Hep aşk yüzünden

Futbolun politikası olduğuna göre, politikanın futbolu niye olmasın? Futbol dünyasıyla politika dünyası çok da ayrı değil; büyük benzerlikler var aralarında. İkisi de sonunda halk kitlelerinin nefeslerini tutarak izledikleri, rakip takımların maçı kazanma mücadelesi. Futbolda da politikada da oyun zaman zaman dürüst oynanıyor; zaman zaman da gözün gözü görmediği bir kör dövüşüne dönüşmüyor mu? İkisinde de aklı başında taraftarlar soğukkanlılık önerirken, gözü dönmüş fanatikler ortalığı birbirine katmıyor mu? İkisinde de oyunu oynayanlar parsayı götürürken, izleyenler nasihat almıyor mu? Politikada da futbolda da dürüst bir oyun sağlamaya çalışan hakemlerin, anası avradı, kendi cinslerine karşı eğilimli oldukları sürekli olarak gündeme getirilmiyor mu? Öyleyse neden politika bu kadar iç içe olduğu futbolun daha geniş kitlelerce izlenen gösteri biçimine dönüşüp kendini yenilemesin ki? Nasıl olsa günümüz sil baştan, yeniden yapılan günü değil mi? Ülkemizde her an her şey yasaklanabilir; ama futbolun yasaklanabileceğini, stadyumların kapısına kilit vurulabileceğini hiç düşünebilir misiniz?

EDWARD YASAKLADI
Gerçi olmamış değil; ülke işgal altındayken halkın bir araya toplanmasından korkanlar futbol karşılaşmalarını yasaklamışlar. Dünya tarihinde de örnekleri var. Futbol karşılaşmaları eski çağlarda ne zaman ne de oyuncu sayısı kısıtlamasıyla yapılıyordu. Bir köy halkı öbür köy halkına karşı, topu tekmeleyerek, yumruklayarak hedefine götürüyordu. Karşılaşmalar günlerce sürüyor, birçok cana mal olarak köylerden kasabalara yayılıyordu. 1349 yılında III. Edward futbol yüzünden ülkesinde çıkan karışıklıkları durdurabilmek için futbolu yasakladı. Futbol da tıpkı politika gibi, ne kadar çok yasaklanırsa o kadar çok ilgi çekiyordu. Bütün yasakların daha çok merakı kışkırttığı doğrulanıyor böylece. Tarih yalnızca halkın değil, ne kadar yasaklasalar da yöneticilerin de futbol tutkusunu anlatan öykülerle, bilgilerle dolu. Bugün yeşil sahalarda oynanana benzeyen futbolu tarihte ilk olarak Çinliler'in oynadığını biliyoruz. İmparator Jül Sezar da bir futbol delisi; iki ayağını da çok iyi kullanan bir oyuncu. Neron yalnızca bir ayağını ustaca kullanabiliyormuş. Arenalarda aslanlara attığı Hıristiyanlar "Biz buraya ölmeye geldik, ölmeye..." diye bağırırlarken Neron da onlara "Cim cim cim, dal dal dal, Hıristiyan Hıristiyan al al al!" diye yanıt veriyormuş.

ANAVATANI ÇİN
Çin'de Ming Hanedanı futbol meraklısı, bugünkülere benzeyen meşin top ilk onlarda görülüyor. Aristophanes ve Shakespeare yazdıkları oyunlarında futboldan söz ediyor. Arkeologlar MÖ 1500'de Bolivya'nın Amazon Bölgesi yerlilerinin kauçuk ağaçlarını çizip, elde ettikleri lastik toplarla maç yaptıklarını anlatıyor. Birçok papanın Vatikan bahçelerinde, eteklerini ve elbiselerinin kollarını sıvayıp, kardinallerle top peşinde koştukları biliniyor. Kimi futbolu yerden yere vuruyor kimi göklere çıkarıyor. Eduardo Galeano muhafazakar aydınların futbola bakışını şöyle anlatıyor: "Her şeyiyle futbola inanmış olan halk kitleleri, kendilerine yakışan bir şekilde ayaklarıyla düşünmeye başlarlar ve bilinçaltlarında tatmin olurlar. Bu aşamada hayvansı içgüdüler insan mantığına hakim olur, cehalet kültürü ezer ve böylelikle ayaktakımının istediği gerçekleşmiş olur." Solcu aydınlar da yine Galeano'ya göre futbolu, 'yığınların gücünü azalttığı ve devrimci güçlerini başka yöne kanalize ettiği için aşağılarlar.' Oysa İtalyan Marksist düşünür Gramschi'ye göre: "Açıkhavada ortaya konan insan sadakatinin krallığıdır futbol." Profesyonel futbolda vicdana, ahlaki değerlere yer yoktur. Köln takımının bir dönem çok ünlü olan oyuncusu Paul Steiner şöyle buyurmuş: "Ben para ve yıldız için oynuyorum; rakibimse paramı ve yıldızımı elimden almak için oynuyor. Bu yüzden kazanmak için her yolu denemekten çekinmem." Hayatlarımız acımasızca birbirini tekmeleyen insanların koşuştuğu yeşil sahalara dönüştü. Peki futbol ne? Futbol yirmi iki şortlu oyuncunun topa duydukları aşkı onu tekmeleyerek açığa vurmaları değil mi? Eh, her alanda insanlar birbirlerini niye bu kadar tekmeleyip yuvarlıyorlar sanıyorsunuz? Hep aşk yüzünden...