|
 |
 |
 |
 |
|
Parantez ve çarpık bacaklar estetik bir görünüme kavuşuyor
Doğuştan olan kemikeksiklikleri, çarpıkayaklar ve çarpıkbacakların yanı sıra,kötü kaynamışkemiklere bağlı şekilbozuklukları da İlizarovtekniği ile tedaviedilebiliyor. Bu kemikuzatma tedavisisayesinde, dahaönceleri "Tedaviedilemez" denen pekçok hasta sağlığınakavuşuyor
Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi Ortopedi Kliniği Şef Yardımcısı, İstanbul Cerrahi Hastanesi Ortopedi Bölümü doktoru Önder Ofluoğlu; Sovyetler Birliği, İtalya ve Amerika'da İlizarov yöntemi konusunda eğitim gördü. Dr. Ofluoğlu; kemik boyu uzatma, çarpık bacak düzeltme ve boy uzatma ameliyatları konusundaki son tekniklerle ilgili sorularımızı yanıtladı...
Boyu nasıl uzatıyorsunuz?
'Boy uzatma' aslında doğru bir tanım değil. Yapılan iş; kemiğin uzatılması. Yaklaşık 50 yıldır uygulanan bu yöntem, son 15 yıldır daha standart hale geldi ve sonuçlar daha başarılı olmaya başladı. Temel olarak; kemiğin cerrahi yöntemle kesilmesi ve dışardan ya da içerden uygulanan cihaz yardımıyla uzatılması kastediliyor. 'Kemik uzatma' sayesinde, daha önce 'tedavi edilemez' denen birçok ortopedik hastalığın tedavisi mümkün oluyor. Bunlar arasında; doğuştan ya da sonradan oluşan kısalıklar, kemiklerdeki uzunluk eşitsizlikleri, çeşitli nedenlere bağlı kemik kayıpları, eklemlerdeki çekilmeler ve kasılmalar, bazı iltihabi hastalıklar ve tümörlere bağlı kemik kayıpları, bu yöntemle tedavi edilebiliyor. Aynı zamanda, kollar ve bacaklardaki fonksiyonel ya da estetik problemlere yol açan şekil bozuklukları da bu yöntemle düzeltilebilir. Yöntemin temelini yavaş yavaş yapılan uzatma ya da düzeltmeler oluşturuyor. Böylece, kemikle birlikte yumuşak dokular buna adapte olabilir. Bir çocuğun büyüme sırasında gösterdiği gelişimi buna örnek olarak gösterebiliriz.
Bu tedavi her yaşta uygulanabilir mi?
Yaş ilerledikçe kırık iyileşmesinde gecikmeler oluyor. Özellikle 40 yaşın üzerindeki hastalarda kırık iyileşme süresinde bir gecikme başlar. Bu tedavide de yaptığımız şey aslında bir kırık olduğu için, 40 yaşın üzerindeki hastalarda bu işin biraz daha uzayacağı ön görülebilir. Ama yöntemin uygulanması açısından kesin olarak bir yaş sınırı yoktur. Her yaşta yapılabilir. Örneğin; 75 yaşında genel olarak sağlıklı, fakat bir bacağında diğerine göre altı - yedi santim gibi ciddi kısalığı olan bir hastada, kemik uzatma yöntemiyle tedavinin uzun süreceğini de göze alarak yaşam kalitesini yükseltmek mümkündür.
Şekil bozuklukları bu yöntemle düzeltilirken sadece estetik kaygı mı göz önüne alınıyor?
Biz ortopedistler olarak, fonksiyonu ön planda tutuyoruz. Hem fonksiyonel hem de kozmetik bozukluğa yol açan şekil bozukluklarını ya da çarpıklıkları tedavi ediyoruz. Bunlar bazen çok ağır şekil bozuklukları şeklinde bile karşımıza çıkabiliyor. Bunları güvenli bir şekilde, bir damar ya da sinir yaralanması olmadan tedavi etmek, düzeltmek mümkün olabiliyor.
Şekil bozuklukları doğuştan mı oluyor?
Doğuştan olabildiği gibi, sonradan geçirilen bazı hastalıklar da şekil bozukluğuna neden olabiliyor. Doğuştan olan kemik eksikliği, çarpık ayak, büyüme kıkırdağının asimetrik gelişimine bağlı çarpıklık, eklem ya da kemik iltihabını takiben ya da kötü kaynamış kırıklara bağlı şekil bozukluğu tedavi edilebiliyor.
Tedavi süresi içinde çok ağrı oluyor mu?
Ortopedi alanındaki gelişmelerle birlikte anestezide de gelişmeler oldu. Ameliyat sonrası ağrı tedavisi, anestezinin güncel konularından biri. Elimizde bugün çok güçlü ve güvenli ağrı kesici ilaçlar var. Bunlar sayesinde ameliyat sonrası dönemi katlanılabilir, hafif dereceli ağrıyla geçirmek mümkün oluyor.
Tedavi sırasında bir bacağın daha kısa kalması ya da asimetri oluşması riski var mı?
Düzeltmeyi ya da uzatmayı, yavaş yavaş yani; uzun bir süreçte yapıyoruz. Tedavinin her aşamasında kullandığımız cihazda bu tür olumsuzluklar söz konusu değil. İyi planlanmış tedavilerde böyle bir risk yoktur. Örnek olarak; beş santim uzatma hedeflediniz. Uzatma dönemi bitiminde bir tarafın diğerine göre yarım santim kısa olduğunu gördünüz. Kaynama süresine kadar cihaz elinizin altında olduğundan, bunu telafi etme şansınız vardır. Tedaviyi, kısa olan tarafı uzatarak ya da uzun olan tarafı kısaltarak dengeleyebilirsiniz.
Ameliyat sonrası süreç nasıl geçiyor?
Ameliyattan sonra, hastanede iki ya da üç gün yatan hastaya, bu süre içinde evde kendisi tarafından yapılacak olan pansumanlar ve uzatma ya da düzeltme tekniği öğretilir. Hasta tedavi bitimine kadar bir - iki hafta aralarla kontrol edilir. Uzatma ya da düzeltme süresi boyunca, özellikle geceleri hissedilen ağrı söz konusu olabilir. Bu dönem boyunca genellikle, hastanın kırık iyileşmesini olumsuz etkilemeyen ağrı kesiciler kullanması gerekir.
Bu uygulama kimlere yapılamaz?
Beş yaşındaki bir çocuğun boyu altı yaşına kadar diyelim ki on santim büyüyebilir. Kemikle birlikte, bütün yumuşak dokular bu büyümeye eşlik eder ve bu ağrısız bir süreçtir. Kemik uzatmalarının temel çıkış noktası; bu büyüme potansiyelini erişkin hastada kullanmaktır. Tedavi süresi uzun olduğundan, psikiyatrik açıdan sorunu olan kişilerde bu yöntem uygulanamaz. Tedavinin ortasında 'Ben sıkıldım' diyerek tedaviden vazgeçmek ciddi sorunlara yol açabilir. İletişim kuramadığımız hastalarda, zeka geriliği varsa, hasta anlayamayacak düzeydeyse ya da çok küçük çocuklarda bu yöntem uygulanmamalıdır.
Kemik uzatmanın daha modern bir yolu yok mu?
Yeni bazı cihazlarla da kemik uzatmak mümkün. Bunlar vücudun içine yerleştirilen ama dışardan kumanda edilebilen cihazlar. Bugün için bunların kullanımı oldukça pahalı ama yakın bir gelecekte daha konforlu kemik uzatmaları bu yöntemle sağlanabilecek. Hasta günlük yaşamını sürdürürken, kumanda ile bacağın iç kısmına yerleştirilen cihaz sayesinde, boyu rahatlıkla uzatılabilecek. Bugün için cihazın fiyatı 11 bin dolar düzeyinde.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
