Enerji Bakanlığı'ndan bir yetkili, İsrail'in Manavgat'tan tankerlerle su almasına ilişkin anlaşmanın hayata geçirilemediği için karşılıklı olarak iptal edildiğini ancak Ortadoğu'nun su ihtiyacını karşılayacak büyük bir proje için fizibiliteye başlanacağını söyledi.
İsrail Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'den içme suyu ithalat anlaşmasının yüksek maliyet nedeniyle iptal edildiğini ancak iki ülke arasında başka alternatiflerin incelenmekte olduğunu açıkladı. İsrail ile Türkiye, Manavgat Çayı'ndan 20 yıl boyunca yılda 50 milyon metreküp su satışı için 2004 yılında bir mutabakat zaptı imzalamıştı.
Enerji Bakanlığı'ndan bir yetkili, İsrail'in Manavgat suyunu almak istediğini söylemesine rağmen bunu hayata geçirmediğini ifade ederek, iki ülke yetkilileri arasında geçen ay yapılan toplantıda bu yönde bir mutabakata varıldığını kaydetti.
İsrail'in 50 milyon metreküp su alacağı Manavgat tesislerinin kapasitesinin 250 milyon metreküp olduğunu, anlaşma nedeniyle tesislerin işletilemediğini vurgulayan yetkili, "Tesisler bir süre daha kullanılamazsa tamamen kullanılamaz hâle gelecekti. Tesislerin satışına yönelik adım da atılamıyordu. Çevre tesislerin, su talepleri de karşılanamıyordu. Sonuçta iki ülkenin de istediği oldu ve Türkiye Manavgat konusunda tasarrufta bulunacak hâle geldi" dedi.
Görüşmelerde Türkiye ile İsrail'in daha geniş kapsamlı projeleri hayata geçirmeyi planladığını ifade eden aynı yetkili, bunlardan en önemlisinin Akdeniz'in altından Ortadoğu ülkelerinin su ihtiyacını karşılayacak proje olduğunu vurguladı.
Aynı yetkili, boru hatları ile kapasitesi 300 milyon metreküp olan sistemle İsrail'in yanı sıra Lübnan, Ürdün ve Filistin'in su ihtiyacını karşılanabileceğini kaydederek, "Ağırlık Göksu nehrinin suyunun kullanılması yönünde. Daha çok su bir barış suyu gibi Ortadoğu'ya ulaştırılabilir" dedi.
Söz konusu projenin maliyetinin, Manavgat suyuna göre çok daha yüksek olduğunu bildiren yetkili, iki ülkenin de bu konuda fizibilite yapacağını söyledi. Yetkili, hattın hangi kısmının kim tarafından yapılacağının ise bu fizibilite çalışmasının ardından kararlaştırılacağını belirtti.
İsrail Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Mark Regev, "Görüşmelerde iki taraf, maliyetlerdeki değişiklikler nedeniyle (projenin) artık yapılabilir olmadığı konusunda anlaştılar" dedi.
İsrail'in yıllık 1.5 milyar metreküp içme suyu tüketiminin yaklaşık yüzde üçünü karşılamayı hedefleyen projede, suyun İsrail'e özel tankerlerle gönderilmesi planlanıyordu.
Regev, artan petrol fiyatlarının tankerlerle su ithal etmeyi daha pahalı hale getirdiğini söyledi.
Regev, "Türkiye ile İsrail arasında görüş ayrılığı yok... Türkiye ile birlikte çalışmaya devam ediyoruz, bu konuyla ilgilenen bir çalışma grubu var ve başka alternatifleri inceliyoruz" dedi.
Suyun İsrail'e bir boru hattıyla getirilmesinin "tartışılmakta olan olasılıklardan biri" olduğunu söyleyen Regev, ancak görüşmelerin "ilk aşamalarda" olduğunu sözlerine ekledi. (Reuters)