Hastaların da sorumlulukları var
* Hep hasta haklarından bahsediliyor. Ancak hakları olanın, sorumluluklarının da olması gerekmez mi?
Hastaların, hakları yanında, yükümlülükleri de vardır. Öncelikle, sağlık kurumlarında hizmetlerin aksamadan verilebilmesi için belirlenen kurallara uymaları gerekmektedir. Buna göre;
* Hastalar randevu tarih ve saatlerine uymalı; hekim ve sağlık çalışanlarının vakitlerine saygı göstermeli, onları gereksiz yere ve randevusuz meşgul etmemelidirler.
* Hastalar, özel imtiyaz ve iltimas talep etmemeli; acil ve ilk yardım hizmetlerinin sağladığı öncelik ve ayrıcalıkları suiistimal etmemelidirler.
* Hasta, refakatçi ve ziyaretçileri, hastane hijyenini bozacak şekilde hareket etmemeli; gürültü yapmamalı, asayiş ve huzuru bozacak davranışlardan kaçınmalıdırlar.
* Hastanın perhizine uymayacak gıdalar getirmemeli, sağlık çalışanlarına saygı ve nezaket kuralları çerçevesinde davranmalıdırlar.
BASKI KURAMAZLAR
* Hastalar, hekimin mesleki bilgi ve ilkeler ışığında bağımsız karar verme özgürlüğünü kısıtlayacak şekilde psikolojik, sosyal ve fiziksel baskı kuramazlar. Tıbbi gerekçe olmaksızın rapor, usulsüz ilaç ve tıbbi malzeme talebinde bulunamazlar. Sağlık durumları hakkında, gerçeğe aykırı belge ve doküman düzenlenmesini isteyemezler.
* Hastaların, hekim ve sağlık personeline, yanlış ve eksik bilgi vermeleri kabul edilemez. Hastalar kimlik, adres ve telefonlarını doğru olarak bildirmeli ve soruları makul biçimde cevaplamalıdırlar.
* Hasta tedaviyi reddediyor ise; alternatif bir tedavi uygulanıp uygulanmaması veya tedavisiz kalma konusundaki tercihini, açıkça yaşamı tehdit eden durumlarda -yazılı olarak- belirtmelidir. Tedaviyi kabullendiğinde ise tarif edildiği gibi uygulamalıdır.
* Hasta, hastalığı konusunda bilgi almak isteyip istemediğini ve kimlere bilgi verilmesini istediğini açıklamalıdır. Hasta, tedavisiyle ilgili karar vermekten kaçınamaz. Hasta, teşhis ve tedavi sürecinde, hekim ve diğer sağlık çalışanlarıyla işbirliği yapmalıdır. Aynı anda başka bir tedaviyi yürütüyorsa, bu konuda hekimine bilgi vermelidir. Hastalar, önceki rapor, film veya tetkikleri, başvurdukları hekimden saklamamalıdırlar.
YAZILI BEYAN GEREKİR
* Taburcu edilmesi veya başka bir kuruma sevki gereken hasta, makul bir süre içerisinde nakil için gerekli olan işlemleri yapmalıdır. Hastalar, kendileriyle ilgili dosya ve diğer dokümanları izinsiz olarak kurum dışına çıkaramazlar. Taburcu edildikten sonra, tedavilerini uygulamalı ve ayaktan kontrollerini yaptırmalıdırlar.
* Hastalar, organ ve doku bağışında bulunuyorlarsa bunu ve bilinçsiz kalmaları halinde, kendisiyle ilgili tıbbi kararların kim tarafından verilmesini istediklerini, yazılı olarak beyan etmelidirler. Hepatit ve AIDS gibi sağlık çalışanlarına bulaşabilecek hastalığı olanlar, bunu kendisiyle ilgilenen personele en başta ifade etmelidirler.
* Hastalar, sağlık kurumuna ait eşya ve cihazlara zarar veremezler. Hastaneleri barınma, beslenme ve sosyal bakım eksikliklerini gidermek amacıyla kullanamazlar. Acil durumlar ve yasal zorunluluklar hariç, kendilerini tedavi etmeyi kabul etmeyen hekimlerin bu kararına saygı duymalıdırlar.
* Hastalar, somut olay ve belgelere dayanmaksızın; sağlık çalışanları ve kurumlarını yıpratacak şekilde kamuoyu önünde hakaret ve suçlayıcı beyanatta bulunmamalıdırlar.
Prof. Dr. Tevfik Özlü
|
