kapat
   
SABAH Gazetesi
 
    Son Dakika
    Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Sarı Sayfalar
    Ana Sayfa
    Dosyalar
    Arşiv
    Etkinlikler
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
  » Aktüel Pazar
    Otomobil
    Sinema
    Çizerler
Bizimcity
Sizinkiler
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Üç bin yıldır çekiyoruz
Üç bin yıldır çekiyoruz

Pop şarkıcıları ve mankenlerin kolye olarak kullandığı tespih araştırma konusu oldu. İlahiyatçılara göre tarihi M.Ö. 800'lere uzanan tespihin aksesuar olarak kullanılması yanlış değil.

Erzurum Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dinler Tarihi Bölüm Başkanı Prof. Dr. Ali Rafet Özkan Türk-İslam sanat tarihi üzerine yaptığı araştırmasıyla tespihin 2 bin 8 yüz yıllık bir geçmişi olduğunu ortaya koyuyor. Çalışmasında tespihi 'sanat' haline dönüştürenlerin Osmanlılar olduğunu öne süren Prof. Özkan, tespih çekmenin her dinde olduğunu yani Müslümanlara has bir dini ritüel olmadığını vurguluyor.

TANRI'YI ANMAK İÇİN
"Tespihi ilk olarak M.Ö. 800'lü yıllarda Hintli rahipler, Brahmanlar çekmiş. Daha sonra M.Ö. 600'de Budist rahipler, 100 ve katları şeklinde taş ihtiva eden tespih çekti" diyen Prof. Özkan, tespihin ana yurdunun Güney Asya olduğunu vurguluyor. Özkan'a göre tespihte numeroloji çok önemli: "Hindularda 100, Yahudilerde 10, Hıristiyanlarda 5, Müslümanlarda 33 sayısı, tespihteki tane adetini şekillendiren kilit sayılardır. İslam'da namaz ve zikir tespihleri de farklıdır. Zikir yapılanan dergahlarda 500 ve 1000'lik tespihler yer alır. Müslümanlıkta bu işin temel esprisi diğer dinlerden farklı değildir. Amaç, saf bir kalple yaratıcıya yönelmeyi sağlamak. Tabii ki isteyen boş zamanlarda stres atmak için 33'lük tespih çekebilir. Bu durumda tespihi kötülüklerden ve sıkıntılardan sakınılmayı arzulayarak çekmek gerekir. Tespih insan ile tanrı arasındaki irtibatı sağlamalı." Tespihin farklı maddelerden yapılabileceğini ifade eden Prof. Özkan bu çeşitlerin içinde taş, metal veya ağaç olabileceğini belirtiyor. Prof. Özkan, Osmanlı döneminde tespihin bir sanata dönüştürüldüğünü vurgulayarak, ''Osmanlı'da 17. asırda başlayan tespih yapma sanatı, 19. asırda zirveye ulaştı'' diyor. Osmanlı padişahlarının yakut, elmas, zümrüt gibi çok değerli taşlardan yapılmış tespihleri kullandıklarını belirten Özkan şöyle devam ediyor: "Tespih elmas, yakut, zümrüt, zebercat, firuze, inci, oltu, şehcerağı, gibi değerli mücevher ve madenlerden yapılabilir. Yöreden yöreye de farklılık gösterir. Mesela Erzurum'da en çok oltu taşından yapılanlar tercih edilir." Tespih, yeraltı dünyasında delikanlılığın simgesi yani vazgeçilmezi. 'Tespihli delikanlılık' kabadayılar için bir güç göstergesi. Son dönemdeki TV dizilerinde de bu durum açıkça görülüyor! Üstelik 'tespih çekmek' belli anlamlara geliyor. Örneğin, tespih çekerken birini dinlemek 'Sadede gel ve beni iyi dinle anlamına' gelirken, tespih sallamak umursamazlığın ve vurdumduymaz bir yaklaşımın ibaresi... 'Ben senden daha güçlüyüm' anlamına geliyor.

SÜS DE OLABİLİR
Günümüzde mankenlerden pop yıldızlarına pek çok kişi tespihi aksesuar olarak da kullanıyor. Manken Çağla Şikel, şarkıcı Mustafa Sandal ve Emrah, tespihi kolye olarak tercih eden ünlülerden. Ortaçağ tarihçisi, yazar İsmail Nacar tespihin aksesuar olarak kullanımının yanlış olmadığını söylerken Prof. Dr. Zekeriya Beyaz kendisinin namazda tespih çektiğini ama 'mankenler'in tespihi kolye gibi kullanmalarının da yanlış olmadığı görüşünde; "İnsanları sıkmayalım. Süs olarak kullanılabilir."

Özhan Tezel HABER MERKEZİ

DİĞER GÜNCEL HABERLERİ
 Erkeklerin en 'büyük' korkusu
 Dünya starı oldu ama hala amatör ruhlu
 Babuna hayatta kaldı ama hastalar tek tek ölüyor
 Ece Ajandası'nın mirasçıları hak arıyor
 Bush'un teorisyeni ideoloji yaratıyor
 Bir Beyoğlu klasiği Aris
 Ezeli rekabette son karşılaşma bugün
 Bu proje umut veriyor
 Çocukları sevindiren festival başlıyor
 Şirketler 'sportif' yarışıyor
 Yeni Sol'un peygamberi
 Cellatların iftira dansı
 Futbol ateşine internet benzini
 Festival sayesinde yeniden keşfedilen bir semtten...
 Yakmak için matbaanın icadını bile beklemediler
 Cerrah, bir yakınını ameliyat ederse...
 Giymeli mi giymemeli mi? İşte bütün mesele
 Öğretmene göre dershane şart
 Hamal olamayınca başkan oldu
    Aktüel Pazar Yazarlar
  » Güncel
    Hobi
    Röportaj
    Gurme
    İyi Yaşa
BALÇİÇEK PAMİR
Ecevit kuru pasta değil kestaneli yaş pasta...
MEHMET ALTAN
Bir erkek gibi...
Geçmişin klasikleşmiş...
ALİ POYRAZOĞLU
Bir günün beyliği...
Bahar başa vurunca, her gün...
KAZIM KANAT
Kutsal Anadolu toprakları
Lord Kinross'un kitabını...
ÖNCEL ÖZİÇER
Usta bize söz bırakmamış!
Her fırsatta birbirlerine olan...
Türk 'Custo'ya artık dalış yasak
Türk 'Custo'ya artık dalış yasak
Dünyanın dört bir yanında sayısız dalışlar yapan, 38 ödül sahibi...
Profesörden futbol kitabı
Profesörden futbol kitabı
Alfred Wahl, binlerce insanı stadyumlara çekebilen dünyadaki en...
Dünyada lazer ameliyatında kör olan bir kişi bile yok
Göz hastalıkları alanında tıbbın önemli ilerlemeler kaydettiğini...
Komşu usulü yaprak sarma
Türkler ve Rumlar birlikte yaşamaya başladığı gün mutfağını Türkler'den, yaşama...
Önce deniz sonra midyeler kirlendi
Marmara Denizi'nin herhangi bir kıyısından elimizi uzatıp midye çıkardığımız...
 
    Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon | Hava Durumu
Spor | Günaydın | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin | Sağlık | Bizim City | Çizerler
Cumartesi | Aktüel Pazar | Sarı Sayfalar | Otomobil | Dosyalar
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.