  |
|
Kahvaltı yapmayanlar kilo almaya mahkum!
Türkiye, taze sebze ve meyve açısından çok zengin; fakat bundan tam anlamıyla yararlanamıyoruz. Özellikle okullardaki beslenme tarzını yanlış bulan uzmanlar, çocukların her gün 2 tane yumurta beyazı yemesi gerektiğini söylüyor. Kahvaltı yapmayan herkesin kilo sorunuyla karşılaşacağını ifade ederken; margarin, kek, sucuk ve salam gibi yiyeceklerden uzak durulması gerektiği belirtiyorlar
Okmeydanı Hastanesi Klinik Şefi İç Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Ziya Mocan diyet modelleriyle ilgili soruları yanıtladı:
Sonbahar diyet yapmak için iyi bir mevsim mi? Bence diyet için en uygun dönemdir. Yaz aylarında insanlar diyetleri bırakıyor; özellikle de kısa tatil döneminde. Bu da ekstra kilolar anlamına geliyor. Sonbaharla birlikte tekrar sıfırdan başlama isteği oluşuyor. Zaten psikolojik olarak çok uygun bir mevsim. Yazın spordan kaçan insanlar sonbaharda fitness merkezlerine yöneliyorlar. Bence diyet için senelik milat sonbaharda başlar.
Sizce kilo sorunu olan kişilerin yaptığı en büyük hata nedir?
Öncelikle şunu herkes bilmeli ki, sabah kahvaltısı yapmayan herkes kilo almaya mahkumdur. Obezitenin gelişmiş ülkelerde gelecek yüzyılın bir numaralı sağlık problemi olacağına kesin gözüyle bakılıyor. Şu anda yüzde 30'u obez olan ABD'nin 22. yüzyılda yüzde 100'e yakınının bu hastalığın pençesinde olacağı tahmin ediliyor. Vücut Kitle Endeksi yüzde 27'nin üzerinde olanlara obez, ideal kilonun yüzde 100 üstünde olanlara ise 'aşırı obez' diyoruz. Bugün biliyoruz ki depresyon, obeziteye yol açıyor ama obezite depresyona yol açmıyor.
Sizce uzak durmamız gereken yiyecekler hangileri?
Kuyruk yağı, içyağı, tereyağı, margarin, kaymak, krema, konsantre süt tozu, karides, kalamar, havyar, ahtapot, ördek ve kaz eti, aşırı yağlı börek, kek, yaş pasta, çörek, kurabiye, aşırı yağlı et ve tavuk sularıyla pişirilmiş yemekler, sakatat, sucuk, pastırma, salam, sosis gibi şarküteri ürünlerinden obezite sorunu olanların ömür boyu uzak durması gerekli.
Şişmanlığı önleyici ilaçlar sizce tedavide kullanılabilir mi?
Obezitenin ilaçla tedavisinde bir zamanlar anfetaminler kullanıldı. Bunlar hastalarda bağımlılık yaptı. İşte bu yüzden günümüzdeki pek çok hasta ilaç tedavisinden çekiniyor. Şimdi yan etkileri olmayan yeni ilaçlar var ama yan etkileri bilinen ilaçlar da uzman doktor kontrolünde hiçbir sorun olmadan kullanılabilir. Obezite için yeni çıkan ilaçlardan bazısı metabolizmayı hızlandırıyor, bir grup ilaç yağın kana geçmesini yavaşlatıyor, başka bir grup santral beyni etkileyip iştahı azaltıyor. Hepsinin doktor kontrolünde alınması şart, mesela kalp hastaları bu grup ilaçları kullanamaz. Psikiyatri sorunu olanlar, depresyona yatkın olanların iştah kesicileri almaması gerekir.
Diyet yaparken vitamin almak gerekir mi?
Bence sağlıklı bir kişi haftada en çok 4 gün dışardan vitamin takviyesi almalı. Balık yağının özellikle koroner kalp hastalıklarına karşı koruyucu etkisi var. Enerji ve yağ açısından problemi olmayanlar her gün 1 tane Omega 3 kapsülü almalı.
Siz çocuğunuzun beslenme çantasına ne koyardınız? Beslenme çantasında sabah ve öğleden sonra yenmek üzere 2 tane meyve mutlaka bulunmalı. Ayrıca bir çeşit sebze yemeği, salata, makarna veya pilav gibi kuru baklagiller ve yumurta beyazı olmalı. Bunların nasıl piştiği de önemli. Örneğin makarna sossuz, salata yağsız olmalı. Çocuk bol su içmeli. Ayrıca çocuğun hoşlandığı şeyler konmalı. Kavga etmek anlamsız. Çocuğun beslenme çantası, onunla anlaşarak hazırlanmalı. Özel okullarda da olsa, çocuklara ara öğünlerde pasta, börek gibi hazır gıdalar veriliyor. Bunların yerine süt, yoğurt, taze ve kuru meyve verilmeli. Emzirme döneminden itibaren aldığı mamalar, çocuğun ileride obezite riskini artırıyor. Anne sütü alması çocuğu obeziteden kurtarabiliyor. Aileler de bilinçli olmalı. Babasının maç izlerken yediklerini çocuk da rahatlıkla yiyor. Baba sağlıklı beslenmiyorsa, çocuk da bunu taklit ediyor. Bu nedenle obezite sosyal bir olay.
Obezitenin yaşı neden giderek düşüyor?
Türkiye gibi taze meyve ve sebzelerin bulunduğu bir ülkede yaşıyoruz; ancak bundan yeterince yararlanamıyoruz. Özellikle de çocuklar ve gençler artık geleneksel beslenme modelimizden uzaklaşıyorlar. Çok fazla hazır gıda tüketiliyor. Ayrıca kolanın zararı artık kanıtlanmış bir gerçek. Öyle ki 'kolanizasyon' diye bir terim çıktı. Yani dünyada artık kola hastalığı var. Fast food da aynı şekilde zararlı. Bunlardan yeni yetişen jenerasyon zarar görüyor. Zaten obezite tedavisinde en büyük yaş grubunu gençler ve çocuklar oluşturuyor. Okullardaki beslenme tarzını da son derece yanlış buluyorum. Çocukların doyması için yüksek kalorili yiyecekler ve yağlı besinler veriliyor. Hamur işlerinin yanı sıra yağda kızartılmış yiyecekler çok zararlı. Ayrıca ucuz olduğu için çok fazla tercih edilen tavuk kanadı da tam bir kolesterol tuzağı. Çocukların protein de tüketmesi gerek. En önemli proteinse yumurta beyazı. Günde iki tane yumurta beyazı yemeliler. Tatlıyı seven çocuklara günde bir gofret hakkı tanınabilir. Ancak onu da tok karnına yememek gerekiyor. Arada dondurma da yiyebilirler.
|
