Gökler mini jetlere emanet

Önce 11 Eylül, ardından İngiltere'de yaşanan hadiseler, küçük jetlere olan talebi artır›yor. Uygun fiyatlarıyla dikkat çeken jetlerin en büyük alıcısı ise hava taksi işletmeleri

Amerikan Eclipse Aviation, Maverick Jets, Adam Aircraft ve Cessna Aircraft, Kanadalı Diamond Aircraft, Japon Air Honda ve son olarak Brezilya'lı Embraer, mikro jet üretiminde dünyanın en ciddi firmaları. Şirketler ürettikleri küçük jetler için hava taksi operatörlerinden bir kerede 300 ila bin adet sipariş alarak büyük sükse yapıyorlar. Mini jetlerin bu kadar ilgi görmesinin nedeni ise yolcu uçaklarına yönelik tehditlerin yeniden gündeme gelmesi. Sadece Eclipse Aviation 2009 yılına kadar 3 bin sipariş aldı. Eclipse Aviation, 300 uçakla büyük müşterilerinden DayJet Hava Taksi işletmesine ilk uçağını geçtiğimiz ay sonunda teslim etti. Şirket, Eclipse 500 jetinden 2007 sonuna dek bin adet teslim edecek. İki yıl öncesine dek yılda 800 civarında küçük uçağın satıldığı ABD havacılık endüstrisinde büyük bir hava taksi dalgası başlamış durumda. Cessna Mustang'la, Maverick Jets Leader'la, Adam Aircraft da A500 ve 700 modelleri ile yüzlerce sipariş alarak büyük bir dalga yakaladılar.

PAZARDA YENİ OYUNCULAR
Zamanın para olduğu günümüzde bu jetlere sipariş yağıyor. Bu dalgadan Japonya'dan Air Honda, Kanada'dan Diamond Jet ve Brezilya'dan Embraer de faydalanmak için harekete geçti. Havacılığın büyük oyuncu olduğu ulaşım endüstrisinde hava taksiciler çok küçük meydanlara ve hatta otobanlara bile inen yetenekleri ile iş dünyasının rüyasını süsleyen bu jetlere yatırım yapıyor. Özel üyelikler, sezonluk kiralamalar ve kara taksiciliğinde olduğu üzere her terminale uğramadan onlarca şehir gidebilme yeteneği hava taksiciliğini cazip kılıyor. Önce geniş toprakları, binlerce zengini ve derin havacılık kültürü ile ABD'ye has görülen mini jet üreticiliği, yarışa Brezilya, Japonya ve Kanada gibi ülkelerin de girmesiyle bambaşka bir havaya büründü.

YATIRIM YAPAN KAZANIYOR
Amerikan Ulusal Havacılık Yönetimi mini jetler için çok büyük sipariş veren hava taksi işletmelerinin yakında büyük bir patlama yapacağını, jet imalatçılarının da aynı Ferrari ya da Mercedes gibi aile şirketleri olacağını öngörüyor. Hava taksi hizmeti veren şirketler dünya genelinde bir saatlik mesafeye tarife bedeli olarak 200 ila 600 avro arasında ücret talep ediyor. 400 ila 700 metrelik pistten kalkan uçaklar glass kokpitleri sayesinde çok kolay ve emniyetli biçimde kullanılabiliyor. Örneğin İstanbul'dan kalkıp Hakkari'ye kadar uçabilen uçaklar aynı depoyla İstanbul'a dönebiliyor. Konforlu yolculuk en fazla dört saat sürüyor. Mini jetlerin aynı anda dört ila altı kişi taşıyabilmesi hedeflenmiş. Gerekirse bir hostes ya da host servis için uçaklarda istihdam edilebiliyor. 1.3 milyon dolar (Eclipse 500) ile 3 milyon dolar (Phenom 300) arasında değişen fiyatlarla satılan uçakların üreticilerine gerçek maliyeti bir milyon doların çok altında. Havacılık uzmanları, hava taksi sektörünün 2010 yılına dek 10 binden fazla uçak talebinde bulunacağını öngörüyor.