 |  |
İran'dan...
Dün bizim gazetede görüp, Pazar ilavesinde de hikayesini okuduğunuz Ahmedinecad'ın resimleri, cuma akşamı çok geç elime ulaştı.
Ulaştığında, ben Pazar ilavesindeki Kanatlı Karınca köşesindeki yazımı çoktan yazmıştım.
Yaşam karşısındaki titiz ve özenli davranışını gazetecilik aşkıyla harmanlayan Doğan Satmış, Ahmedinecad'la ilgili daha ayrıntılı ve geniş bir izlenim yazıp yazamayacağımı sormasa aşağıdaki yazıyı dün okuyacaktınız.
Çok ilginç bir ülke olan İran'a ait diğer notları pas geçmeye de kıyamadığım için o yazıyı da bugün yayınlıyorum.
Lüksemburg'u anlatmaya çalıştığım geçen haftaki Kanatlı Karınca yayınlandığında ben çoktan İran'ın yolunu tutmuştum bile...
İran'dan Türkiye'ye gelen bir milyona yakın turist sayısını iki misline çıkarmaya çalışan Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç ve TÜRSAB yönetimiyle birlikte hızlandırılmış bir İran turu yaptık.
Cuma gecesi başlayıp, çarşamba sabahı sona eren bu gezinin en ilginç yanı ise şu an dünyanın en popüler liderlerinden biri olan İran Cumhurbaşkanı Ahmedinecad ile karşılaşmam oldu.
Tahran'daki Şah'dan kalma sarayında Ahmedinecad'ın elini sıkıp bir koltuğa oturduğumda İran Cumhurbaşkanı'nın yüzünü yazıyla anlatamayacağım kaygısına düştüm. Çünkü gülmediği anlarda da gülüyor gibi görünüyordu.
Karikatüristlerin Ahmedinecad'ı nasıl çizeceğini düşündüm. Çünkü yüz çizgileri aşağıya doğruydu. Gözleri sanki ince bir çizgiden ibaret gibiydi. Hep gülüyor sanıyordunuz.
Hoşsohbet ve farklı bir siyasetçi olan Kültür ve Turizm Bakanı Atilla Koç, İran Cumhurbaşkanı'na Türkiye'nin taleplerini yazılı bir metinden okuyarak iletti.
Ahmedinecad ise Sasani İmparatorluğu'ndan kalma yumuşak bir üslupla Türkiye ile ilişkilerini sınırsız bir şekilde geliştirmek istediklerini söyledi. Bu arzusunu "İnşallah" sözüyle de güçlendirdi.
Atilla Koç "İnşallah" ın Türkiye'de iki anlamı olduğunu belirterek bunun kesinkes bir söz anlamına gelmediğini ince ve esprili bir şekilde ima etti.
Ahmedinecad da bu hatırlatmayı, "İnşallah" ın İran'da tek bir anlama geldiğini vurgulayarak karşıladı.
İran, belki de büyük önyargılarla gidildiği için çok farklı görünüyor insanın gözüne.
Aslında, iki ayrı dünyayı içinde barındıran, bir yüzüyle Etiler'i, diğer yüzüyle İstanbul'un varoşlarını yansıtan Tahran'ı, günübirliğine gidip gördüğümüz Azerilerin başkenti Tebriz'i, Mollalar'ın kalesi ve İran'ın Kabe'si sayılan Kum kentini, efsane kent İsfahan'ı bir çırpıda anlatmaya kalkışmayı da biraz haksızlık olarak görüyorum.
Tabii bir de buna İran'ın farklı yüzlerini, siyasal hesaplarını, farklı kültürünü ilave edince, gezi birkaç gün sürse de anlatılacaklar fazlalaşıyor.
İran'ın iki önemli yanı var. Biri Şia kültürü, öteki anaerkil yapısı...
Petrol ve doğalgaz ülkesi olmasına rağmen, ciddi bir yoksulluğun pençesinde kıvranan halk, siyaset oyununun dışında tutulan iriyarı bir figüran gibi...
İktidar nimetleri, para, pul Şah döneminde "modernleşme" ekseni üzerinden bir avuç adamın eline geçerken, Humeyni devrimi ertesinde "uhrevi" eksen üzerinden bir başka bir avuç insanın eline geçmiş.
Halkın durumu o zaman da çok zormuş, şimdi de zor. İktidar ve para sahipleri ise değişmiş.
İslami Devrim'e en fazla muhalefet galiba gene kadınlardan geliyor.
Ayağında paçaları bir karış kıvrılmış bluejean, alımlı bir makyaj, saçların bir kısmını dışarıda bırakan başörtüsü, İran'daki "devrimci" ya da rejime göre "karşı-devrimci" İranlı kadınları simgeliyor.
Muhafazakarlar ise İslami bir şekilde örtünüyor. Kapkara bir kumaşla sarmalanmış olarak dolaşıyorlar.
Kitleler yoksullaştıkça daha radikalleşiyor. Ama radikalleşme sorunları çözmüyor.
Siyasal gözlemciler, İran'da bir silkinme olursa, bunu "kadınların" yapacağı konusunda hem fikir.
İran, Ortadoğu'nun köklü bir ülkesi. Eski ve derin bir kültürü var.
Tüm olumlu özellikleri ise İsfahan kentinde toplanmış gibi. Bu kent Endülüs'ü, Venedik'i, İran aristokrasisinin yoğunlaştırılmış estetiğini kendinde toplamış gibi.
Geceleri, geçmişini iyice merak ettiğiniz bir gizemin de sahibi oluveriyor.
Lüksemburg'dan İran'a...
Lüksemburg bir yazıda eriyecek gibiydi. İran öyle değil.
İran'da diplomatlık yapan Yakup Kadri'nin kitabı Zoraki Diplomat'a, Amin Maalouf'un Semerkand'ına değinemeden sayfalar doluveriyor.
|
