|
 |
 |
 |
Suda boğulanların sadece yarısı yüzme bilmiyor
Tüm dünyada her yıl, 140 bin kişinin boğularak öldüğü tahmin ediliyor. İstatistiklere göre, suda boğulanların sadece yüzde 50'si hiç yüzme bilmiyor. Boğulanların geri kalan yüzde 50'si ise, yüzme bilmesine güvenerek, tedbirsiz davrananlar...
Deniz ve havuz sezonunun açılmasıyla birlikte, her yıl karşılaştığımız boğulma vakalarına yenileri ekleniyor. Uzmanlar; sadece yüzme bilmeyenlerin değil, bilenlerin de dikkatli olmaları, tedbirli davranmaları konusunda uyarıyor. Çünkü boğulma riski sadece yüzemeyenleri değil, iyi yüzücüleri de tehdit ediyor. İlkyardım, suda boğulma vakalarında da hayat kurtarıyor. Suda boğulmalar özellikle küçük çocuklarda ve gençlerde daha sık görülüyor.
İLK 3 - 5 DAKİKA ÇOK ÖNEMLİ
Suda boğulmada ilkyardım, anında, yani kurtarma süresi dahil ilk üç - beş dakika içinde yapıldığında daha etkili ve başarılı oluyor. Gecikmeler kazazede için daima dezavantaj. Anokseminin (kanda oksijen azlığı) derinleşmemesi için suyun boşaltılmasına zaman harcanmayıp, kazazedeye hemen ağızdan ağza suni solunum yapılmalı. Akciğere hava üflenmesi, akciğerdeki suyun boşaltılmasına yardımcı oluyor. Aralıklarla, su boşaltma işlemi tekrarlanmalı. İlkyardım sırası ise şöyle:
* Solunum yolunu açma
* Suni solunum yapma
* Suyun boşaltılmasını sağlama
* Suni solunuma devam etme
* Gerekiyorsa suni solunumla birlikte kalp masajı uygulama
* Haberleşmeyi sağlama
* Cihazla oksijen verme
* Sık sık solunum yolunu aspire etme (açma)
* Kazazedeyi hastaneye sevk etme. Tıbbi tedavi sağlanıncaya kadar suni solunuma devam edilir. Suda boğulmada kurtarma gecikmişse, akciğerlerdeki ve midedeki suyun boşaltılması gerekir. Akciğerlerin suyla dolu olması durumunda, suni solunum etkisiz olur. Yutulan suyun boşaltılması için, boğulanın karnından iki elle tutulup, bel yukarı kaldırılır. Hastanın beli, baş yerden kesilinceye kadar kaldırılmalıdır. Hasta ile yer, ikiz kenar üçgen yapacak şekilde tutulur. Bu durumda baş ve göğüs aşağıda kalacağından, solunum yollarındaki su boşalır. Su boşaltmaya fazla zaman harcamak anokseminin (kanda oksijen azlığı) derinleşmesi yönünden zararlı olabilir. Hemen suni solunuma geçilmesi gerekir. Suda boğulan kişi, ayakta tutulmamalı. Üstündeki sıkı elbiseler çıkartılmalı. Hastayı üşütmemek için üzeri, kuru battaniye veya elbiselerle örtülmeli. Vücut ısısı korunurken, hatta gerekiyorsa, ısı yükseltilirken ısıtılmış elbiselerden ve sıcak tuğlalardan yararlanılabilir. Şoka girmemesi için gerekli tedbirler alınmalı. Kazazede, bu ilkyardımın ardından tıbbi tedavi için sağlık kurumuna nakledilmeli.
BÖCEKLER ZEHİRLEYEBİLİYOR
Yaz aylarında sıklıkla karşılaşılan böcek sokmalarının çoğu, kaşıntı dışında zararsız. Ancak, özellikle allerjik kişilerde hayati önem kazanabiliyor. Türkiye'de sık rastlanan arı sokmaları, allerjik bünyeli kişilerde 'Anafilaksik' şoka yol açıyor. Bu da kalbin ani durması ve ölüm ile eşdeğer. Böcek sokmalarından sonra yerel reaksiyon, sistemik reaksiyon ve sistemik toksik reaksiyon oluşabiliyor. Seyrek olarak böcek sokmasından ya da iki hafta sonra, serum hastalığı ya da anafilaksi ortaya çıkabiliyor. Böcek sokmasından sonra ortaya çıkan reaksiyon, kişiden kişiye ve böcekten böceğe değişiklik gösteriyor. Isırıklar tek tek ya da bir böcek, bir alanda birden çok ısırık yaptığı için gruplar halinde olabiliyor. Bebekler genellikle reaksiyon göstermezler, küçük çocuklar gecikmiş aşırı duyarlılık reaksiyonu, büyük çocuklar hem gecikmiş, hem hızlı aşırı duyarlılık reaksiyonu gösterirler. Olağan reaksiyon; ağrı, şişme ve sokulan bölge etrafında renk değişikliğidir.
SU VE SABUNLA YIKAYIP, BUZ KOYUN
Böcek sokmalarında, ısırılan bölgenin su ve sabunla yıkanması, en basit ve etkili tedavidir. Buz uygulanması şişliği ve ağrıyı azaltabilir. Geniş yerel reaksiyon; sokulan bölgenin çevresindeki geniş bir alanın da etkilenmesi durumudur (örneğin dizden sokulan bir kimsede tüm bacağın şişmesi). Bu durumda yakınmaları azaltmak için ağızdan bazı ilaçlar vermek gerekebilir. Bu ilaçlara bir doktorun karar vermesi uygundur. Karınca ile sokulmadan 30-60 dakika sonra ısırılan bölgede kaşıntı ve küçük, su toplamış kabarcık ortaya çıkabilir. Karınca sokmasından sonra enfeksiyona engel olmak için ısırılan bölge bol su ve sabunla yıkanmalı. İçi su dolu kabarcık kesinlikle sıkılmamalı. Topikal steroidli merhemler ve ağızdan H1 antihistaminikler, kaşıntıyı azaltmak için kullanılabilir.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
