|
 |
 |
 |
|
| Tansiyon yaşa göre değişmez
|
|
Kalp hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Murat Gülbaran, tansiyonun kalp için çok önemli olduğuna dikkat çekti: "İdeal tansiyon 12.5 ile 8.5'tir. Bunun üstü tehlikelidir. Yaygın olan yaşa göre tansiyon anlayışı yanlıştır.
Kaç yaşında olursanız olun tansiyon değişmez
Kalp hastalıkları uzmanı Prof. Dr. Murat Gülbaran: "Her yaşta ideal tansiyon 12.5 ile 8.5'tir. Bunun üstü tehlikelidir"... Gülbaran'a göre artık "Kendimi bildim bileli tansiyonum 16" tarzı söylemlerin tarihe karışması gerekiyor. Tansiyon kalp için çok önemli.
Prof. Dr. Murat Gülbaran ile söyleşinin dün yayınlanan bölümünde kalp krizi geçirirken neler yapılması gerektiğini konuşmuştuk. Bugün ise kimler kalp krizi riski altında, kalbimize nasıl iyi bakarız sorularının cevaplarını okuyacaksınız.
* Kalp krizinden ölmeden önce büyük çoğunluk doktora başvuruyor demiştiniz. Peki mutlaka yaptırılması gereken test nedir?
Eskiden teşhis metotları kalbin ritimlerini yakalamaya yetmiyordu. Yakın zamana kadar bildiğiniz elektro, göğüs filmi, koşu bandı gibi tetkikler kullanılıyordu. Ama son zamanlarda çok kesitli bilgisayarda tomografi adı altında bir cihaz çıktı.
* Nasıl bir cihaz bu?
Oldukça basit bir cihaz. Yani bir göğüs tomografisi çektirir gibi. Bu cihaz sayesinde hastalarda yırtılmaya hazır damar birikintilerini bile görebiliyoruz. Yani damarda bir çamur yapısı var mı, kireçlenme ilerlemiş mi tüm bu soruların cevabı çok önceden bilinebiliyor. Tabii böyle bir bilgiye sahip olabilmek gerçekten de önemli.
* Diğer testler aynısını vermiyor mu?
Hayır. Damarlardaki çamur birikintisi yüzde 70 ve üzerine vardıysa mutlaka bir şekilde kendini size belli ediyor ve sinyal veriyor. Yani bir anlamda "Ben buradayım ve S.O.S veriyorum" diyor. Ama bizim esas korktuğumuz yüzde 70'in altındaki çamur birikintileri. Yüzde 50-60 oranında darlıklar bir anda damar çatlamasına sebep olabiliyor. Onun muhtevası ortaya çıktığında vücut birdenbire pıhtı yapma tarzında bir cevap veriyor.
* Peki sonra?
O pıhtı zaten kalp krizi ve tehlikeli aritmileri doğuruyor. Demin bahsettiğim bu yüzde 70'in altındaki çamurlanmayı eski metotlarla yakalamak mümkün değil. Ancak anjiyoda ortaya çıkıyor. O yüzden çok kesitli bilgisayarlı tomografiye mutlaka girmek gerekiyor.
KESİTLİ TOMOGRAFİ
* Her yerde var mı bu cihaz?
Çoğu yerde var. Ama bazen meslektaşlarım gerekli görmüyorlar. Belki bilmiyorlar. Aslında ideali bilinmesi. O zaman da benim tavsiyem kalp tetkikine gitmiş kişiye, lütfen çok kesitli bilgisayarlı tomografiye girmeyi isteyin. Çok önemli tehlikeleri çok ama çok önceden yakalayabilmek mümkün. Dolayısıyla kalpte yara oluşmadan tedbiri almak gerekiyor.
* Çok yaygın olmayan ama mutlaka yaptırılması gereken başka bir test var mı?
Var. Vücuttaki vitamin yapısında bozukluk olup olmadığına da bakılması gerekiyor. Eğer bu yapıda normalin dışında bir sapma varsa, o zaman endotel dokunuz yaralandığı zaman iyileşmiyor demektir.
* Yani?
Yani damar sertliğine doğru gidiyorsunuz demektir. Hemen her gün gazetelerde "Birçok tetkik yaptırdı, araştırmalar oldu, koşu bandına girdi ama gelen kalp krizini görmediler" gibi başlıklara rastlıyoruz. Yeni biyokimyasal testler ve çok kesitli tomografi çok büyük ipuçları veriyor.
* Peki bu testleri ne zaman yaptırmak lazım? Mutlaka bir kalp sorunumuz mu olmalı?
Öncelikle risk faktörlerine bağlı ama eğer bir erkek 40'lı yaşlardaysa ve sigara içiyorsa herhangi bir risk grubunda olmasa bile bu testleri mutlaka yaptırmalı.
* Gelelim risk grubuna. Kimler kalp krizi riski altında?
Öncelikle kumaşınız önemli, yani anne-babanızın nasıl olduğu. Eğer genetik faktörleriniz açısından kalp bir sorunsa maalesef büyük bir risk altındasınız demektir.
* Örneğin babası 70 yaşında kalpten ölmüş birinin genetik açıdan durumu ne olacaktır? Ya o zamana kadar hiçbir problem gözükmemişse?
Aslında bu soruya cevap vermek çok zor. Ama bildiğim doğruları söyleyebilirim. Erkek 45'in, kadın 55'in altında bir kriz geçirmişse ve siz böyle bir anne babadansanız büyük bir risk taşıyorsunuz demektir.
TANSİYON ÇOK ÖNEMLİ
* Kadınlar kalpte daha şanslı galiba.
Öyle çünkü kadınlarda kalbi koruyan östrojen hormonu var.
* Damarlarımız yaşlanmaya kaç yaşından sonra başlıyor?
İnanamayacaksınız ama iki yaşında damarlar kireçleniyor. Damar duvarımız aslında canlı bir organdır. Bu duvar çok aktif, işe yarayan hormonlar salgılar. Örneğin kan pıhtılaşmasını engelleyici, gerektiğinde kalp pıhtılaştırıcı maddeler ortaya çıkarır. Bunların negatif etkisi nereden baksanız 25 yaşı bulacaktır.
* 32 yaşındayım, sigara içmiyorum, ailemde kalp hastalığı olan yok. Şimdi bir tetkik yaptırsam damarlarımda ne kadarlık bir kireçlenme gözükür? Yani bunu örnek olarak soruyorum.
Bugün sizi kontrol etsek, mutlaka damarlarınızda kireçlenmeye rastlayacağız, bu kaçınılmaz. Ama şunu unutmamak gerek, damarda kireçlenme eşittir kalp krizi demek değil. Kimi damarlar yırtılmaya ve çatlamaya müsaittir, bu sadece genetik olacak diye bir şey yok, başka birçok etkeni vardır.
* Nedir bu etkenler?
Tansiyon da çok önemli. Hipertansiyon eskiden yaşınıza göre paralel gitmeli diye bir inanış vardı. Şimdi öyle bir şey yok. İdeal tansiyon yaş kaç olursa olsun değişmez. 12,5 ve 8,5'un altında ya da üstünde olmamanız lazım. O tansiyonu biraz aşıyorsanız ilaçtan ziyade diyet ya da yaşam modifikasyonuyla bu tansiyon mutlaka indirilmeli.
* 60 yaşındakiyle 18 yaşındakinin tansiyonu nasıl aynı olur?
Önceden biz de yaşa göre değerlendiriyorduk ama sonradan ortaya çıktı ki damarda oluşan çamur ve birikintiler, biz plak diyoruz, çok ama çok önemli. Demin de belirttiğim gibi damar kireçlenmesi 2 yaşında başlıyor. Yüksek tansiyon plakların yırtılmasına, çatlamasına sebep oluyor ve ortaya beyin hadiseleri çıkabiliyor. Aynı şekilde göz ve böbrek damarlarına da etkisi büyük. "Benim tansiyonum 16 ama ben kendimi bildim bileli böyleyim" söylemleri artık tarihe karışmalı.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
