|
 |
 |
 |
 |
|
Ertesi gün hapını en çok Türk erkekleri soruyor
Uzmanlar; cinsel ilişki sonrası alınan ertesi gün hapının en çok erkekler tarafından merak edilip, sorulduğunu söylüyor. Özellikle evli olmayan çiftlerde erkek de, bayan kadar bu ilaçları arıyor
nadolu Sağlık Merkezi'nden Dr. Ferhat Güçer ve Dr. İbrahim Sözen, korunma yöntemleriyle ilgili bilgiler aktardı:
* İğne ile korunma nasıl bir doğum kontrol yöntemi?
ABD'de 1992'den bu yana kullanılan bu yöntem, hap almayı unutan hanımlar için ideal bir çözüm. Çünkü sadece 3 ayda bir yapılan, yani yılda dört kez tekrarlanan bu iğne ile doğum kontrol haplarının koruma oranları ile aynı oranda bir doğum kontrolü sağlamak mümkün. Türkiye'de de varolan bu ilacın içeriğinde progesteron hormonu var ve estrojen hormonundan muaf. Bir iğnenin koruması yaklaşık 1n hafta sürüyor. Ancak yine de 12 haftada bir bu iğnenin tekrarlanması öneriliyor. Yüzde 99 koruyuculuğu olan bu iğne yumurtlamayı baskılayarak etkili oluyor. Bunun yanı sıra rahim ağzındaki sıvı tabakayı kalınlaştırıyor ve embriyonun tutunacağı 'endometrium' dediğimiz rahim içi tabakanın da yapısını değiştiriyor.
* Peki bu yöntem güvenilir mi?
Koruyuculuğu; tüp bağlama yöntemi olan 'sterilizasyon ameliyatları' ile eşdeğer düzeyde. Epilepsi ilaçları kullananlar için bile ideal bir yöntem. Tansiyon nedeniyle veya pıhtı-felç oluşma riski taşıyanlarda, yani doğum kontrol hapı kullanamayanlarda da ideal bir çözüm getiriyor. 35 yaşın üstünde olup da sigara içen bayanlarda doğum kontrol hapları içerdikleri estrojen hormonu nedeniyle pıhtıfelç riskini yükseltirken, 'depo-provera' adı verilen bu yöntemde böyle bir risk söz konusu değil. Süt emziren anneler için de iyi bir alternatif çünkü süt miktarını arttırıyor. Bebek için herhangi bir yan etki içermiyor. Çalışmalar bu yöntemi kullananlarda, daha az rahim kanseri riski olduğunu ortaya koyuyor.
* Bu yöntemin dezavantajı var mı?
En sık rastlanan yan etki ilk bir yıl içinde gitgide azalan oranda da olsa; düzensiz hafif kanama ve lekelenme yapabilmesi... Bu her iğneden sonra daha da azalıyor ve bir süre sonra adet kanaması dahil hiçbir kanama görülmüyor. Bu endişelenecek bir durum değil, sadece rahimin kanayan iç tabakası bu iğne ile o kadar inceliyor ki, adette kanayacak bir doku kalmıyor.
* Sizce yeni doğum kontrol yöntemleri arasında en etkili olanları hangileri?
Yeni çıkan ve cilt altına uygulanan 'implanon' (daha önceden kullanılan tipe göre uygulanması ve çıkarılması çok daha basit), oldukça etkili bir yöntem. Yalnız bu yöntemi uygulamak isteyen bayanların uygulamadan önce çok iyi bilgilendirilmesi gerekli. Çünkü uygulama sonrası bazı bayanlarda adet düzensizlikleri ve hatta adet görememe gibi durumlar ortaya çıkabiliyor ve iyi bilgilendirilmemiş bayanlarda bu durumlar psikolojik sorun yaratıyor. Ayrıca yeni çıkan ve güvenilirliği daha fazla olan ve bilhassa şiddetli adet kanaması olan bayanlarda tercih ettiğimiz hormon takviyeli spiraller de önemli alternatiflerden biridir.
* Ertesi gün haplarının güvenilirliğini nasıl buluyorsunuz?
Bu hapların etkinliği, ilişki sonrası alınma sürelerine göre değişiyor. Yani ilişkiden sonra ilacın alınmasına kadar geçen süreye bağlı olarak etkisi değişmekle birlikte, ilişkiden sonraki ilk 12-2n saat içinde alınırsa oldukça güvenilir sayılabilir. İlişki ile ilacın alımı arasındaki süre arttıkça, özellikle ilk 72 saatten sonra, ilacın güvenilirliği oldukça düşüyor.
* Bu hapların dezavantajı var mı?
Daha önce belirttiğim gibi ilacı alma süresi çok önemli. Sürenin artması ile ilacın etkinliği azalıp, gebelik riski artıyor. Ayrıca bu ilaçlar ile bir defada vücuda alınan hormon miktarı daha fazla olduğundan adet bozukluğu, bulantı ve kusma gibi şikâyetlere neden olabiliyor. Bir diğer önemli problem ilacı satın alma. Özellikle ülkemizde sosyoekonomik düzeyi düşük bölgelerdeki insanlar, bu ilacı eczaneden almaya utanıyor ya da çekiniyor.
* Bu hapları erkekler de merak ediyor mu?
Tahmin edebileceğinizden daha fazla olduğunu söylemek çok abartı olmaz. Özellikle evli olmayan çiftlerde erkek de bayan kadar (özellikle Türk erkeği) bu ilaçları arıyor.
* Dünyada doğum kontrolü için aşı konusunda bazı çalışmalar yapılıyor. Sizce bu mümkün olacak mı?
Sanırım başarı sağlanacak. Ancak şu ana kadar alınmış net başarılı sonuçlar yok ve çalışmalar deney aşamasında. Halen sperm ile yumurta çeperindeki bazı katmanlar ve hormon salınımlarına karşı denenen aşı geliştirme çalışmaları mevcut. Ama dediğim gibi; henüz net bir başarı yok ve yakın bir gelecekte de olacağını sanmıyorum. Ama günün birinde elbette insanlar bu yöntemleri kullanmaya başlayacak.
* Bir kadın eşinden gizli şekilde korunmak istiyorsa, sizce ne tip bir doğum kontrol yöntemi tercih etmeli?
Hiçbir bayana böyle bir yola başvurmasını önermem. Çünkü bu durum eşler arasında ciddi problemlere yol açabiliyor. Ancak ille de bir cevap vermem gerekirse; ayda bir ya da 3 ayda bir uygulanan iğne yöntemini kullanayabilirler. Ama bu uygulamalarda da ara kanama gibi problemler ortaya çıkabilir.
* Doğum kontrol yöntemleri hangi durumlarda risk içerir?
Aslında doğum kontrol yöntemlerinin çok fazla riski yoktur. Ancak herhangi bir hastalığı olmayan ve bazı hastalıklar için risk grubunda olmayan bayanlar için geçerli bu! Özellikle hormonal doğum kontrol yöntemi kullanacak bayanların bazı hastalıklar açısından iyi değerlendirilmesi gerekli.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
