Rusya-Ukrayna doğalgaz savaşıyla ortaya çıkan acı gerçek: Türkiye'de gaz depolayacak tesis yok.
Enerjide yüzde 45 doğalgaza, doğalgazda da büyük ölçüde Rusya'ya bağımlı hale gelen Türkiye, acil ihtiyaçta devreye girecek depolama tesislerine sahip değil. Rusya vanayı kapadığı anda, boruda kalan gazla ancak üç gün idare edebileceğiz. Sadece soğukta değil, karanlıkta da kalacağız.
Deponun kredisi hazır ama ihaleye çıkılmadı Tuz Gölü'nün altına yapılması planlanan depolama tesisi için Dünya Bankası'ndan kredi onayı çıktı. Ancak, BOTAŞ bir türlü ihaleye çıkamadı. TPAO'nun Silivri'deki 1.6 milyar metreküplük depolama tesisinin inşaatı ise nisan ayında bitecek...
En bağımlı Türkiye Türkiye elektrikte doğalgaza bağımlılıkta yüzde 45'le lider. Bu oran İtalya'da yüzde 41, İngiltere'de 40, İspanya'da 15, Almanya ve Yunanistan'da 11, Fransa'da 4. AB bağımlılık ortalaması ise yüzde 17.
Üç günlük gazımız var
Rusya, Ukrayna'daki transit hattı iptal ederse Türkiye'yi büyük bir kriz bekliyor. Sadece 3 gün yetecek stokumuz var, o da borularda.
Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan doğalgaz hesaplaşması; sanayisini, konutunu ve elektrik üretimini büyük ölçüde doğalgaza bağlayan Türkiye'nin kırılgan yapısını da ortaya çıkardı. Dün Bakanlar Kurulu'nun gündemine de giren krize karşı hem hükümet hem de BOTAŞ, "sorun yaşanmayacağını" bildirdi. Ancak olası bir krizin Türkiye'yi nasıl gafil avlayacağı da gözler önüne serildi. Rusya ile Ukrayna arasında üç adet doğalgaz boru hattı bulunuyor. Bu hatlardan ikisi transit işliyor. Transit hatlardan biri Orta ve Batı Avrupa'ya, diğeri ise Balkanlara ve Türkiye'ye doğalgaz taşıyor. Ukrayna'nın, Balkanlar ve Türkiye'yi besleyen hattan ise 'şimdilik' gaz çekmeyi düşünmediği belirtildi. Ukrayna, 2 yıl önce Türkiye'ye bağlanan transit hattan bir miktar doğalgaz çekmişti.
B PLANI HAZIRLANDI Türkiye'de, kışın günlük 100 milyon metreküp doğalgaz tüketiliyor. Tüketimin, 43 milyon metreküpü, Ukrayna hattından karşılanıyor. Türkiye, Rusya ve Ukrayna ile her hafta doğalgaz akış programını karşılıklı olarak teyit ediyor. Enerji Bakanlığı'ndan üst düzey bir yetkili, söz konusu ülkelerle yapılan görüşmelerde, "Bu hafta için öngörülen doğalgaz programında sapma yok" teyidinin alındığını bildirdi. BOTAŞ yetkilileri ise
boru hatlarının aynı zamanda 'depo' işlevi de gördüğünü kaydederek, "Hatlarda şu anda 150 milyon metreküp gaz var. Evsel tüketim dikkate alınınrsa en az 3 gün yetecek miktardan söz ediyoruz" dedi. Türkiye'nin, Cezayir ve Nijerya'dan ithal ettiği Sıvılaştırılmış Doğalgaz (LNG) miktarını artırarak olası krizi aşmasının mümkün olup olmadığı sorusunu da yetkililer, "Şu anda günlük 18 milyon metreküp LNG ithalatımız var. Bu en üst sınır" sözleriyle yanıtlıyor. Ukrayna, Orta ve Batı Avrupa'nın ardından Türkiye'yi besleyen transit hattan da bir miktar gaz çekerse ne olur? BOTAŞ yetkilileri, bu durumun Türkiye'yi sıkıntıya sokacağını gizlemiyor. Yetkililer, Batı Hattı'ndan gelen gazın miktar olarak düşmesi durumunda doğacak açığın Mavi Akım'dan karşılanabileceğini kaydediyor. Rusya ile Ukrayna arasındaki krizinin daha da derinleşmesi ve transit hattın devre dışı kalması halinde BOTAŞ'ın B planı ise şöyle:
Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) elektrik üretiminde ayarlama yapacak. Doğalgazla çalışan bazı santralleri devre dışı bırakılacak.
Elektrik üretiminde suya ve kömüre ağırlık verilecek.
Bu önlemler yetersiz kalırsa otoprodüktörlere gaz akışı kesilecek.