Merkez'in merkezi...
O kadar çok saçmalık yaşanıyor ki memlekette, yetişmek için, günde 38 tane falan yazı yazmak lazım... Sıra gelmiyor bir türlü. Mesela, Merkez Bankası'nın İstanbul'a taşınma projesi...
Diyor ki Ali Babacan: "Gelişmiş ülkelerde merkez bankaları, başkentten değil, o ülkenin finans merkezinden yönetiliyor... Almanya'nın başkenti Berlin ama, merkez bankası Frankfurt'ta... Biz de öyle yapmalıyız."
İlk bakışta, doğru bir yaklaşım gibi geliyor. Para neredeyse, merkez bankasının da orada olması, mantıklı gibi duruyor.
Pekiiii... ABD'nin finans merkezi neresi? New York. Merkez Bankası nerede? Başkent Washington'da.
Bu, mantıksız gibi mi duruyor?
Bunlar böyle çünkü... İşlerine geldiği zaman ABD'yi örnek gösterirler, işlerine gelmediği zaman Sri Lanka'yı.
Halbuki Ali Babacan'ın bilmesi lazım, söylediğinin pek de mantıklı olmadığını... Çünkü ABD'de okudu. Okuduğu ABD'yi beğenmiyor, okumadığı Almanya'yı örnek gösteriyor. Madem çok takdir ediyordun Almanya'yı. Neden ABD'de okudun?
Üstelik... Uzatmak istemem ama, Almanya doğru bir örnek de değil... Alman Merkez Bankası ne zaman kuruldu? 1957'de. Alman Merkez Bankası kurulurken, kuruluş kanununa şöyle bir madde konulmuştu: "Başkent Berlin olmadığı sürece, Merkez Bankası'nın yeri Frankfurt olacaktır." Sonra iki Almanya birleşti, başkent Berlin oldu. Ama yıllar geçerken, işin rengi de değişti... Frankfurt, sadece Almanya'nın değil, Avrupa Birliği'nin de finans merkezi oldu. Avrupa Birliği Merkez Bankası da, orada kuruldu... Dolayısıyla, Alman Merkez Bankası'nı Frankfurt'tan Berlin'e taşımak salaklık haline geldi. Bu yüzden, başkent Berlin olduktan sonra, kanuna yeni bir madde eklediler ve "Merkez Bankası Frankfurt'ta kalacaktır" dediler. Yani... Almanya'daki durum, Ali Babacan'ın dediği gibi değil maalesef. İkinci Dünya Savaşı'nın, hayatın akışının ve Avrupa Birliği'nin bir mecburiyeti...
Hem zaten, madem "iş olan yere taşınacak" bu merkez bankaları... IMF'ye en borçlu ülke, Türkiye. IMF de buraya taşınsın o zaman... Ne işi var ABD'de?
İşin gırgırı bir yana, şöyle bitirelim... Merkez Bankası'nın Ankara'da bulunmasının tek sebebi, para değildir. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, "ulus-devlet" kavramının, bir unsurudur. Onun için, Cumhuriyet Ankarası'ndaki adresi de "Ulus" tur. Padişah efendinin başkenti, çok gerilerde kaldı...
|