|
 |
 |
 |
Murdoch hayattayken varisleri birbirine girdi
Gazete ve televizyonlarıyla yüz milyonlarca insanı etkileyen Rupert Murdoch, çocuklarına söz geçiremiyor. Sorunların ana nedeni olarak kardeşler ve eski eşler arasındaki çekişme gösteriliyor.
Rupert Murdoch deyince akla ilk gelen kelime "savaş ve medya" belki de. ABD'nin Irak'a müdahalesini tüm gücüyle (sahip olduğu TV kanallarının her gün 600 milyon kişiye ulaştığını düşününce hiç de azımsanmayacak bir güç) destekleyen 74 yaşındaki Murdoch, varis seçtiği oğlu Lachlan Murdoch, aile şirketinden ayrılınca yeniden kollarını sıvadı. New York Post Gazetesi'ni de çıkaran oğlunun New Corp.'taki görevinden istifa etmesiyle yaşlı dev, "iş başı" yaptı. Peki Avustralya'da başlayan, Avrupa ve Amerika'ya uzanan bu imparatorluk nasıl kuruldu? Murdoch'ın hileleri neydi? Üç kadın için iyi bir eş, altı çocuk için fedakar bir baba olabildi mi? İşte bu soruların cevapları... Rupert Keith Murdoch, 11 Mart 1931'de Elisabeth Joy Greene ve Sir Keith Murdoch'ın çocuğu olarak Avustralya'da Melbourne Victoria'da doğdu. Gazeteciliğin öncülerinden sayılan bir babanın oğlu olarak ilk görevine Adelaide News'te başladı. Annesi, onun henüz bir çocukken bile kendine özgü fikirleri olduğunu söylüyor: "Bir takımda oynamayı seven insanlardan değildi." Oxford Üniversitesi'nde siyasal bilgiler, tarih ve siyasal ekonomi eğitimi alan Murdoch, babasının ölümüyle miras kalan News Ltd. adlı yayınevinden medya devi yaratmayı başardı. Başarısının sırrını  merak edenleri fazla bekletmeyelim; "sansasyonel ağırlıklı, seks ve suç haberleri, bulvar gazeteciliği" desek yeterli olur mu?
ÜNİVERSİTEDE SOSYALİSTTİ
30'lu yaşlarının sonlarına doğru radyoculuğa adım adan, Adelaide'ın ilk televizyon istasyonu Kanal 9 için lisans alan Murdoch, "Daily Mirror", "Sunday Mirror" ile "Truth" adlı "skandal" gazetesi sayesinde şirketini Avustralya'nın dördüncü büyük yayınevi haline getirdi. Bir yandan da ciddiye alınmak istiyordu. Ancak Avustralya'nın ilk ulusal gazetesi projesi (Australian), zararla sonuçlandı. Hal böyle olunca o da yönünü yurtdışına çevirdi. Yeni Zelanda ile Hong Kong'da giriştiği bazı ortaklıkları, İngiltere'deki adımları izledi. Londra'nın en büyük pazar gazetesi sayılan News of the World'ü satın aldı, ardından da The Sun'ı. Başarılı oldu mu? Tabii ki... Gazetenin tirajını 650 binden 4 milyona çıkarmak için uyguladığı stratejilerden biri de üçüncü sayfada yer verdiği "seks bombaları"ydı. Gözünü ABD'ye dikince, bu ülkenin vatandaşlığına geçmesi gerekti. 1985'te ABD vatandaşlık yeminini ettikten sonra Skyband adlı uydu istasyonunu ve Metromedia televizyon şirketini aldı. Bunları, 20th Century Fox film şirketi izledi. Bu kuruluşları ise Fox Television altında birleştirdi. Murdoch, aralarında Times ve Sunday Times'ın da bulunduğu  toplam 175 gazete ile Sky TV ve Fox TV dahil 75 televizyon kanalına sahip. Her gün TV kanallarıyla 600 milyon kişiye, gazeteleriyle de 6 milyon okuyucuya hitap ediyor. Bunlar, 74 yaşında, oğlundan boşalan New York Post'un yönetim koltuğuna oturmaya hazırlanan Murdoch'ın yaşam öyküsünün sadece bir yüzü... Kariyeriyle özetlediğimiz hayatı, duygusal ve düşünsel iniş çıkışlarıyla geçelim bir de... Bundan yedi yıl önce Channel 4 kanalının hazırladığı "Gerçek Rupert Murdoch" (The Real Rupert Murdoch) belgeselinde şöyle diyordu: "Üniversitedeyken tam anlamıyla sosyalisttim. Ama hiçbir zaman Leninist ya da komünist olduğum söylenemez."
ÇOCUKLARINA BASKI YAPIYORDU
25 yaşında iken Patricia Booker ile hayatını birleştiren Murdoch'ın bu evlilikten Prudence Murdoch MacLeod adlı bir kızı var. Eşi ve üç çocuğuyla Sydney'de yaşayan 46 yaşındaki Prudence, aile şirketinde hiç çalışmadı. Ancak mart ayında, babasının imparatorluğunun doğduğu Adealaide'de Advertiser Newspapers'ın yönetimine katıldı. İş hayatında emin adımlarla ilerleyen Murdoch, 31 yıl sürecek ikinci evliliğini muhabir Anna Maria Torv ile yaptı. Çiftin üç çocuğu, (Elisabeth (36), Lachlan (33) ve James (32), sürekli çalışan ve yoğun bir baba portresi çiziyor. Aslında eski  eş Anna da 2001 yılında bir dergiye verdiği röportajda, babalarının çocuklarına yönelttiği "başarılı olma" baskısının "pek çok kalp kırıklığına ve sıkıntıya" neden olacağını söylüyordu: "(Hayatlarında) Onların yaşındayken olmaması gerektiği kadar büyük bir baskı var." Ailenin yüzde 30'unu kontrol ettiği News Corp. şirketinden ilk ayrılan Elisabeth'in çocukluk dönemi İngiltere, Amerika ve Avustralya arasında seyahatle geçmiş. "Hatırladığım ilk şeylerden biri de sabah saat 5.30'da uyandırılmamdı. Çünkü babam ülkeye yeni gelmiş oluyordu ve benimle kahvaltı yapmak istiyordu." ABD'de eğitim gören Elisabeth, 2000'den bu yana İngiltere'de kendi televizyon ve film yapım şirketinin başında. Baba Murdoch'ın imparatorluğun veliahtı olarak gördüğü belirtilen Lachlan'ı anlatırken biraz da dedik o d u l a r a kulak verelim. Aileye yakın kaynaklar onun "babasının hayatını değil, kendi hayatını yaşama kararına vardığını" söylüyor. News Corp.'taki "Chief Operating Officer" görevinden ayrılırken eşi Sarah ve geçen kasım ayında doğan oğlu Kalan ile Avustralya'da daha çok vakit geçirmek istediğini belirten Lachlan'ın bu sözlerine temkinli yaklaşanlar da var. Onlar, bu istifanın iki kadın arasında meydana gelen sürtüşmenin, çocuklar üzerinden devam etmesi diye de  bakıyor. Niye mi? Medya devinin 1999'da "Kötü bir koca oldum. Onları ihmal ettim" dediği Anna Torv'dan boşanmasından sadece 3 hafta sonra Bayan Murdoch olan Wendi Deng'in şirketteki hisse dağılımını kızları lehine bozmaya çalıştığı konuşuluyor. Henüz hiçbir şeyden haberi olmayan 3 yaşındaki Grace Helen ve 2 yaşındaki Chloe, böylece ortalığın karışmasına gerekçe gösteriliyor. Hong Kong'daki Sky TV'nin ikinci başkanı olan Wendi Deng Murdoch'ın oyununa nasıl devam edeceğini ise zaman gösterecek. Bir de küçük kardeş James'i gerekçe gösterenler var. Başka söylentiler de yok değil: "Baba ile oğul arasındaki tansiyon, Lachlan'ın, şirketin Sydney'den New York'a taşınmasına karşı çıkmasıyla yükseldi. Lachlan ayrıca geçen yılın 10 haftasını dağa tırmanarak, yatla gezerek geçirdi. Üstelik 1.8 milyon dolar maaş ve 2.34 milyon dolar da ikramiye aldı. Oğlu doğduktan sonra da haftalarca Avustralya'da kaldı." Sıra geldi aile şirketinde babasının yanında kalan tek askere, James Murdoch'a... BSkyB'deki üst düzey yöneticilik göreviyle yıldızını parlatan, şirketin 2003'te 220 milyon dolar olan yıllık gelirini, 2004'te 1.67 milyar dolar seviyesine ulaştıran genç Murdoch'a "şimdilik" imparatorluğun varisi gözüyle bakılıyor. Derleyen: Halime Sürek Kahveci
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
