Alevi kızı AB Raporu'na nasıl girdi?
Zorunlu din dersi aleyhine AİHM'e dava açan 16 yaşındaki Alevi kızı E.Z'nin durumu, AB Raporu'nda kötü örnek oldu.
AB Türkiye İlerleme Raporu'na, Abdullah Öcalan ve Leyla Zana gibi Avrupa'nın yakından tanıdığı isimlerin yanı sıra 16 yaşındaki bir Alevi kızı da damgasını vurdu. Raporda, babası kamu görevlisi olduğu için tam kimliğinin açıklanmasını istemeyen bu öğrencinin, Sünni inanca göre verilen zorunlu din dersini okumak istemediği, ancak sonuç alamayınca AİHM'e dava açtığına dikkat çekildi. Olay, Alevilerin, inançlarını gereği gibi yaşayamamalarının örneği olarak gösterildi. SABAH'ın yaptığı araştırma sonucunda, AİHM'e başvuran bu öğrencinin İstanbul'da yaşayan E.Z olduğu belirlendi. E.Z'nin AB İlerleme Raporu'na kaynak gösterilmesine kadar geçen hukuk savaşı şöyle işledi:
* Milli Eğitim Müdürlüğü 2 Nisan 2001'de, Milli Eğitim Yasası'nın "Din kültürü ve ahlak öğretimi, ilköğretim, lise ve dengi okullarda okutulan zorunlu dersler arasında yer alır" hükmü gereği talebi reddetti.
* Bu yanıttan sonra E.Z. zorunlu olarak din derslerine girmeye devam etti. Babası, bu kez İstanbul 2'nci İdare Mahkemesi'ne başvurdu. O yıl 13 yaşında olan E.Z., İdare Mahkemesi'nden de lehte sonuç alamadı.
* İdare Mahkemesi'nin kararı Danıştay'a taşındı. Danıştay 8'inci Dairesi, 14 Nisan 2003 tarihinde E.Z.'nin babasının yaptığı temyiz başvurusunu yerinde görmedi. Böylece karar kesinleşti ve E.Z. için iç hukuk yolları tükendi.
* E.Z. bu süreç işlerken, lise 2'nci sınıfa geldi ve Şubat 2004'te davasını, AİHM'e taşıdı. Başvuru dilekçesinde, Anadolu'da yaşayan nüfusun üçte birinin Alevi olduğu, din kültürü ve ahlak bilgisi dersi müfredatında ise Alevi-Bektaşi inancının ibadet şekli olan Cem törenine hiç yer verilmediği, Sünni ibadeti namazın ise en ince detaylarına kadar öğretildiği belirtildi. Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi kitapları da ek olarak verilerek, Alevilere, Sünni inancın zorunlu ders olarak okutulmasının, Avrupa İnsan Hakları sözleşmesinin din ve inanç özgürlüğü ilkesiyle çeliştiği savunuldu.
* E.Z.'nin başvurusu, AİHM'de "kabul edilebilir" bulunarak, ilk aşamayı geçti. AİHM, geçen ay Ankara'ya yazı yazarak, hükümetten savunmasını istedi.
* E.Z'nin avukatı Kazım Genç, olayı AB Komiseri Günter Verheugen'e Ankara gezisinde aktardı. Verheugen, E.Z'nin durumunu son dakikada Türkiye İlerleme Raporu'na aldı.
Ersan ATAR - Ceren AKDAĞ / ANKARA
|
