Gazze'den barış çıkarmak için...

İsrail meclisi Gazze Şeridi'ndeki İsrail işgalinin bitirilmesi yönünde oy kullandı. Hükümetin ve koalisyonun büyük ortağı Likud partisini bölen bu kararı Başbakan Şaron ancak İşçi Partisi'nin desteğiyle çıkarabildi. İsrail halkının çoğunluğunun desteklediği bu siyaseti nedeniyle Şaron hakkında bazı din adamları ölüm fermanı sayılabilecek bildiriler yayınladı.
Şaron işgal altındaki toprakların kolonizasyonunun başmimarı sayılır. Gazze'deki Netzarim yerleşim bölgesinin kendisi için Tel Aviv kadar değerli olduğunu daha yenilerde söylemişti. Dahası Knesset'ten bu kararı geçirmek için mücadele ederken, Batı Şeria'daki yerleşimlerde yeni inşaatlara izin veriyordu. Meclis konuşmasında Şaron, "Sayıları her nesilde ikiye katlanan milyonlarca Filistinli'yi kontrol etmek istemiyoruz, demokratik bir İsrail buna tahammül edemez" dedi. Filistinliler'e ise "Biz ülkemizi sizin yıkımınız üzerine kurmayı istemedik" mesajını verdi.

İhlal duvarı yarılandı
Yaklaşık bir yıldır Şaron, ülkesinin "acı tavizler" vermesi gerektiğinden bahsediyor, Filistinliler'in bir devlet sahibi olmalarını kabullendiğini söylüyordu. Bunun karşılığındaysa ABD'den uyguladığı politikalara tam destek aldı. Filistinliler'in terör eylemlerine karşı acımasız bir misilleme politikası uyguladı, 1967 sınırlarını ihlal eden duvarın inşaasını da neredeyse yarıladı.
Bu verilerin ışığında Gazze kararını nasıl değerlendirmek gerektiği konusunda mutabakat yok. Gazze'den çekilmek, İsrail'in sırtındaki demografik yükü hafifletecek. Böyle bir beladan kurtulduktan sonra İsrail'in Batı Şeria'dan çekilmeyeceğine inananlar da var. Ya da Şaron Filistinliler'e ancak toprağın yüzde 42'sini bırakacak şekilde bir Filistin devletine evet diyecek.
Birkaç hafta önce Haaretz gazetesine konuşan Şaron'un mutemet adamı Dov Weisglass da bu yorumu güçlendirecek sözler söylemişti. Weisglass, Gazze'den çekilmekle "Filistin devleti denilen paket ve bunun içerdiği tüm sonuçlar artık gündemimizden çıkıyor. Üstelik bunu ABD Başkanı'nın desteği ve Amerikan Kongresi'nin onayıyla yapıyoruz" demişti. Tabii bu sözler aşırı sağcıları sakinleştirmek için de söylenmiş olabilirdi.

3 koşul ne olacak?
Gazze'den çekilmenin iyimser yorumu da var. Dincilerin direnişini kırarak Gazze'den çekilmeyi başardığı taktirde Şaron bir tabuyu kırmış olacak. Bu adımın yarattığı ivme ve topraklardan çekilebileceği konusunda emsal yaratılmış olması Batı Şeria'dan çekilmenin önünü açabilir. Bunun içinse üç koşulun gerçekleşmesi gerekiyor: Birincisi Filistinliler'in Gazze'de kendilerini yönetebilmeleri ve terör eylemlerine girişmemeleri. Gazze'deki yaşamın şartları ve Hamas ile İslami Cihad'ın örgütsel çıkarları göz önüne alındığında zor görünen bu sonuca ulaşabilmek için Mısır devrede, AB büyük fonlar akıtmaya hazır.
İkinci koşul Yol Haritası'nın canlandırılması, AB ve ABD'nin birlikte barış için devreye girmeleri ve nihai çözümün nasıl olması gerektiğini baştan açıklamaları. Üçüncüsü ise İsrail'de son intifada nedeniyle parçalanan barış yanlısı koalisyonun yeniden güçlenmesi ve siyasi sesini kazanması, Filistin'de yeni bir liderliğin yükselmesi.
Gazze'yi boşaltmak ancak bu şartlarda barışa giden ilk adımdır.