Teknolojik ilerlemeye katkıda bulunmak amacıyla kurulan Türk Patent Enstitüsü'nün kadrosunda ağırlık temizlik işçilerinde. Bir temizlik şirketinin 160 personelinin 126'sı büro işlerinde görev yapıyor.
TÜRKİYE'DE, araştırma geliştirme etkinliklerinin gelişmesini sağlamak amacıyla büyük umutlarla kurulan Türk Patent Enstitüsü (TPE), temizlik şirketinin personeli tarafından yönlendiriliyor. Cumhurbaşkanlığı'na bağlı Devlet Denetleme Kurulu (DDK), Türk Patent Enstitüsü'nün 2001, 2002 ve 2003 faaliyetlerine ilişkin raporunu yayımladı. Rapor, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında olduğu gibi TPE'nin de personel istihdamı konusunda yaşadığı "dramı" gözler önüne serdi. Enstitüde, 18 Şubat 2004 itibariyle 114'ü kadro karşılığı sözleşmeli, 51'i memur olmak üzere 165 personel çalıştığı vurgulandı. 235 kadronun boş olduğu, toplam kadro sayısının ise 400 düzeyinde bulunduğu kaydedildi.
İŞÇİ ALIMI YASAKLANDI Raporda, temizlik hizmetlerini yürüten şirketin personeli durumundaki 160 kişinin 126'sının Enstitü'de büro işlerinde çalıştırıldığına dikkat çekildi. 1995 yılında 22'den başlayıp, bugün 160'a çıkan temizlik şirketi aracılığı ile sağlanan personelin büyükçe bir bölümünün, ana hizmet birimlerinde görevlendirildiği belirtilen raporda, bu durumun Enstitü'de "örtülü istihdam" artışının varlığını da gösterdiği vurgulandı. Raporda, şunlar kaydedildi: "Enstitüde 1995 yılından beri temizlik şirketi elemanları idari işlerde çalıştırılmaktadır. Oysa Başbakanlık, 13 Eylül 2000 günlü genelgesiyle taşeron aracılığı ile işçi alımını yasaklamış ve bu şekilde çalıştırılmakta olan personele ilişkin bilgilerin, Başbakanlığa gönderilmesini istemiştir. Bu duruma rağmen Enstitü, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'na yazdığı yazısında 2003/3 sayılı ve 2000/25 sayılı genelgelerle getirilen 'taşeron aracılığı ile işçi alınmayacaktır' uygulamasının kaldırıldığı gibi yanlış bir yorum yaparak, Bakanlıktan sayının 160'a çıkartılmasına ilişkin izin istemiş, Bakanlık da istemi uygun bulmuştur."
ARTIK ÖNERİ BİLE GELMİYOR Enstitüde, TPE'nin çalışmaları hakkında düşünce bildirmekle görevli olan "Danışma Kurulu"nun son üç yılda Enstitü ile ilgili hiçbir öneride bulunmadığına işaret edildi. Danışma Kurulu çeşitli bakanlıklar, kurumlar, odaların temsilcileri ile YÖK ve üniversitelerden seçilen 5 üyeden oluşuyor. Kurul, Türkiye'nin teknolojik gelişimine ve sınai mülkiyet haklarının etkin biçimde korunmasına, rekabet ortamının yaratılmasına ilişkin olarak Enstitü'nün çalışma ilkeleri, faaliyet raporu, bütçe ve çalışma programları hakkında görüş bildiriyor ve önerilerde bulunuyor. Rapora göre, patent için yerli girişimcilerce 3 yılda yapılan tescil başvurusu sayısı yalnızca 1.153. Bu başvurulardan sadece 167'si olumlu sonuçlanmış. Raporda, patent başvurularının azlığı, üniversitelere bilimsel ve teknolojik araştırmalar için yeterli kaynak ayrılmamasına, üretici firmaların araştırma geliştirme çalışmalarına gerekli önemin verilmemesine bağlandı.