|
 |
 |
 |
 |
|
Kulağın ilacı sirke
Kulak-Burun-Boğaz uzmanı Doç. Dr. Teoman Dal, kulak iltihapları ve işitme kaybına neden olan orta kulakta sıvı birikmesi konusunda uyarıyor: "Evde hiç ilaç yoksa iltihaplı kulağa sirke damlatabilirsiniz..."
Kulağa alkol yerine sirke damlatmak daha yararlı
Çocuk yaşlarda çok dikkate alınması gereken orta kulakta sıvı birikmesi, işitme kaybına yol açabiliyor. Doç. Dr. Teoman Dal, iç kulağa bağlı denge kaybı ve boğaz enfeksiyonları konusunda da uyarıyor.
Çok sık yaşanmasa da kulak ağrıları öyle kolay kolay unutulmaz. Şiddetli ağrılarda beyniniz zonklar, yüzünüz uyuşur ve öylece kalakalırsınız... Kulak-Burun- Boğaz uzmanı Doç. Dr. Teoman Dal hem kulak hem de solunum yolları hastalıklarıyla ilgili merak ettiklerimizi yanıtladı.
* En sık duyduğumuz kulak hastalığı orta kulak iltihabıdır. Nedir belirtileri?
Orta kulak iltihabının tipleri var. Ama en sık rastlanan tipi ateş, akıntı ve şiddetli ağrıyla kendini gösterir. Bir de hiç sancı yapmadan, daha kronik olarak devam eden orta kulakta sıvı birikmesi var. Bu ağrı yapmaz ve sinsice ilerleyip kalıcı problemlere neden olabilir.
* Kalıcı problem derken neyi kastediyorsunuz?
Erken farkedilmediği zaman orta kulakta sıvı birikmesi işitme kaybına neden olur. Çocuk yaşlarda gelişen bir hastalıktır. Duymadığında çocuk özellikle "R, Z" gibi sessiz harfleri bozuk duymaya başlar. Burada öğretmenlerin çok dikkatli olması gerekiyor. Çünkü bu tür problemi olan çocuk dikkatsiz olabilir hatta denge bozukluğu yaşar.
* Bu denge bozukluklarının hepsi kulaktan mı kaynaklanıyor? Birçok kişi dengesini aniden kaybettiğinden şikayetçi...
Tabii ama denge kaybı ile baş dönmesini karıştırmamak gerek. Kulak-burun-boğaz'ı ilgilendiren baş dönmeleri, iç kulak kaynaklı baş dönmeleridir. Burada yatarken, sağa ya da sola dönerken veya öne eğilip başı yukarı kaldırırken 15-20 saniye içinde çok şiddetli baş dönmesi olur. Hatta beraberinde bazen bulantı da olabilir. Genç yaş grubunda sıkça görülür. Ancak aynı zamanda bir işitme kaybı, kulakta çınlama, konuşma bozukluğu görülüyorsa beyin fonksiyonlarıyla ilgi olabilir.
* Kulakla dengemizin ne ilgisi var?
İç kulakta yerçekimini algılayan küçük kalsiyum karbonat kristalleri var. Bunlar yapışık olarak duruyorlar ve yukarı aşağı, arkaya öne dönen hareketlerimizi algılıyorlar. Kristallerin yapıştıkları yerden kopup düşmesi sonucunda arka dengesi kanalının içersine girerler. Arka denge kanalının algıladığı pozisyon yatarken başınızın arkaya doğru olduğu ya da döndüğü pozisyondur. Bu pozisyonda yerçekimine hassas hale geliyor ve bu küçük kalsiyum kristallerinin, arka denge kanalının içinde, sıvı içinde serbest hareket etmesinden dolayı baş dönmesi oluşuyor. Tedavisi son derece basit. O kristalleri girdiği yerden çıkartacak özel bir manevra yaptırılıyor ve hasta üç gün istirahat ediyor.
* İşitme problemleri konusunda tıp hangi aşamada? Yani duymayan birine bu duyusunu geri kazandırmak mümkün mü?
En sık gördüğümüz işitme kayıpları ya orta kulak ya iç kulak kaynaklı oluyor. Orta kulak kaynaklı olanların çoğu ameliyatla düzeltilebilir, en azından işitme daha iyi hale getirilebilebilir. Bu az önce bahsettiğimiz, çocukken orta kulakta sıvı toplanması nedeniyle meydana gelen rahatsızlıktır. Kulak zarının bir enfeksiyon, ateşli hastalık sonrası delinmesine bağlı ya da travmayla delinmesine bağlı oluşan işitme kayıplarında da sonuçlar daha başarılı. Ama işitme kaybının nedeni içi kulaktaysa daha çok sinir kaybı olduğundan, bunun yerini doldurmak mümkün değil.
KULAĞA HER ŞEY DAMLATILMAZ
* Biyonik kulak nedir, hangi durumlarda kullanılıyor?
Biyonik kulak çok özel bir ameliyat. İç kulakta işitme merkezinin içerisine, elektronik bir mekanizma yerleştiriliyor. İşitme cihazından farklı olarak ortamdaki seslerin yükseltilmesi, yükseltilerek iletilmesini sağlıyor.
* Yani bir nevi yeni bir kulak yapılıyor...
Öyle de denilebilir... İşitme normalde cihazdan bile fayda görmüyorsa bu yönteme başvurulabilir. Hatta sadece iç kulağa değil, beyinin içerisine bile bir biyonik kulak taklidi yapmak mümkün.
* Çok sık yaşanan bir sorun da, yüzerken kulağımıza su kaçması. Bu durumda ne yapmak lazım?
Bu dış kulak iltihabıdır. Dış kulak yolunun aşırı nemli kalmasından veya bir şekilde temizlenmeye çalışılırken zedelenmesinden kaynaklanır. Dış kulak yolunda normalde bulunan bazı mikroplar zedelenmiş cildin içerisine girip, orada enfeksiyona neden olur. Ağrılı ve problemli bir hastalıktır. Bunu engellemek için deniz mevsimine girmeden önce kulak kirinin temizletilmesini öneririm.
* Suyun çıkması için sıcak alkol vb. şeyler damlatılır. Bu doğru bir işlem mi?
Bilmediğimiz bir alkolü damlatmak kulağı zedeleyebilir de. Rastgele damlatmamak lazım ama hiçbir şey bulunamıyorsa, rakı içerdiği alkol miktarı açısından işe yarayabilir. Ama alkol yerine sirke damlatmak daha iyi olabilir. Çünkü asit ortamda mikroplar yaşayamaz. Elbette en doğrusu doktora gidip kulağımızı temizletmek.
* Kulak çubuklarını kullanmak yanlış mı?
Kulağı hiçbir şekilde kulak çubuklarıyla temizlemeye çalışmamak, içine bir şey sokmamak lazım. Kulağın sadece giriş kısmını kurulayabilirsiniz. Normalde kulağın tam çıkış kısmındaki yarım santimetrelik bölgedeki salgı bezleri bir salgı yaparlar. Bu salgının kulağı enfeksiyonlardan koruyucu rolü de vardır. Ama bazı kişilerde salgı fazladır ve kendi kendine çeşitli nedenlerle atılamayabilir. Böylece kulak kiri dediğimiz birikim olur. Şimdi normalde sürekli kulağı temizlemeye çalışarak bu salgıyı içeri iterseniz, bünyenin kendi kendine temizleyeceği mesafenin derinine yollarsınız. Bu durumda en iyisi bir doktorun temizlemesi.
BOĞAZ AĞRISINA ILIK SU
* Bademcik ameliyatlarına ilişkin bir yığın şey söylenir. Bademcikler alınır mı, alınmaz mı?
Bademcikler hayatın erken dönemlerinde üst savunma sisteminin belli bir kısmının gelişmesinde rol oynarlar. Sonra da bu rolü giderek azalır. Zaten üç yaşın öncesinde ameliyat önerilmez. Boğaz çevresinde çok ciddi bir lenf dokusu vardır. Yani bademcik boğazın tek koruyucu mekanizması değil. O nedenle bademcik alındığında sürekli boğaz iltihabı olacaksınız diye bir kaide yok.
* Ameliyata ne zaman gerek duyulur?
Kesinlikle ameliyat gerektiren iki tane durum var... Bir tanesi bademciklerin anormal derecede büyük olup boğazı ve solunup yollarını tıkaması, ikincisi de, bir kanser şüphesinin olması. Teorik olarak yılda beşin üzerinde bademcik iltihabı geçiren bir kişiye de çocuk ya da gelişkin bademciklerinin alınması önerilir.
* Peki boğaz ağrısı, bademcik şişmesi gibi durumlarda ne yapmak lazım? Sıcak süt içmek hatta boğazımızı ısıtsın diye içine karabiber dökmek işe yarar mı gerçekten?
Boğazdaki ağrı genellikle iki farklı nedenden oluşur. Bunlardan bir tanesi enfeksiyon kökenli, ikincisi de tahrişe bağlı ağrılar. Eğer enfeksiyon varsa en ideali antibiyotik kullanmaktır. İstirahat etmeniz, ağızdan nefes alıyorsanız burnunuzu açmanız gerekir. İçtiğiniz şeylerin de oda sıcaklığında olması lazım. Çay, kahve, süt yerine su içmek ise en doğrusu. Baharatlar ve çok sıcak içecekler boğazınızı daha çok tahriş eder.
* Soğuk algınlığı ve geniz tıkanıklığına buhar uygulanabilir mi?
Başınızı buhara tutmaktansa, özellikle kış aylarında odanın nemini korumak çok önemli. En basiti su ısıtıcılarının kapağını açıp dışarı buhar vermesini sağlayabilirsiniz. Kaloriferin üzerine de ıslak bir havlu veya su koyarak oda ortamının kurumasını engelleyebilirsiniz. Çünkü nemsiz ortam burunu tıkar ve sinüs fonksiyonlarını bozar.
* Burun damlası kullanmak zararlı mıdır?
Evet... Burun damlasının burnu açıcı damar yapılarının fonksiyonu üzerinde ters etkisi var. O yüzden üç-beş günün üzerinde kullanılmaması gerekir. Bir süre sonra etki etmemeye başlar ve giderek dozu artırmak zorunda kalırsınız. En iyisi serumfizyolojik kullanmak. O da yoksa evde bir litre suyun içine bir kaşık tuz atıp bunu damlatabilirsiniz.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
