 |
| İçkiyi kaçıranlar için tavsiyeler
|
|
Yeni yılın ilk sabahında gözünüzü açmak için 'Çivi çiviyi söker' sözüne aldanıp güne içkiyle başlamayın.
Dün gece yılbaşı kutlamalarında normalin üzerinde içki içenler, güne keyifsiz başlayabilir. Gecenin izlerinden kısa sürede kurtulmak için hava koşullarına aldırmadan hemen dışarı çıkın. Çünkü kendinize gelmek için temiz havaya ihtiyacınız var. Bedensel hareket dolaşım sistemini canlandıracak, vücudun daha çok oksijen almasını sağlayacak.
Akşamdan kalmalara öneriler
İçkinin normalin üstünde tüketildiği yılbaşının sabahında hava koşullarına aldırmadan dışarıya çıkın. Çünkü kendinize gelmek için öncelikle temiz havaya ihtiyacınız olacak.
Eğer dün geceyi ekran karşısında kabak çekirdeği yiyip kola içerek geçirdiyseniz, bu yazı pek size göre değil. Ama sabah kalktığınızdan beri kendinizi halsiz hissediyor, kollarınız bacaklarınız size ağırlaşmış gibi geliyorsa; aynadaki görüntünüzde gözleriniz kanlı, yüzünüz sapsarıysa; gün ışığı gözlerinizi kamaştırıyor, hassaslaşan midenizden yayılan bulantı hissi kahvaltıda bir şeyler yemenizi engelliyorsa ve de yeni yılın bu ilk gününde aklınızdan "Bir dahaki yılbaşı gecesinde sadece bir kadeh içeceğim" türünden iyi niyet dilekleri geçiriyorsanız, bu yazıya bir göz gezdirirseniz, birkaç detay işinize yarayabilir. Yılbaşı gecelerinin ardından çoğumuz hiç hoşlanmadığımız o "akşamdan kalmalık" durumu ile karşı karşıya kalırız. Peki, bu bir "kader" mi? Bundan kurtulmak için ne yapılmalı? Zaten midemiz ağzımıza gelmişken hiçbir şey yememek daha mı hayırlı? Ya da damarlarımızda dolaşan o şeytanı terle atmak için spor mu yapmalı? Hemen baştan söyleyeyim, her ikisi de kesinlikle yanlış. Kuşkusuz bugüne dek sağdan soldan akşamdan kalmalık durumuna iyi geleceği öne sürülen sayısız öneriyi duymuşsunuzdur; şöyle çevrenizi bir yokladığınızda, bir o kadar da yeni tavsiyeyle karşılaşacaksınız. Bunların pek azı da bilimsel açıdan denenmiş, işe yararlılığı kanıtlanmış önerilerdir. Yine de bu sevimsiz durumdan kurtulmak için bazı yöntemlerin işe yaradığı apaçık ortada. İçkinin genellikle normalin üzerinde tüketildiği yılbaşının bu ilk gününde hava nasıl olursa olsun, bir an önce kendinizi dışarı atın. Zira kendinizi toparlayabilmeniz için mümkün olduğunca temiz havaya ihtiyacınız var. Bedensel hareket, dolaşım sistemini canlandıracak, vücudun daha çok oksijen almasını sağlayacak. Ayrıca bol miktarda maden suyu ya da gazı iyice çıkarılmış maden sodası da içilmeli. Alkol, vücuttan sıvı atılmasına yol açtığı için, bu eksikliğin giderilmesi gerekir. Ayrıca vücudu suyla terk eden mineralleri geri kazandırmak için maden suyu çok uygun. Yanı sıra etsuyu, etli sebzeli bir kış türlüsü de vücudun bir an önce kendini toparlamasına yardımcı olur. Eğer akşamdan kalmalık durumu bu uygulamalarla da geçmediyse ve mutlaka bir ilaç almayı düşünüyorsanız, en iyisi Aspirin. Aslında dün gece içkiye başlamadan önce de bir ya da iki Aspirin almış olsaydınız, bugün kendinizi daha iyi hissedecektiniz. Zira bu her derde deva ilacın, akşamdan kalmalık konusunda koruyucu olduğu da anlaşılmış. Ancak Aspirin dışında başka ağrı kesicilerin alkol ve onun parçalanması sırasında ortaya çıkan maddelerle birlikte karaciğere zarar verebileceği aklınızın bir köşesinde bulunsun. Bu arada halk arasında yaygın "çivi çiviyi söker" deyişine uygun biçimde, güne alkollü bir içkiyle başlamanın kesinlikle yararı olmadığını da size söyleyebilirim. Zira o takdirde zaten vücuttan henüz atılmamış alkolün kandaki düzeyi, yeniden alınan alkolle desteklenerek hızla yükselecektir. Akşamdan kalmalığın en çarpıcı belirtisi olan baş ağrısının nedeni "füzel alkoller." Bunlar örneğin iyi bir şarabın zengin bukesini, meyve şekerini meydana getirirler. Bu nedenle de aşırı tüketilen ağır kırmızı şaraplarla tatlı likör şaraplar akşamdan kalmalığa davetiye çıkarırlar. İnsan bünyesi şarabın içerdiği bu tür maddeleri yok ederken, vücut ve sinir fonksiyonlarını olumsuz etkileyen bazı başka maddeler serbest kalır. Örneğin bunlar kalp faaliyetini azaltır. Bunun sonucu olarak beyin kanla daha az beslenir, bazı vücut fonksiyonlarını gereği gibi yönetemez.
SAUNADAN UZAK DURUN
Bu maddelerin vücuttan atılması kişiden kişiye farklılık gösterdiği için, kimileri bir kadehin ardından akşamdan kalmalık hissine kapılırlar, kimileri de söz gelimi ancak on kadehin ardından aynı duruma düşebilir. Zira akşamdan kalmalık için önemli olan sadece alkol miktarı değil, aynı zamanda değişik alkollü içkilerin karışık biçimde içilmesi, yada bunların çabucak ve kısa aralıklarla tüketilmesi. Alkol çok çabuk kana karışıyor. Daha midedeyken yaklaşık yüzde 20'si kana geçiyor. Kanda en yüksek düzeyine ise içki içildikten bir ile iki saat sonra ulaşıyor. Yarım litre bira, 1/4 litre şarap ya da üç tek rakı içinde yaklaşık 20 gram saf alkol var. Saatte ortalama 0.1 gram alkol/kg vücut ağırlığı kadarı vücutta eritiliyor. Başka deyişle kanda, saatte 0.1 promil alkol azalıyor. Bunun anlamı, 20 gram saf alkolün 80 kilo ağırlığındaki bir erkeğin vücudundan yaklaşık 2.5 saatte atılabilmesi. 60 kilo ağırlığında bir kadının vücudunu ise aynı miktarda alkol 3 saatten fazla bir sürede terk ediyor. Akşamdan kalmalığın tehlikeleri var. Örneğin alkol alındıktan sonra saunaya girildiğinde, bu çılgınlık ölümle sonuçlanabiliyor. Zira alkol etkisiyle kalp atışları yavaşlıyor, damarlar ise genişliyor. Buna boğucu sauna havasının metabolizmadaki aşırı yük de eklenince, tüm metabolizma çökebiliyor.
ZİHNİ ETKİLİYOR
Akşamdan kalmalık durumu hemen yok olmuyor. Aşırı alkolün vücut üzerinde bıraktığı izler üç gün kadar sürebiliyor. Bu süre içinde zihinsel performansın azaldığını bilmekte yarar var. Pilotlar arasında yapılan bir araştırma, onların, alkol aldıktan sonraki 72 saat içinde, hiç içki içmemiş meslektaşlarına göre çok daha fazla hata yaptıklarını ortaya koymuş. Doğru karar verme becerinizin etkilenmiş olduğunu hesaba katarak bugünden itibaren önümüzdeki birkaç gün içinde önemli kararlar vermekten kaçınsanız iyi olur. Bu yılbaşı geride kaldı. Ama şu öneriler zihninizin bir köşesinde kalsın. Eğer bunlara uyacak olursanız, gelecek yıl şimdikinden çok daha iyi durumda olursunuz: İçki içmeye başlamadan önce midenize az yağlı bir altlık sağlayın. Eğer bir partideyseniz, kendinizi frenleyin ve içkiyi disiplinli tüketin. Örneğin karışık içmeyin, en beğendiğiniz tek bir içkide kalın. Kuşkusuz arada bol bol meşrubat ve su içmeyi de ihmal etmeyin. Birçok kişi bilmez; alkol ile birlikte sıcak, çok şekerli ya da karbondioksitli içecekleri tüketmek çok yanlıştır. Çünkü bunlar alkolün daha hızlı kana karışmasını sağlar. Arada tuzlu çerezlerden atıştırabilirsiniz. Bu, vücudunuzun kaybedeceği tuzu karşılamaya yardımcı olur. Yeni yılın ilk saatlerinde gecenin derinliklerine balıklama dalmadan önce de evinizin yatak odasını iyice havalandırın ve mümkün olduğunca kaloriferin kapalı olduğu serin bir ortamda uyumayı tercih edin. Hepinize sağlıklı, başarılı ve lezzetli bir yıl dilerim.
HALK arasında yaygın "çivi çiviyi söker" deyişine uygun biçimde, güne alkollü bir içkiyle başlamanın yararı yok. Bu kandaki alkol düzeyini tekrar yükseltir
|
