  |
|
Mayıs-haziran enflasyonu neden en kritik veri?
Yüzde 8.8 olan yıllık enflasyon eğer haziran sonunda yüzde 8.5'in altına inmezse, IMF gözden geçirmelerin onaylanacağı temmuz ortasına kadar hükümetten yeni tasarruf ve gelir artırıcı önlem alınmasını isteyebilecek.
Türkiye zorlu geçen üç haftanın ardından kritik bir haftaya daha giriyor. Dördüncü haftayı da önemli kılan gelişmelerin bazısı dış kaynaklı bazısı iç kaynaklı. Ve tabii ki sadece gelecek haftaya yönelik değil, yaz ortasına kadar uzayabilecek ekonomik ve siyasi gelişmelerle yakından ilgili.
Dış gelişmeler
* En başta dünya piyasalarında son anda ortaya çıkan düzelmenin sürüp sürmeyeceği, sürerse ne kadar süreceği Türkiye'yi de etkilemeye devam edecek.
* Endonezya'da kuş gribinin insandan insana geçmesi küresel bir risk kaynağı. Bu konudaki gelişmeler olumsuz olmaya devam ederse piyasalardaki havayı önemli ölçüde bozabilme gücüne sahip.
* Salı günü FED'in 10 Mayıs toplantısının tutanakları yayımlanacak. Yeni başkan ile birlikte bu tutanaklarda yer alan ifadelerin piyasalara etkisi bir hayli arttı. Diken üstündeki piyasalar faizin artırıldığı bu toplantıdaki ifadelere göre dalganabilir.
* Cuma günü ise ABD'de faiz kararını etkileyen önemli göstergelerden biri olan tarım dışı istihdam verileri açıklanacak.
* 8 Haziran'da Avrupa Merkez Bankası, 28 Haziran'da ABD Merkez Bankası faiz kararı için toplanacak. İki merkez bankasının da faiz artışına gitmesi şimdilik daha yüksek bir olasılık.
* ABD'nin 10 yıllık tahvil faizlerinin yüzde 5.19'a çıktıktan sonra yüzde 5.04'e inmesi Amerika'ya para girişinin hızlandığının göstergesi ve olumlu bir gelişme.
İçeride durum
Siyasetten kaynaklanacak riskler veya avantajlar hariç olmak üzere, haftayı kritik hale getirecek iki önemli ekonomik veri açıklanacak. Biri çarşamba günü açıklanacak nisan ayı dış ticaret, diğeri cuma günü açıklanacak mayıs ayı enflasyon rakamları.
Son olarak Gümrük Müsteşarlığı'nın geçici verilerine göre dış ticaret açığı 5.3 milyar dolarla tüm zamanların rekoru olarak ortaya çıkıyor. Bu aynı zamanda 4 milyar dolara yaklaşacak bir cari açık doğurabilir. Yılın ilk dört ayında da 12 milyar doları aşan bir açık oluşur. Neyseki bu konudaki endişeler son kur artışı ile belki fazla büyümeyebilir. Nasıl olsa önümüzdeki aylar dış ticaret açığındaki büyümenin azalma olasılığı var.
En kritik veri enflasyon
Ancak 2 Haziran'da açıklanacak mayıs enflasyonu daha önemli. Merkez Bankası baştan petrol, altın ve kurdan yüzde 0.4'lük bir artış geleceğini kabul etti. Mayıs ayı rakamlarının yüksek çıkması nisan ayı ile birleşmesi açısından önemli. Zaten IMF de, 3. ve 4. Gözden Geçirme'yi onaylamak için, hem mayıs hem de haziran enflasyonunu bekliyor. 3 Temmuz'da haziran enflasyonu ile bantın üstü olan yüzde 8.5 sınırının aşılıp aşılmayacağı ortaya çıktıktan, eğer enflasyon sınırı aşılırsa önlemlerin alınmasını sağladıktan sonra, gözden geçirmeler temmuz ortasında IMF İcra Direktörleri'nin onayına sunacak. O önlemlerle IMF sadece enflasyonu değil, cari açığı kontrol altına almayı hedeflerse, bütçede alınması istetediği ve GSMH'nın yüzde 0.8'ine (yaklaşık 3 milyar dolar) varan tasarruf ve gelir artışının miktarını çok daha artırabilir.
Alınması istenecek önlemlerin büyüklüğüne göre bu durum hükümeti, seçimi erkene almaya dahi zorlayabilir. Haziran sonunda Meclis tatile girerken hükümet IMF programına devam ile seçimi erkene alma kararı arasında bir tercih yapmak durumunda kalabilir. ABD'den sonra Türkiye de, açıklanacak ekonomik verilere son derece bağımlı hale geldi.
Sonuç
"Yerde yatan yumurta, gökte uçan kuş olur"
Türk atasözü
|
