| |
|
|
At sırtındaki adam
Demirel'in üslubu malum... "Kendi kendine soru sorarak" konuşur. Sorusuna, kendisi yanıt verir. Demirel soruyor: - Ordular neden müdahale eder? Sonra yanıt vermeye başlıyor: - Bunun bir kitabı var. Yazarı "Finer." Kitabın adı: At Sırtındaki Adam (Man of the Horseback) Finer, kitabında diyor ki: - Orduların neden müdahale ettiğine değil de, neden itaat ettiğine bakmak lazım. Finer devam ediyor: - Elinde silah bulunan kişi her zaman tekin değildir. Demirel uzun uzun "At Sırtındaki Adam"ı anlatıyor.
MÜDAHALE BULAŞICIDIR Süleyman bey: - Mülakatın bu bölümünde seninle ordular neden müdahale eder, neden itaat eder konusunu tartışacağız. Baba söylüyor, biz not alıyoruz: * Başka ülkelerinki ile de benzerlikler var. * Ama her ülkenin durumu ayrı. * Müdahale olayı ile sadece biz karşı karşıya değiliz. * Askeri müdahaleler bulaşıcıdır. * Nitekim önce Irak'ta oldu, sonra 27 Mayıs 1960'ta Türkiye'de. * Her müdahalenin gerekçesi birbirinin aynı... Çökme... Devletin çökmesi... Kardeş kavgası... Korkular... Bunları önleme arzuları. * Ve önlemede kendilerini görevli saymaları.
VAZİFE ÇIKARMAK Süleyman Demirel: - Devlet ve milleti tehdit eden bunalımların meydana gelmesi, bunu kaldırmak için de müdahale edilmesi... Buna durumdan görev çıkarmak denir. Soru: - Durumdan görev nasıl çıkarılır? Yanıt: * Ülke bütünlüğünü koruma, devlet otoritesini yeniden kurma, müdahalelerin gerekçeleri arasındadır. * Bu gerekçeler, ülkenin yönetilemez hale gelmesi demektir. * Eğer bu tespitler doğruysa, ülke yönetilemez durumdadır. * Yöneten demokrasi kurulamamışsa fetret (kargaşa) kaçınılmazdır. * Bu, fetrete hak vermek değildir. * Veya müdahaleye hak vermek değildir.
SİVİLLERİN TEŞVİKİ Demirel soruyor: Müdahalenin önünde, arkasında kim var? Sorusunu kendisi yanıtlıyor: - Türkiye'deki ordu müdahalelerinin sadece ordu tarafından yapıldığını da kabul etmek yanlıştır... Orduyu müdahaleye sivil kesimler teşvik eder. - Siviller nasıl teşvik eder? - Evimden çıkamıyorum, der... Ev kadını, kocam evden çıktı ama, akşam dönecek mi bilmiyorum, der... Bunlar, yönetilemeyen devletin işaretleridir.
DİKTATÖRLÜKLER - Sonra ne olur sayın Demirel? - Halkın gözünde meşru otorite dışında başka güç merkezlerine geçilmesi olayı... Bunlar müdahaleye hem zemin, hem de güç verir... Diktatörlükler, anarşiyi önleme iddiasıyla gelmiştir.
|