|
ABD-Rus yapımı bölgesel jet geliyor
|
|
Yıllardır sivil uçak pazarında yeni bir model geliştiremeyen Rusya Amerikan Boeing şirketi ile 5 bin km. menzilli bölgesel jet üretiyor.
Dünya havacılık devi Boeing, Rusya'nın askeri uçak üreticisi Sukhoi ve İlyushin ile birlikte bölgesel jet üretecek. Üç şirketin üretim programına katkıda bulunacağı uçak, uluslararası bölgesel jet pazarında Embraer ve Bombardier'in en büyük rakibi olacak. Uzun zamandır bölgesel jet pazarına yeni bir uçakla girmek isteyen Rusya, tasarımını ülkenin önde gelen uçak üreticisi firmaları Sukhoi ve İlyushin'in yaptığı Russian Regional Jet (RRJ) ile pazara iddialı girmeye hazırlanıyor. Projenin ana yüklenicisi Sukhoi, uçakla ilgili çalışmalara 2000 yılında başladı. Uçağın uluslararası piyasada kendine yer bulabilmesi için Avrupa veya Amerika'dan projeye destek verebilecek yeni ortak arayışına girişildi. Boeing'in eski Başkanı Phil Condit'e, Rusya ziyareti sırasında bu projeden bahsedildi. Bir süre devam eden görüşmelerden sonra Boeing, 2003 yılındaki Paris Airshow'da projeye destek vereceğini açıkladı.
Projesine dünya havacılık devinden destek alarak rahatlayan Sukhoi, Boeing'in uzmanlığı ve deneyiminin yanı sıra uçağın pazarlanması ve sertifikasyon sorununu da çözmüş oldu. Rusya'nın bölgesel uçak pazarındaki açığı gidermek için Boeing'i seçmesi tamamen sürpriz bir karar olarak algılanıyor. Hem Rusya hem de Amerika, askeri uçak üretimi ile bu projeyi karıştırmayacaklarını dile getiriyor. RRJ projesinde her iki tarafta ana yatırımcı olarak yer alacak. RRJ'nin dizaynında Rus mühendisler, ABD yapımı Dassault/IBM Catia yazılımı kullanacaklar. Boeing, Rusya'nın başkenti Moskova'daki teknik ekibe destek verecek bir dizayn ofisi kuracak. Boeing'in yaptığı pazar araştırmasında muhtemel müşterilerin RRJ'nin 60-80 koltuk kapasitesinde olmasını istedikleri ortaya çıktı. Bunun üzerine uçağın, RRJ 60, RRJ 75 ve RRJ 95 olmak üzere, koltuk kapasitesi 60-95 arasında değişen üç farklı şekilde üretilmesine karar verildi. Projenin en büyük destekçisi Rusya. Ülkedeki havacılığı eski günlerdeki gibi geliştirmek için değişik fon ve kredilerle 2002 yılından bu yana milyarlarca ruble ayıran hükümet, 2015 yılına kadar desteğini sürdürecek. Tasarımı ve dizaynı Rusya tarafından yapılan RRJ, Avrupa standartlarına sahip ilk bölgesel uçak olarak tarihe geçecek.
1 MİLYAR DOLARLIK SİPARİŞ RRJ, ilk siparişini İngiltere'de yapılan Farnborough Havacılık Fuarı'nda aldı. Sibirya Havayolları, 1 milyar dolarlık 50 adet rekor bir sipariş verdi. Sibirya Havayolları'na ilk uçak 2007 yılında teslim edilecek. Fransız Snecma ve Rus Saturn şirketinin SM146 motorları kullanılacak uçağın menzili 5 bin kilometre olacak. RRJ, kendi sınıfındaki Bombardier, Embraer, Fairchild Dornier ve Tupolev'in uçaklarına rakip olacak. RRJ'nin, Boeing'in de katkısıyla 2005'te sertifikasyon alması, ilk teslimatın ise 2007 ortasında gerçekleşmesi bekleniyor.
|