Sigaraya yasak konusunda AB ülkelerini bile geçtik
Türkiye, sigara konusunda radikal önlemler içeren Dünya Sağlık Örgütü Tütün Kontrolü Çerçeve Sözleşmesini, çoğu Avrupa Birliği üyesi ülkeden önce TBMM'ye taşıdı. Dün Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu'nda kabul edilen sözleşme, sigaranın yaygınlaşmasını ve özendirilmesini önleyici hükümler içeriyor. Sözleşme, kapalı işyerlerinde, kapalı kamu alanlarında ve gerektiğinde kamuya açık yerlerde 'tütün dumanına maruz kalmayı engellemek için' gerekli önlemlerin alınması yükümlülüğü getiriyor. Sözleşmenin hükümleri şöyle:
HANGİ MADDELER VAR? Vergi ve fiyat politikası uygulanacak, havaalanı free shop'larda vergisiz ve gümrüksüz ürün satımı yapılmayacak.
Kapalı işyerlerinde, toplu taşıma araçlarında, kapalı kamu alanlarında, gerektiğinde kamuya açık diğer tütün dumanına maruz kalmayı engellemek için yasal ve idari önlemler alınacak.
Tütün ürünlerinin daha az zararlı olduğu olduğu izlenimi verecek, 'düşük katranlı, hafif, ultra-hafif, yumuşak' gibi tanım, ticari marka figür ya da işaret kullanılamayacak.
Sigaranın sağlığa zararlı olduğuna dair uyarı yazıları zorunlu olacak ve paketin yüzde 30'undanküçük uyarı yazısı olamayacak.
Uyarı yazıları ülkelerin yasalarına bağlı olarak,'sigara öldürür' gibi ağır ifadelerle belirtilebilecek.
Tütün ile ilgili her türlü reklam, promosyon ve sponsorluk yasaklanacak. Sınır ötesi reklamlar engellenecek.
Kaçak ve sahte sigara için ağır cezalar getirilecek.
18 yaş altı çocuklara satış, kesinlikle yasak olacak.
Sigaralar market raflarında satılamayacak.
Şeker, çerez, oyuncak veya başka nesnelerin tütün ürünleri şeklinde üretilmesi ve satılması yasaklanacak.
Otomatik sigara satış makineleri çocukların ulaşamayacağı şekilde yapılacak ve ulaşamayacakları yerlere konulabilecek.
Çocukların alabileceği şekilde küçük paketler halinde sigara üretilmeyecek ve satılamayacak.
YÜRÜRLÜĞE GİRMEDİ Sözleşme, Türkiye tarafından 28 Nisan 2004 tarihinde New York'ta Sağlık Bakanı Recep Akdağ tarafından imzalanmıştı. Sözleşme hükümlerinin uygulanması için üye ülkelerden en az 40'ının parlamentolarında kabul edilmesi gerekiyor. Ancak şu ana kadar 15 ülke onayladı ve AB üyesi ülkeler başta olmak üzere bir çok üye ülke sözleşmeyi askıda tutuyor.
Zübeyir KINDIRA/ ANKARA
|