Bakanlık: Evde yapılan konserve ölüm riski taşıyor!
Sağlık Bakanlığı, 81 il valisine gönderdiği genelgede, "Evde hazırlanan konserveden kaynaklanan ölüm olaylarına karşı halkı bilgilendirin" dedi. İşte İTÜ'nün raporu ve alınması gereken önlemler....
Büyükşehirlerde yaşayanlar bilmez ama Anadolu'da yaz mevsimi, kadınlar için salça, reçel, turşu ve konserve zamanıdır. Bu, bir ritüel olmanın dışında, kışın mutfak harcamalarını düşürmenin, zaman kazanmanın ve sofrayı zenginleştirmenin bir yoludur. İşin törenselliği bir yana, evde yapılan konserve nedeniyle yaşanan zehirlenme olaylarına da yıllardır alışıktır bu yöreler. İşte Sağlık Bakanlığı da geçtiğimiz günlerde, 81 ilin valisine gönderdiği yazıyla, halkın bilgilendirilmesini istedi. Bakanlık, "Evde yapılan konservelerde bilinçsiz işlem ve muhafaza sonucu bozulmalar sonucunda daha çok tehlikeli ve öldürücü zehirlenmelere rastlanıyor" uyarısını yaptı. Bakanlık gıda satış yerlerinde de gerekli kontrollerin yapılarak konserve, et, süt ürünlerinde bozuk olduğuna kanaat getirilen ürünlerin satışının engellenmesi uyarısında bulundu. Peki nedir evde yapılan konservenin riski? Konuyu İTÜ Gıda Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Dilek Boyacıoğlu ile görüştük.
'BOTULİZM' ZEHİRLENMESİ Prof. Boyacıoğlu, konserve gıdalarda üreyebilen, 'Clostridium botulinum' bakterisinin çok tehlikeli ve ölüme yol açabilen 'Botulizm' zehirlenmesine yol açabileceği uyarısını yaptı. Bu bakterinin sporları toprak kaynaklı oluyor ve en çok taze gıda yüzeyinde bulunuyor. Bakteri sadece ortamda hava yok iken üreyebildiği için taze gıdalarda zarar vermiyor. Ancak asitliği düşük bazı gıdaların (fasulye, bezelye vb.) evde konserve yapımında kullanılması durumunda bu bakterinin üremesi için çok uygun ortam koşulları oluşuyor. Botulinum zehri, bilinen en kuvvetli zehirlerden biri olarak kabul ediliyor ve sinir sistemini etkiliyor. Zehir vücuda alındıktan sonra 4-6 saat ile 8 gün arasında etkisini gösterebiliyor. Ancak en yaygın olarak 12-48 saat içinde etkileri görülüyor. Belirtiler; bulantı, kusma, çift görme, sersemlik, halsizlik, yutmada ve nefes almada zorluk, karın ve baş ağrısı ile birlikte cilt, ağız ve boğaz kuruluğu, peklik ve felç olarak sıralanıyor. Genellikle ateşe rastlanmıyor. Ölüm oranı yüzde 30-65 arasında değişiyor. Ancak erken teşhis çok önem taşıyor. Zira, bu zehire karşı antizehir günümüzde mevcut ve tedavi amaçlı kullanılabiliyor. Bu da ölüm oranını yüzde 10 azaltıyor. Bilimsel araştırmalara göre 'Botulizm' zehirlenmelerinin en önemli kısmı evde konserve gıdaların tüketilmesiyle ortaya çıkıyor.