 |  |
Yasak kitaplar ve türban
Açılışına gidemedim ama "yasaklanmış kitaplar sergisinin" haberlerini yakından izledim.
Sergilenen yüz kitap, 1938-2001 arasında Bakanlar Kurulu, sıkıyönetim ve diğer mahkemelerce toplanan ve yasaklanan kitaplar arasından seçilmişti.
Serginin kendi kendimize yüzleşmemiz açısından yararı olduğu kadar, AK Parti hükümetinin de daha özgürlükçü bir tavır içinde olma gayretini göstermesi nedeniyle önemi vardı.
Ne var ki kitapların yasaklanması dinmiş değil. 2002 yılında yetmiş yedi kitap, 2003'de kırk üç kitap, 2004'te de otuz üç kitap yasaklanmış.
Bir yandan "yasaklanmış kitaplar" sergisi açıp, diğer yandan kitap yasaklamaya devam etmek hepimizin içinde bulunduğu trajikomik durumu ama en çok da AK Parti iktidarının çelişkisini yansıtıyor.
AK Parti hükümeti AB istikametinde koşarken demokratikleşme açısından tarihsel değişimler yapmış olmasına rağmen, "bireysel temel hak ve özgürlükler" konusunda sorunların tümünü kapsayan bütüncül, ilkeli ve saydam bir siyaset geliştiremedi.
Yasaklanmış kitaplar sergisi açılırken kitapların yasaklanmaya devam etmesi, hatta Türk Ceza Kanunu'nda yeri olmayan bir anlayışı benimseyerek kitapları yakmak isteyen Sütçüler kaymakamının yerinde tutulması bu nedenleydi.
Demokrasi konusunda tutarlı bir politika geliştiremeyince yalpalamak da kaçınılmaz oluyor.
Başörtüsü yasağı nedeniyle İstanbul Üniversitesi'nde tıp eğitimini yarıda bırakan Leyla Şahin'in Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nde açtığı davada mahkemenin verdiği türbanı yasaklama kararını, davanın yeniden görülmesi sırasında Türkiye'nin desteklemesi, hükümetin çelişkili tavrını da gündeme getirdi.
Hükümet savunma yapmayabilirdi ya da konuya temel hak ve özgürlükler açısından yaklaşarak çok daha ilkeli bir bütünsellik sergileyebilirdi.
Bunlar olmadı; başörtüsü yasağından mustarip AK Parti yasakçılığı eleştirirken, aynı AK Parti hükümeti yasağı savundu.
Türkiye büyük bir değişimden geçiyor. Bu değişimin dışında kalan yok. Herkes değişiyor. AK Parti de büyük değişimden nasibini almakta. Değişirken zaman zaman çelişkili hareket etmesi, mehter takımı gibi bir ilerleyip bir gerilemesi de bu yüzden.
Ancak, böyle çelişkilere düşmeden, zorlanmadan bu süreci daha sıkıntısız atlatmak da mümkün gözüküyor. Bunun çaresi de Almanya'daki seçimlere, Fransa'da gelecek hafta yapılacak referanduma ve ortalıkta dolaşan spekülasyonlara kulak asmadan AB ile müzakere sürecine hız vermek. Çünkü Avrupa Birliği'nin ölçüleri iktidarı da toplumu da tutarlı olmaya zorluyor.
Ne yazık ki, bu konuda hayati önemi haiz "müzakere sistemi" henüz belirlenmedi. Kamuoyu baş müzakerecinin kimliğinin peşine düştü ama müzakere sisteminin belirlenmesi bundan çok daha önemli. Müzakerede esası teşkil eden AB müktesebatının tercümeleri tamamlanamadı, müzakereciler belirlenemedi.
AK Parti hükümeti anlaşılan "AB ruhunu" kaybetti.
Halbuki, AB ruhu en fazla AK Parti'ye lazım. Tutarlı bir özgürlük anlayışının pekişmesi ancak o süreçte pişiyor. Bugüne kadar devleti dönüştüren, şimdi de toplumu ve bireyi dönüştürmeye başlayan bu süreç yavaşladıkça Türkiye'nin de AK Parti'nin de işi çok zorlaşıyor.
Özgürleşme ve zenginleşme fırsatı duraklıyor.
Yasak kitaplar sergisi açmak gibi simgesel açıdan önemli bir adım atarken kitapları yasaklamaya devam etmenin, hatta kitapları yakmak isteyen bir kaymakamı makamında tutmanın; türbana özgürlük isterken AİHM'de bu yasağı savunmanın, tüm toplumun muhalif olduğu YÖK'e özgür ve üretken bir üniversite anlayışını alternatif olarak getirememenin nedeni, bireysel temel hak ve özgürlüklerin AB standartlarında içselleştirilmemiş olmasında yatıyor.
AB sürecinin düşen süratini yeniden yükseltmek, gaza basmak herkese iyi gelecek.
Hem AK Parti hükümeti yalpalamayacak, hem toplum önünü görecek.
Aksi takdirde, başkalarını güldüren bizi de ağlatan trajikomik bir maceranın acıklı kahramanı durumuna düşeceğiz.
|
