|
|
Müzakerelerin enerji boyutu
Uluslararası piyasalardaki yüksek petrol fiyatlarının kalıcı olduğu bir dönemde (petrolün varil fiyatının 70 doların üzerini gördüğü bir zamanda diliminde) Türkiye enerji sektöründe ciddi düzenlemeler yapacak. Ancak, yapılacak düzenlemeler, sıkça şikayet konusu edilen akar yakıt üzerindeki vergi yükünün azalmasına çare olmayacak. Avrupa Birliği (AB) ile başlaması muhtemel müzakere süreci için, daha önceden enerji sektörünü düzenleyecek uyum yasaları çerçevesinde hazırlıklar yapıldı. Ama yapısal problemler, sektörün özel ve devlet cenahıyla sektörde tam istenilen konumda olmaması bu iyileştirmelerin gecikmesine sebep oldu.. Beş yıl önce kurulan AB-Türkiye Ulaştırma, Çevre ve Enerji Alt Komitesi'nin en önemli görevi, mevzuatların uyumlaştırılması ve uygulanmasında kaydedilen aşamaları takip etmek ve sorumluluk alanına giren konularda ortaya çıkan problemlerin giderilmesine katkıda bulunmaktı. Nükleer güvenliğin de dahil olduğu bu çalışma programı istenilen başarıya maalesef tam manasıyla ulaşamadı. Yapısal dönüşüm sağlanmadan, denetim görevi üstelenecek özerk kuruluşların mevzuatlarını hazırlamadan, devletin uhdesinde yer alan ve enerji piyasasına yön veren bazı birimlerin elden çıkarılmasına şu ana kadar çeşitli sebeplerden sıcak bakılmadı. BOTAŞ da bu sebeple elindeki kontratlarla sık sık gündeme geldi. Ama devirler gerçekleşmedi. Ancak, yeni dönemde, enerji politikalarında Türkiye'yi bekleyen hususların ana başlıkları olabildiğince açık; Rekabet gücü, enerji arzının güvenliği ve çevrenin korunması, toplam enerji tüketiminde kömür payının korunması, doğal gazın payının arttırılması, nükleer enerji santralleri için azami güvenlik şartlarının tesis edilerek, yenilenebilir enerji kaynakları payının arttırılması. Şu günlerde, Türkiye'de tartışmaya başladığımız, büyük ve orta boy elektrik tüketicilerinin, elektriği nereden alacaklarını seçme hakkı bundan sonra daha yoğun bir şeklide gündeme gelecek. Petrol, doğalgaz gibi enerjini diğer alanlarında da aşağı yukarı aynı düzenlemeler sebebiyle tartışmalar olacaktır.
|