|
 |
 |
 |
 BM Güvenlik Konseyi için dörtlü atak
BM Güvenlik Konseyi'nde daimi üyelik isteyen ülkelerden Almanya, Japonya, Hindistan ve Brezilya tarafından Güvenlik Konseyi'nin genişletilmesi konusunda hazırlanan bir karar tasarısı BM üyeleri arasında dolaştırılmaya başladı. Bugün 5'i daimi, 10'u geçici üyeden oluşan 15 üyeli Güvenlik
Konseyi'nin üye sayısını 25'e çıkarmayı öngören karar tasarısında, yeni üyeliklerin 6'sının daimi, 4'ünün ise geçici olması öneriliyor. Güvenlik Konseyi daimi üyeliği için uzun zamandır lobi yapan dört ülkenin sunduğu karar tasarısında daimi üyeliklere aday olarak kendi isimlerine yer verilmezken, üyelik için adaylıkların daha sonra belirleneceği kaydediliyor.
Karar tasarısının, 191 üyeli BM Genel Kurulu'ndan, BM Şartı'nda değişiklik yapılabilmesi için gereken en az 128 oyu alıp alamayacağı konusunda ise netlik bulunmuyor.
Tasarıda ''Yeni daimi üyeler, mevcut daimi üyelerle aynı sorumluluk ve yükümlülüklere sahip olmalıdır'' denilerek, yeni daimi üyelikler için de veto yetkisi öneriliyor. Bununla birlikte, veto yetkisine sahip mevcut daimi üyelerin sıcak bakmadığı bu teklif için, ''Ancak veto meselesi, Güvenlik Konseyi reformuna bir engel teşkil etmemelidir'' denilerek, bu konuda esneklik sinyali veriliyor.
Bu arada tasarıyı sunan ülkelerin, gelecek günlerde konseyin yeni daimi üyelerinin 2020 yılına kadar veto yetkisini kullanmama konusundabir teklifte bulunabileceği de iddia ediliyor. BM Güvenlik Konseyi kapsamında önerilen ve 8 yarı daimi, 1 geçici üyelik öngören ''B modeline'' de zımnen atıfta bulunulan tasarıda, ''konseyin mevcut dünya gerçeklerini yansıtacak şekilde reforme edilmesi gerektiği'' belirtilerek, sadece geçici üyeliklerin ilavesiyle 1945 yılında belirlenen eski yapının değiştirilemeyeceği ileri sürülüyor.
Tasarıda, gelişmekte olan ülkeler ve nükleer güce sahip olmayan sanayileşmiş ülkelerin daimi üyeliğiyle Güvenlik Konseyi'nin, ''bütün BM üyesi devletlerin görüş ve ihtiyaçlarına daha iyi cevap verecek birgüçler dengesi oluşturacağı'' savunuluyor.
'HAZİRANDA GÖRÜŞÜLSÜN'
Konseyin meşruiyet, şeffaflık, katılım ve etkinliğinin artırılmasıyönünde yeni çalışma yöntemleri de önerilen tasarıda, önerilerin haziranda BM Genel Kurulu'nda görüşülmesi ve haziran ortalarında yeni daimi üyelerin seçiminin yapılması isteniyor. Tasarıda, BM Şartı'nda yapılacak teknik değişikliğin ise bu seçimden iki hafta sonra yapılması teklif ediliyor.
Dört ülkenin sunduğu karar tasarısında daimi üyelikler için Afrikave Asya'dan ikişer, Latin Amerika ve Karayibler'den bir, Batı Avrupa ve diğer devletler grubundan da bir üye seçilmesi öngörülüyor. Geçici üyelikler için ise bütün bu bölgelerden birer aday seçilmesi isteniyor.
ABD, Güvenlik Konseyi için birlikte lobi yapan dört ülkenin veto yetkisinde ısrar etmesi halinde tasarıyı desteklemeyeceğini açıklarken, Japonya'nın, en az yüz ülkede görev yapan büyükelçilerini Tokyo'ya çağırarak, gelecek hafta bu konuda dünya çapında bir destek kampanyası başlatmayı planladığı kaydediliyor. Brezilya ve diğer ülkelerin de tüm diplomatik kadrolarının bu konu için seferber edildiği ifade ediliyor. Ancak adaylığını açıklayan her ülkenin üyeliğine karşı çıkan ve bu konuda karşıt lobi yapan bölgesel rakipleri bulunduğu belirtilirken, Brezilya'nın adaylığına Meksika ve Arjantin'in muhalefet ettiği, Japonya'nın adaylığına Çin'in yanı sıra Kuzey ve Güney Kore'nin karşı çıktığı, İtalya'nın Almanya, Pakistan'ınHindistan aleyhine lobi yaptığı belirtiliyor.
Birlikte lobi yapan ve karar tasarısını birlikte sunan Almanya, Japonya, Hindistan ve Brezilya'nın yanı sıra Mısır, Nijerya ve Güney Afrika da daimi üyelik için çabalarını artırmış durumda.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
