Dersimiz 'Nasıl kondom takılır?'
Boğaziçi Üniversitesi öğrencisi Koray Volkan Serin (19) Birleşmiş Milletler'in 27 ülkede yürüttüğü "akran eğitimi" projesinde büyük bir başarı elde etti. Serin, diğer gençlere cinselliği, AIDS'i, doğum kontrolünü öğretiyor.
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Estonya, Polonya, Rusya, Ukrayna gibi tam 27 ülkede "akran eğitimi" projesini yürütüyor. Amaç, 16-25 yaş arası gençleri cinsellik ve üreme sağlığı konularında bilinçlendirmek ve nüfus planlamasını gerçekleştirmek.
AYIN "AKRAN"I KORAY Türkiye'de bu program, 26 Kasım 2004'te Ankara'da düzenlenen bir toplantı ile başlatılmış. Adı da "Y-PEER projesi" yani "Akran Eğitimi." Türkiye'de akran eğitimiyle ilgilenen kişiler ve kuruluşlar buluşturulmuş, ulusal bir iletişim ağı kurulması kararlaştırılmış. O günden bu yana BM Nüfus Fonu'nun katkısıyla 8 üniversitede 10 Gençlik Danışma Merkezi kurulmuş. Gençlerin cinsel bilgileri arkadaşlarından öğrenmeye çalıştığı dikkate alınarak, seminerler düzenlenmiş, her üniversiteden lider özellikli 2 gönüllü genç seçilip eğitime alınmış ve beş gün boyunca üreme sağlığından kendi kendine meme muayenesine kadar her şey öğretilmiş. Hatta workshop gibi tekniklerle eğitim oyunlaştırılmış. Örneğin, yapay bir penis getirilip kız erkek ayırdetmeden, kondom takılması öğretilmiş. Türkiye'de şimdiye kadar eğitilen "akran"ların sayısı 32. Bu gençlerin de bilinçlendirdiği diğer gençlerin sayısı da bine yakın. Bazı üniversitelerde yurt ziyaretleri yapılırken, bazılarında seminer veriliyor. Ya da öğrenilenler yüz yüze bire bir iletişimle aktarılıyor. Akranlar, yurtlarda, kantinlerde, kafelerde sohbet havası içinde cinselliği anlatıyor; bazen de ücretsiz kondom dağıtıyorlar. Bu eğitimlere katılan 32 gençten biri de Koray Volkan Serin. Babası öğretmen, annesi de ev kadını. O "ayın akranı". Temmuz ayının en başarılı genci seçilen Serin'in fotoğrafı "Uluslararası Akran Ağı", www.youthpeer.org internet adresinde yer alıyor. Serin, öğrendiklerini arkadaşlarına aktarırken problem yaşamamış; "Biz konuyu biraz komik hale getirdik, uç noktalarda dalga geçtik." Serin, gençlerle değil de üniversite yönetimleriyle sorun yaşadıklarını gizlemiyor; "İnsan hakları, demokrasi gibi konularda yardımcı olan yöneticiler, iş cinselliğe gelince biraz uzak duruyor, 'ne gerek var şimdi?' diyorlar." Serin'e ailesi de destek olmuş ama kız arkadaşı ilk başlarda biraz kıskanmış. "Kaç kız var orada, kaç erkek var? Size neler öğretiyorlar?" diye soru yağmuruna tutmuş! Serin, "Asıl eğitime katılan kızlar büyük sorun yaşadı. Erkek arkadaşları kıskançlık krizine girdiler!" diyor. Serin, gençlerin çoğunun kondom bile görmediğini, bazılarının kondom gördüğünde "Bu kısırlaştırır mı?" diye sorduğunu anlatıyor. Kızlardan da doğum kontrol haplarıyla ilgili benzer sorular duymuş. BM tarafından New York'a davet edilen Serin, gençlik çalışmaları konusunda iki konferans verecek.
Ceyda KARAASLAN - ANKARA
|