Yabancıların gözü Türk medyasında
Uluslararası yatırım bankası Morgan Stanley, reklam gelirleri açısından cazip bir geleceğe sahip Türk medya sanayisine, artan oranda yabancı ilgisi bulunduğunu bildirdi. Morgan Stanley, TBMM'de kabul edilen ve TMSF'nin elindeki mal ve iştiraklerin satışını kolaylaştıran ve yabancıların Türkiye'de televizyon sahibi olmalarına olanak sağlayan yasa çerçevesinde, Türk Medya sanayisine ilişkin genel değerlendirme raporu hazırladı.
AB sürecinde Türk medyasına, daha çok yabancı sermaye girişi gerçekleşecek. Türk medyasının, reklamların Gayri Safi Yurt İçi Hasıla'ya (GSYİH) oranı itibarıyla, dünyadaki en düşük paya sahip olduğu belirtilen raporda, buna karşılık reklamların medyadaki payının, gelecek 10 yılda çok hızlı şekilde yükseleceği kaydedildi.
Türkiye'deki medyanın, reklam gelirle açısından dünyada en az paya sahip olduğu vurgulanan rapora göre, Türkiye'de medyadaki reklam harcamalarının GSYİH'ye oranı yüzde 0.4 düzeyinde iken, bu oran Macaristan'da yüzde 2, Polonya'da yüzde 1.4, Bulgaristan'da yüzde 1.2, Tayland'da yüzde 1.3, Endonezya'da yüzde 1.22, Malezya'da yüzde 1.1, Arjantin'de yüzde 0.64, Brezilya'da yüzde 0.76 ve Venezüella'da yüzde 1.82 düzeyinde bulunuyor.
Ekonomik büyüme ve AB sürecindeki doğrudan yabancı sermaye girişinin artmasıyla bu oran, gelecek 10 yıl içinde hızlı artış gösterecek ve artan GSYİH ile birlikte yüzde 0.8'e çıkarak yükselmeye devam edecek.
REKLAMDA ASLAN PAYI TELEVİZYONUN
Ayrıca Türkiye'de televizyonların, medyaya giden reklam harcamalarının yüzde 54'üne sahip olduğu belirtilen raporda, gazetelerin payı ise yüzde 31.7 olarak ifade edildi. Televizyon reklamlarındaki bu oran birçok ülkeye göre yüksek olmasına karşın, Macaristan'da yüzde 65, Polonya'da yüzde 58, Brezilya'da yüzde 60, Venezüella'da ise yüzde 73 düzeyinde bulunuyor.
Rapora göre Türkiye'de televizyon ve gazete dışındaki medya araçları olan radyo, internet ve dergilerin reklamlardan aldığı pay, diğer ülkelere kıyasla oldukça düşük. Buna göre geçen yıl itibarıyla radyolar 38 milyon dolar, dergiler 33 milyon dolar, internet reklamcılığı ise sadece 3 milyon dolarlık pay alabildi.
AB SÜRECİNDE GİRECEK OLAN YABANCI SERMAYE
Rapor uyarınca, doğrudan yabancı sermaye girişinin artması, sadece basındaki reklam harcamalarının artması değil, medyadaki yatırımların da artmasına da katkıda bulunacak. Türkiye'deki medyanın daha çok reklam geliri elde ederek, daha çok yatırım yapması ve büyümesi, ekonomideki enflasyonun düşmeye devam etmesi, Doğrudan Yabancı Sermaye girişindeki artış ve ekonomik büyümenin devam etmesi gibi unsurlara paralel gerçekleşecek.
Morgan Stanley raporunda, ''AB sürecinde, enflasyondaki düşüş ve ekonomik büyümenin sürdürülmesi, daha çok yabancı yatırımcı çekecek olan medyanın gelişmesini sağlayacak'' denildi. Raporda, medyaya daha çok yabancı sermaye girişinin, şimdi AB üyesi olan Polonya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan ile yakında üye olması beklenen Bulgaristan'da da görüldüğü belirtilirken, doğrudan yabancı sermaye girişinden en çok kar elde edecek sektörlerin başında medyanın geldiği ifade ediliyor.
RİSK VE MORTGAGE SİSTEMİNİN GETİRİSİ
Raporda, Türkiye'de reklam piyasasının gelişmesinin önündeki en büyük riskin, ekonomik durgunluk ve yavaşlamanın olacağı belirtilirken, ancak AB sürecinde, kırılganlıkların azalacağı beklentisinin böyle bir beklenti ihtimalini zayıflattığı vurgulandı.
Morgan Stanley raporuna göre, uygun koşullu uzun vadeli konut finansmanı (Mortgage) sisteminin devreye girmesi bile, başlı başına Türk medyasının reklam gelirini önemli düzeyde arttırabilecek bir unsur olacak. Bu yıl içinde (yılın ikinci yarısında) bile, mortgage sistemi nedeniyle Türk medyasının faydalanabileceği toplam 15 milyon dolarlık reklam harcaması yapılacağı tahmin ediliyor.
BANKACILIK KRİZİNİN MEDYAYA ETKİSİ
Öte yandan raporda, bankacılık krizinin Türk medya sanayiinin gelişimini olumsuz etkilediği, bu kriz nedeniyle 'bankacılık varlığı olan medya gruplarının sıkıntıya düştüğü' ifade edildi. AB süreciyle birlikte gelirleri artan Türk medyasının, etkin bir kurumsal yönetim sistemine sahip olacağı da kaydedildi.
|