Meksika yaptı sıra Türkiye'de

Meksika enflasyonla mücadelede başarılı olmuş ülkelerden biri. 1995 yılında yüzde 52 olan enflasyon şu anda yüzde 4 dolayında seyrediyor. Oysa Meksika bir zamanların ekonomisi sorunlu ülkesiydi. Meksika Merkez Bankası başkanı Guillermo Ortiz ile hafta sonunda CNBC-E'den Gülay Afşar'la beraber bir söyleşi yaptık. Meksika ekonomisinin krizden bugünkü düzeyine gelişinde rol oynayan faktörleri anlattı.
Meksika Türkiye ile çok fazla benzer niteliklere sahip bir ülke değil. Bir kere bizim gibi enerji de dışa bağımlı değil. Petrol üreticisi bir ülke olduğu için petrol fiyatları arttıkça Meksika'nın yüzü gülüyor. Bir de, ABD ve Kanada ile NAFTA üyesi olarak yaptığı serbest ticaret anlaşması var. Bu anlaşma sayesinde dev bir pazara rahatça girebiliyor. Bunlar gözardı edilemez faktörler, ancak Ortiz'in Meksika'nın krize girişinde ve çıkışında öne çikardığı bir faktör daha var: Kur sistemi.
Meksika sabit kur sistemi ile 1994 sonunda krizi yaşadıktan sonra 1995'te esnek kura geçmiş. Aynı bizim gibi. Hatırlarsınız 2000 yılında başlayan sabit kur uygulaması ile Türk ekonomisi krize girmişti. Krizden çıkış ve bugünkü düzeye geliş ise dalgalı kur ile oldu.
"Sabit kurun sonu krizdir" demek belki yanlış olur ancak Brezilya, Meksika, Arjantin ve Türkiye gibi örnekler gösteriyor ki, sabit kur bir ülkeyi krizlere gebe hale getiriyor. Dalgalı kur ekonomileri hassasiyetlere ve krizlere karşı daha dayanıklı hale getiriyor.
Meksika ile farklı özelliklere sahip olsak da onların deneyiminden çıkaracağımız dersler var. Türkiye enflasyonu yüzde 70'lerin üzerinden alıp yüzde 10'a kadar indirdi. Büyük başarı ancak bu duyguyu bizden daha önce tadan Ortiz "Bundan sonrası daha zor. Enflasyon aşağı indikten sonra düşürmek daha da zor oluyor" diyor. Ortiz'e göre enflasyonla mücadelenin devamı ve başarının kalıcılığı için güçlü bir maliye politikasına ihtiyaç var.
IMF ile görüşmeler faiz dışı fazlaya takıldıkça maliye politikalarını önümüzdeki günlerde daha fazla tartışacağız gibi görünüyor. IMF'nin GSMH'nın yüzde 6.5'i kadar faiz dışı fazlayı yeterli bulmayıp, daha fazla bir oran isteyebileceği yolunda haberler var. Bu ise daha sıkı maliye politikaları anlamına geliyor. Ben IMF ile görüşmelerde sonucu etkileyecek bir sorun çıkmasını beklemiyorum. Sonuçta Ortiz'in dediği gibi Türkiye IMF'nin tarihindeki birkaç başarı öyküsünden biri. Böyle bir ülke kolay kolay gözden çıkarılamaz.