Jones'un anayurdu olan Texas'ta geçen, ama yazarın ait olduğu Meksika kültüründen de geniş ölçüde yararlanan bir senaryo çıkmış. Yani tam anlamıyla çifte kültürlü bir film bu... Öte yandan, geçmişinde sadece bir TV filmi yönetmenliği bulunan Tommy Lee Jones da anlaşılan bir sinema kurdu, bir gizli sinefilmiş. Çünkü filmini çekerken Japon Kabuki tiyatrosundan, Kurosawa, Peckinpah, Godard gibi yönetmenlerden ve de kimi minimalist plastik sanatçılardan esinlendiğini belirtmiş.
İNSANCIL BİR DESTAN
Film, anılan tüm bu sanatçıların arasında en çok Peckinpah'ı akla getiriyor. Western türüne yepyeni ve çağdaş bir anlatım getiren sanatçının özellikle iki filmi akla geliyor: bir tür kara komedi olan Çöl Şeytanı (The Ballad of Cable Hogue) ve de yine ölüm ve cesetler üzerine bir film olan Bana Onun Kellesini Getirin (Bring Me the Head of Alfredo Garcia). Üç Defin, bütün önemli western'lerde olduğu gibi kendi sınırlarını aşıyor ve insancıl bir destana dönüşüyor. Ayrıca özgün bir mizah duygusu da taşıyor. Oyuncular bu zenginliğe çabalarıyla katılıyorlar. Elbette usta oyuncu Tommy Lee Jones başta, ama aynı zamanda küçük rollerinde parlayan Barry Pepper, Melissa Leo, Julio Cedillo gibi isimler de çok iyi. Yazar Arriaga, yönetmen İnarritu ile olan işbirliğinin en son çevirdikleri Babil'le sona erdiğini söylemişti. Anlaşılan iki sanatçının yolları ayrılacak. Bu ilgi çekici modern western'i de hem Arriaga'nın yeni döneminin, hem de Tommy Lee Jones'un yönetmenliğinin ilk çıkışı olarak kabul etmek gerekiyor.
ÜÇ DEFİN * * *
( The Three Burials of Melquiades Estrada) Yönetmen: Tommy Lee Jones Senaryo: Guillermo Arriaga Görüntü: Chris Menges Müzik: Marco Beltrami Oyuncular: Tommy Lee Jones, Barry Pepper, Julio Cedillo, Dwight Yoakam, January Jones, Melissa Leo/ Amerikan filmi.
|
