Yıkanmayan eller mi bebekleri öldürdü?
Edirne'de sekiz bebeğin ölmesine neden olan mikrobun salgın haline gelmesinin nedeni personelin yıkanmayan elleri.
Geçtiğimiz hafta Edirne'de ardı ardına yaşanan bebek ölümleri tüm Türkiye'nin gözlerini bu kente çevirdi. Sekiz bebeğin hayatını kaybettiği Edirne Tıp Fakültesi Hastanesi Yeni Doğan Bölümü'ndeki bu olağandışı gelişmenin suçlusu uzmanlar tarafından kısa zamanda tanımlandı. Bebeklerin kanına girerek ölmelerine neden olan bu mikrobun adı Serratia Marcescens'di. Kalın bağırsakta bulunan ve orada kaldığı sürece zararlı olmayan bu mikrop dışarıya çıkmış ve bebeklere bulaşarak ölümcül süreci başlatmıştı. Anadolu Sağlık Merkezi doktorlarından, iç hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Semra Çalangu bu mikrobun bağırsaktan çıkmasının ancak dışkıyla mümkün olduğunu söylüyor:
TEK KAYNAK HASTANE
"Serratia, Enterobacter, Klebsiella gibi bağırsakta bulunan bakteriler buradan çıkar, olmamaları gereken yerlere bulaşırlarsa orada hastalık yaparlar. Dışkıyla bulaşmış idrar sondaları, enjektörler, kateterler, yapay solunum cihazları yoluyla insanın akciğerlerine, idrar yollarına ya da kana karışır. Mikrop vücuda nereden girerse orada hastalığa neden olur. Örneğin idrar yoluyla girerse mesane veya böbrek iltihabı yapar, yapay solunum cihazıyla girerse zatüreye neden olur. Mikrop ölen bebeklerin kanında bulundu, dolayısıyla bebeklere enjektör yoluyla bulaştıkları söylenebilir." Semra Çalangu'ya göre bu üç bakteriyle meydana gelen bir enfeksiyon mutlaka hastane kaynaklı oluyor, yani bu bakteriler sokakta bulunmuyor. Bu bakterilerin ortaya çıkmaması ve bulaşıcı bir salgın haline gelmemesi için yapılacak olan tek şey  temizlik zincirinin bozulmaması. Temizlik zincirinin yıkanmayan ellerle bozulduğunu söyleyen Çalangu, hastane personelin o hastadan bu hastaya koştururken ellerini iyi yıkamaması sonucu buna benzer salgınların ortaya çıktığını anlatıyor: "Zincirin hangi halkası koparsa kopsun başkalarına bulaşmadaki kopan halka el yıkama halkasıdır. Mikrobu taşıyan bir hastadan bir başka hastaya bakım verirken personelin elini yıkamamış olması çok önemlidir. El yıkama kuralına uyulması salgının durdurulmasında da en önemli etkendir." Bu mikroplar hastanelerde antibiyotik kullanımının fazla olduğu, bağışıklık sisteminin çöktüğü dolayısıyla da vücudun bunlarla savaşamadığı hastaların yattığı bölümlerde yayılıyor. Yoğun bakım birimleri, bağışıklığı gelişmemiş bebeklerin yattığı yeni doğan birimleri, kan, kanser, yanık hastalarının yattığı birimler bu bölümlerin başında geliyor.
ENJEKTÖRLE BULAŞTI
Edirne'de hayatını kaybeden sekiz bebekten yedisinin erken doğum nedeniyle küvözde yatan bebekler olduğu biliniyor. Yani bu bebeklerin henüz bağışıklık sistemi gelişmemişti ve hayatta kalabilmeleri için damar yoluyla besleniyorlardı. Semra Çalangu Serratia Marcescens mikrobunun işte bu damardan beslenme için kullanılan ve iyi dezenfekte edilmeyen bir enjektör yoluyla bebeklere bulaşmış olabileceğini söylüyor. Bu bakteriler bağışıklık sistemi çökmüş yetişkinleri de bebeklerle aynı ölçüde etkiliyor. Bağışıklık sistemi çökmüş olanlarda ölüm riski yüzde 80-90 civarındayken, sağlıklı erişkinlerde, bu mikroplara etkili antibiyotik kullanımıyla hastanın kurtulması kolay oluyor.
Eylem Bilgiç
|
