Para transferine büyüteç
Maliye Bakanlığı bünyesinde görev yapan hesap uzmanları, bankalar ve özel finans kurumlarında ''belli tutarın üzerinde'' işlemi olanlar ile bunlarla iş yapan kişi ve kuruluşları, vergide büyüteç altına alıyor.
Hesap Uzmanları Kurulu'nun 2005 yılı denetim programı belli oldu. Bu yılki denetimlerde ağırlık, finans kesiminden geçen işlemlere verilecek.
Bu amaçla bankalar ile özel finans kurumlarından belli tutarın üzerindeki havale, çek ve EFT'lerin dökümü istendi. Gelen bilgiler tek tek birleştirildi ve 300 bin kişilik bir liste oluşturuldu.
Gelirler Genel Müdürlüğü ile birlikte bu kişileri sınıflandıracak. Ardından gerek bu kişi ve kuruluşlar gerekse bunlarla parasal ilişkisi olan diğer kişi ve kuruluşlar, tek tek incelemeye alınacak. Kayıt dışı ekonomi ile mücadeleye dönük bu denetimler sırasında, söz konusu kişi ve kuruluşların mal ve para hareketleri ile beyan ettikleri gelir ve ödedikleri vergiler karşılaştırılacak. Yaptıkları işlemlerin kayıtlarıyla örtüşüp örtüşmediğine bakılacak.
Konuyla ilgili bilgi veren bir yetkili, ''diyelim ortada 1 trilyon liralık çek var. Ama adam mükellef değil. Emekli, bir şirketin mutemedi olarak çalışıyor. O şirket ve gerçek sahipleri kayıt dışı. Denetimlerde bunları ortaya çıkaracağız'' dedi. Hesap uzmanları, gelecek yıl da borsa yatırımcısını mercek altına alacak. Borsaya belli tutarın üzerinde para yatıran yerli yatırımcılar ile bunların bağlantılı olduğu kesimler vergi incelemesine tabi tutulacak.
TURNELER BAŞLADI
Öte yandan hesap uzmanları, 2005 yılı programı çerçevesinde denetime çıktı. Bu yılki programda denetim yapılacak merkezler, Adana, Antalya, Aydın, Bursa, Tekirdağ, Denizli, Eskişehir, Zonguldak, Gaziantep, Kayseri, Konya, Malatya, Manisa, Mersin, Trabzon ve Kocaeli'nin Gebze ilçesi olarak belirlendi.
Bölgelerde incelenecek mükelleflerin, öncelikle hedef mükellef kitlesi arasından seçilmesi istenirken, beyanname seçimi yoluyla gerçekleştirilecek incelemelerin kriterleri de Denetim Raporunda şöyle belirlendi:
''Gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bakımından incelenmesi ihtisas gerektiren büyük işletmelere öncelik verilecek. Büyük işletme ölçüsü olarak, 2004 yılı aktif toplamının 1 milyon YTL, net satış toplamının da 2 milyon YTL'yi aşması esas alınacak.
KDV mükelleflerinde, beyan edilen teslim bedelleri ile gelir-kurumlar vergisi beyannamelerindeki emtia dengesi bilgilerinin karşılaştırılması sonucu uyumsuzluk görülenler ile aylık teslimleri 150 bin YTL'yi aşanlar ve sürekli olarak devreden KDV beyan edenler inceleme için seçilecek.''
Hesap uzmanları, denetim programı uyarınca, mükelleflerin vergi ödevlerini yerine getirip getirmediklerini belirlemek amacıyla ön incelemelerde de bulunacak.
VERGİ DIŞI İNCELEMELER
Hesap uzmanları, bu denetim döneminde vergi dışı incelemeler de yapacak. Söz konusu incelemeler, özellikle şu alanlarda yoğunlaşacak:
*Vergi muafiyeti talebinde bulunan vakıflar ve derneklerin muafiyetten yararlanabilmek için aranan şartları taşıyıp taşımadıklarını belirlemeye dönük incelemelerde bulunulacak. Gereken durumlarda da vakıf ve dernekler, değişik yasal mükellefiyetler açısından incelenecek.
*Çıkar Amaçlı Suç Örgütleriyle Mücadele Kanunu, Türk Parası Kıymetini Koruma Kanunu, Bankalar Kanunu, Ödünç Para Verme İşleri Mevzuatı, Sermaye Piyasası Kanunu, Finansal Kiralama Kanunu, Sigorta Şirketlerinin Kuruluş ve Murakabesi Hakkında Kanun, Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanunu, Petrol Kanunu, Maden Kanunu, TRT Gelirleri Kanunu yönünden önemli görülen incelemeler yapılacak.
*Hesap Umanları Kurulu, aktif kadrosunun yüzde 27'sini karaparanın aklanmasının tespiti ve önlenmesi çalışmaları için tahsis etmiş bulunuyor. Karapara incelemeleri de devam edecek.
(AA)
|