Havada petrol dalgası olabilir
Geçen yıla damgasını vuran önemli hadiselerden birisi petrol fiyatlarındaki artış oldu. Ancak, petroldeki dalgalanmanın yeni yılda da devam edeceği ve havacılık sektörünün bu gelişmeler karşısında hazırlıklı olması gerektiği uyarısını bir çok uzman kuruluş yapmaya başladı bile... Uluslararası Enerji Ajansı'nın (Paris) Avrupa'ya yönelik tahminlerine göre Almanya ve diğer sanayi ülkelerinin 2006 yılında da ham petrol ve akaryakıt fiyatlarındaki hareketliliği dikkate alarak hesaplarını yapmaları gerektiğinin altını çiziyor. Petrolün giderek daha pahalı gelmesi ve buna paralel olarak ihtiyacın da her geçen yıl daha da artıyor olması, uzmanları da şirketleri de zor durumda bırakıyor. Türkiye'de havacılık sektörünün son iki yılda aldığı hız ve uçak filosunun büyümesi nedeniyle bizim şirketlerin de bu gelişmeleri yakından takip ettikleri hatta yolcuların gündemine de petrolün girdiği bilinen bir gerçek. Fakat dünyadaki petrol talebinin bu denli artmasında ilginç ayrıntılar var. Türkiye'yi de bir ayağı Asya'da olan ülke olarak kabul edersek, petrole olan talebin artmasında asıl rolü Asya ülkelerinin oynadığını hatırlatmamız gerekir. Diğer taraftan petrol üreten ülkelerinde bu sıcak gelişmeleri kendi lehlerine iyi yönettikleri, pahalanmanın ara sıra durmasını stratejik rezervlerini sıkıntılı dönemlerde kısmen piyasa sürerek aşağı çektiklerini söyleyebiliriz. Yıllardır en fazla petrol tüketen Amerika'ya yeni petrol tüketen dev olarak Çin'in dahil olması her şeyi anlatıyor olmalı. Zira ABD, günde 20 milyon varil (global ihtiyacın dörtte birini) tüketiyor ve onu yakın markajda Çin takip ediyor. Görüldüğü gibi havacılık sektöründe maliyetleri aşağıya çeken yeni işletmecilik teknikleri ve teknolojik gelişmelerle yarışan ve adeta maliyetleri yukarda tutmak için uğraşan en önemli gider kalemlerinden petroldeki sıkıntılı süreç yerini aynen koruyor.
BOEING LİDERLİĞİ ALDI ABD'nin uzay ve uçak şirketi Boeing, uçak siparişlerinde Avrupa'nın uçak üreticisi Airbus'ın önünde gidiyor. Son yıllarda, uçak siparişlerinde Boeing'in önüne geçen Airbus Aralık 2005 itibarıyle eski yerine dönmüş gibi görünüyor. Boeing, son yirmi yılın en yüksek değeri olan toplam 806 adet uçak sipariş alırken, Airbus firması ise 687 adet siparişte kaldı. Boeing'in sipariş sayısını artırmasında, Avustralyalı Qantas'ın 115 adet toplu sipariş vermesinin belirleyici olduğuna dikkat çekiliyor. Ancak, Airbus'a göre, Boeing'in liderlik bayrağını geri almasında yani siparişlerini artırmasında, uçak fiyatlarını aşağı çekmesi gibi bir iddia var. Ve bu iddianın parantez içinde, iki firma arasındaki tartışmanın yeniden hararetleneceğine, ABD ile Avrupa'yı karşı karşıya getireceğine dair yorumlar var. Bu yazının özeti şu; yakıt fiyatları artıyor, ama uçak satışları da aynı şekilde yükselişine devam ediyor. Havacılık her şeye rağmen büyüyor ve gelişiyor.
|