|
 |
 |
 |
 |
|
Mevzuat geride kalıyor
İstanbul Teknik Üniversitesi Gıda Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Artemis Karaali
Aslında dünyada da henüz bir politika yok. Şu anda yavaş yavaş bunun mevzuatını oluşturmaya çalışıyorlar. AB neyi uyguluyorsa biz onu uyumlaştırıyoruz. Dolayısıyla AB'de mevzuatın tam şekillenmemiş olması bizde de şekillenmemesine yol açıyor. Ancak diğer ülkelerde tüketiciler daha yüksek bir bilinç düzeyinde. Bizde bu tartışmalar henüz başlıyor. Tarımda pek çok üründe genetik modifikasyonun başarılı ürünleri var. Şu anda yapılan toksikolojik çalışmalarda net biçimde olumsuz bir etki öne sürülemiyor. İnsanlar uzun vadeli bir şeyler bekleyip, ondan korkuyor. ABD'deki gıdaların, özellikle soya bazlı gıdaların yüzde 70'i genetik olarak değiştirilmiş.
Bu Türkiye'ye o kadar yansımadı, ama biz de yiyoruz elbette. Birtakım tüketici hareketleri başladı ve bunun sonucunda özellikle bebek mamalarında genetik olarak değiştirilmiş ürünlerin kullanımı yasaklandı. Ancak bu 'şu anda görülmeyen riskler olabilir' diye düşünülebilir. Akut bir toksikite yok. Olaya daha çok etik bir tartışma ve çevre üzerindeki riskleriyle bakıyorlar. Bazı böcek türlerini, bazı bitki türlerini yok ediyorsunuz. Ve insanoğlunun bu kadar müdahaleci olma hakkı yok diye tepki gösteriliyor. Bu yüzden daha çok etik açıdan büyük bir tartışma var. Mevzuatın ağır aksak arkadan gelmesi de sorun. Çokuluslu şirketler birden teknolojiye hakim oldu ve pek çok ürünü yasal düzenleme olmadan piyasaya sürdüler. Türkiye'de gıdaların genetik yapıları bakımından analiz edilmeleri mümkün.
TÜBİTAK, ODTÜ, Tarım Bakanlığı gibi kuruluşlarda bu olanak var. Ancak mesela soya geldiğinde bunu analiz etmek kolay. Fakat sizin o soyadan ürettiğiniz katkı maddesinin kullanıldığı başka bir ürün içinde genetik modifikasyonun izini bulmak çok zor. Yöntem çalışmaları sürüyor, ama arkadan geliyor bu çalışmalar. Türkiye'de henüz genetik modifiye üretim yok. Tohumları ithal ettiğimiz için bazı domatesler, çilekler GM ürünler. Bunun dışında pamuk çekirdeğinin genetik değişimiyle ilgilenen tohumculuk şirketleri var.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
