Bundan sonra tahlil yaptırmak zor
* Maliye Bakanlığı, 1 Temmuz 2006 tarihli yeni Tedavi Yardımına İlişkin Uygulama Tebliği'yle bundan sonra birinci, ikinci ve üçüncü basamaktaki ayaktan teşhis ve tedavi hizmetlerine ait kamu ödemelerinin paket usulü yapılacağını bildirdi. Yani, hastaya ister tetkik yapılsın, ister yapılmasın ya da kaç adet tetkik ve hangi tetkikler yapılırsa yapılsın kuruma sabit bir ödeme yapılacak. Bu, mevcut sistemi ciddi olarak değiştirebilecek bir uygulama. Bundan sonra hastaların tetkik yaptırması güç olacak.
Bazı özel ve kamuya ait sağlık kurumlarının kazançlarını artırmak için hastalara gereksiz tetkikler yaptırıp, faturaları şişirdiklerine dair söylentileri medyada takip etmişsinizdir. Maliye Bakanlığı, bu tür usulsüzlüklere karşı önlem olarak ayaktan tetkik ve tedaviler için vaka başına sabit ödeme planlaması gerçekleştirdi. Ancak bu uygulamanın da bazı sakıncaları mevcut. Bu kez, gerek özel ve gerekse kamuya ait sağlık kurumları, hastalara tahlil yaptırmakta isteksiz olacaklar. Hastalara, sadece muayene yapılarak tedaviye başlanacak. Bu durumda bazı hastalıkların teşhisi gecikebilecek. Veya hekimler hastaları yatırarak tetkik etmeye çalışacak. Bu da hastanelerde yatak işgalini artırıp, yatak sıkıntısına neden olabilecek. Birinci ve belki ikinci basamak için çok fazla soruna yol açmayacak gibi kabul edilse bile, uygulamanın üçüncü basamak sağlık hizmetlerini de kapsaması ciddi olumsuzluklar doğurabilecek gibi görünüyor. Çünkü, üçüncü basamağa gönderilen hastalar, zaten teşhis ve takibinde güçlük çekilen hastalardır. Bu hastaların üçüncü basamağa sevk edilme nedenleri de 'ileri tetkik ve tedavi' ihtiyacıdır. Bu uygulamanın eğitim hastanelerini de kapsaması, bu tür hastaları riske atmaktadır. Elbette giderleri azaltmak, hele hele suiistimalleri önlemek için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Hekimlerin de tetkik isterken daha optimal davranış geliştirmeleri istenen bir durumdur. Bu bağlamda vaka başına ödeme uygulaması öngörülüyorsa, doğru strateji şöyle olmalıydı: Öncelikle her hastalığın tanısı, ayırıcı tanısı ve tedavisi için gerekli olan tetkik ve girişimlerin tanımlanması ve ardından bunlara ait bir fizibilite çalışması sonucunda paket ücretlendirmenin yapılması gerekirdi. Bu yapılmayıp toptancı bir yaklaşımla, disiplinlere göre kaba bir ortalama maliyet hesabı üzerinden ödeme yapılması, hasta güvenliği açısından sakıncalı olabilir. Maliye Bakanlığı daha zor olsa da, sağlık kurumlarının, hekim ve uzman temsilcilerinin görüşlerini alarak, hasta güvenliğini riske atmadan harcamaları azaltacak kalıcı yöntemler geliştirmeli, ilk akla gelen kolaycı çözümlerle yetinmemelidir.
MEĞER FİLM BAŞKA HASTAYA AİTMİŞ
* Tatilde memlekete geldiğimde 'babamı bir kontrolden geçireyim' dedim. Doktor, akciğer filmine bakıp kanser teşhisi koydu. Tüm aile telaşla köyde toplandı. Babam da şüphelenip, 'benden bir şeyler gizliyorsunuz' diye tutturdu. Eşe dosta danıştık. Bir doktorun adını verdiler. Babamı götürdük. Doktor bir filme, bir de babama baktı; 'Bu film, bu hastaya ait değil' dedi! Hemen yeni bir film çektirdik. Gerçekten bir yanlışlık olmuş. Kanserli film, babamın değilmiş. Hepimiz çok sevindik. Ama filmin gerçek sahibi hastaya ne oldu bilmiyoruz.
Hastalara ait tahlil sonuçlarının, röntgen filmlerinin karışması, ciddi sonuçlar doğurabilen bir durumdur. Hastane yönetimi, böyle üzücü durumlarla ve bunların hukuki sonuçlarıyla yüzleşmemek için gereken her türlü önlemi almalıdır. Hekimler; bu tahlil veya film bulgularına bakarak, hastalıkları teşhis ederler ve tedaviler başlarlar. Eğer değerlendirilen film ya da tetkik, hastaya değil de bir başkasına aitse, yanlış teşhis ve tedaviler söz konusu olur ve hastalar bundan zarar görebilir. Hasta güvenliği açısından, bu tür hataların oluşmasını tamamen önleyecek bir isimlendirme veya numaralandırma sistemi kullanılmalıdır. Örneklerin hastadan alınmasından, sonuçların hastaya veya hekimine ulaştırılmasına kadar geçen sürecin her aşamasında, hataya izin vermeyen bir kayıt ve kontrol sistemi kurulmalıdır. Bu sürece müdahil olan tüm personel; hekim, hemşire, laborant ve tıbbi sekreter vb. bu konuda eğitilmeli, denetlenmeli ve sık sık uyarılmalıdır. Bu mekanizma işletilmediğinde, yanlışlıkla ameliyat edilen veya sağlam organı alınan hastalar gibi medyaya yansıyan trajik olaylarla yüzleşiriz. Her zaman bu kadar ağır sonuçlar doğurmasa bile, hastanın veya yakınlarının yaşadığı psikolojik travma az şey değildir. Bir de aksi yönde, hastalığı teşhis edilemeyen veya teşhisi geciken hastalar söz konusudur.
|
