Bakanlığın 'panik tasarısı' özel sektörden alım garantisi istiyor
Enerji Bakanlığı, arz tehlikesi kapıya dayanınca panik bir tasarı hazırladı. Özel sektörü yatırıma teşvik etmek isteyen tasarı bu sırada alım garantisi yüküne de ortak arıyor.
Bazıçevrelere göre 2008, bazılarına göre gelecek yılın ortalarından itibaren gündeme gelecek olan elektrikte arz güvenliği sorunu Enerji Bakanlığı'na adeta bir panik tasarısı hazırlattı. Enerji Bakanlığı Müsteşarlığı tarafından hazırlanan tasarıda olası bir arz güvenliğine karşı bu kez özel sektörden alım garantisi istenirken, devletin yeniden yatırımcı olmasına geri dönüş kapısı açılıyor. Dün özel sektör temsilcileri ile masaya yatırılan ve 4628 sayılı kanunun bazı maddelerinde değişiklik öngören tasarıda en büyük tartışma konusu arz güvenliğine yönelik düzenlemelerde çıktı. Türkiye'yi elektrikte de 'alivre' yani 'geleceğe yönelik sözleşmelerle' tanıştırmayı öngören tasarının ikinci maddesi, Bakanlar Kurulu kararı ile kamuyu da yatırımcı yapacak içerikleri taşıyor. Tasarının söz konusu maddesinde, "Kısa dönem sistem ihtiyaçları dışındaki elektrik talep artışı, rapor ile öngörülen projeksiyonlar göz önünde tutularak üretim tarafından dengenin sağlanmasını teminen yarıştırma şeklinde yatırımcı teklifleri alınarak bu tekliflere dağıtım şirketleri ve serbest tüketiciler tarafından alivre kontrat sağlanmasıyla yapılacak ek kapasite yatırımları ile karşılanır" deniliyor.
NÜKLEERE MÜŞTERİ ARANIYOR Bu maddenin anlamı devlet ihtiyaç duyarsa, 'şu bölgede santral yapılması gündemde, kim teklif verecek?' diye ihaleye çıkacak. Bu sırada yatırımcıyı ikna etmek için de bir nevi alım garantisi gündeme gelecek. Ancak bu alım garantisini bu kez devlet değil piyasa aktörleri verecek. Dağıtım şirketleri ve serbest tüketicilerden yapılacak anlaşmalarla söz konusu santralin ürettiği elektriği belli bir fiyattan,belirli miktarda almaları istenecek. İşte bu madde büyük tartışmalara gebe. Hükümet yapılması gündemde olan nükleer santraldeki elektriğe şimdiden müşteri bulma gayretinde piyasa aktörlerinden de alım yönünde destek isterken, serbest tüketici ve dağıtım şirketlerinin buna yanaşmayabileceği ifade ediliyor. Bu arada devletin ihale yaparak elektriğin fiyatını ve üretilecek elektrik miktarını belirlemesi halinde bu zamana kadar özel sektör tarafından yapılmak için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan lisans alan 7 bin megavatın üzerindeki projenin bu süreçten nasıl etkileneceği de bir başka tartışma konusu. Tasarının devamında yer alan bir başka madde ise kamunun yatırımcı olarak piyasada yer alacağını gösteriyor. Tasarıda, "Bu maddede öngörülen tedbirlerle arz güvenliğinin sağlanamayacağının belirlenmesi halinde, bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla kamu üretim şirketlerine gerekli üretim tesisi yapma görevi verilir" deniliyor.
EPDK'YA AĞIR ELEŞTİRİ Tasarının gerekçe bölümünde ise Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu(EPDK) ve 4628 sayılı kanun adeta topa tutuluyor. Arz güvenliği ile ilgili maddelere gerekçe olarak şu ifadeler yer alıyor: " Mevcut kanunda EPDK'nın görevleri arasında yıllık rapor ve piyasa gelişimi ile ilgili sair raporları hazırlamak ve bakanlığa sunmak yer almakta. Ancak bu raporun içeriği ve arz güvenliğinin izlenmesi ilişkin hususları ihtiva edip etmediği belli değildir. Şimdiya kadar EPDK tarafından sunulan raporlarda talep tahminleri ve üretim projeksiyonu hakkında bir değerlendirme verilmemiştir."
belirli miktarda almaları istenecek. İşte bu madde büyük tartışmalara gebe. Hükümet yapılması gündemde olan nükleer santraldeki elektriğe şimdiden müşteri bulma gayretinde piyasa aktörlerinden de alım yönünde destek isterken, serbest tüketici ve dağıtım şirketlerinin buna yanaşmayabileceği ifade ediliyor. Bu arada devletin ihale yaparak elektriğin fiyatını ve üretilecek elektrik miktarını belirlemesi halinde bu zamana kadar özel sektör tarafından yapılmak için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu'ndan lisans alan 7 bin megavatın üzerindeki projenin bu süreçten nasıl etkileneceği de bir başka tartışma konusu. Tasarının devamında yer alan bir başka madde ise kamunun yatırımcı olarak piyasada yer alacağını gösteriyor. Tasarıda, "Bu maddede öngörülen tedbirlerle arz güvenliğinin sağlanamayacağının belirlenmesi halinde, bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulu kararıyla kamu üretim şirketlerine gerekli üretim tesisi yapma görevi verilir" deniliyor.
