Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) hazırladığı "ipotek bankacılığı" (mortgage) kanun taslağı dün toplanan Ekonomi Koordinasyon Kurulu'nda masaya yatırıldı. İpotek Finans Kuruluşlarının, özel sektör öncülüğünde kurulması kararlaştırıldı. Mortgage ödemelerinde faize vergi indirimi ve sisteme Hazine garantisi verilmesi ise benimsenmedi. Başbakan Yardımcısı Abdüllatif Şener'in bugün açıklayacağı model, vatandaşların "kira öder gibi ev sahibi olmasını" sağlayacak. Sistem şöyle işleyecek:
* Bankalar, katılım bankaları, finansal kiralama şirketleri ve tüketici finansman şirketleri "ipoteğe dayalı konut finansmanı"na girebilecek. nVatandaşlar, beğendiği konut için kredi başvurusunda bulunacak. Evin değerinin en az yüzde 25'ini kendisi karşılayacak, kalanı için düşük faizli, uzun vadeli kredi kullanacak.
* Kredi karşılığında ev ipotek edilecek.
* Bankalar, konut kredilerinden doğan alacaklarını varlığa dayalı menkul kıymete dönüştürebileceği gibi yeni kurulması planlanan İpotek Finans Kurumları'na da belli bir komisyon karşılığı satabilecek.
* İpotek Yatırım Kuruluşları da alacağa dayalı menkul kıymetleri ikinci piyasada (borsada) ihraç ederek, mortgage için yeni fonlar yaratabilecek.
* İpotek kredisi ile ilgili işlemlere Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi, Damga Vergisi ve harç istisnası sağlanacak. Ancak, mortgage taksitlerine isabet eden faiz tutarının Gelir Vergisi'nden indirilmesine Maliye sıcak bakmadı. nKamu bankaları, Toplu Konut İdaresi de İpotek Finans Kurumları'na ortak olabilecek.
* İpoteğe dayalı varlıkların, menkul kıymete dönüştürülerek yerli ve yabancı sermaye piyasalarından fon temin edilmesi aşamasına Hazine'nin garanti vermesi önerisi ise kabul görmedi. nGayrimenkul Değerleme Uzmanlığı meslek grubu oluşturulması karara bağlandı. Ayrıca, ipotek kredili evlere sigorta zorunluluğu getirildi.