|
 |
 |
 |
 |
|
Akraba ile evlenen, kalp hastası bebeği göze alsın
Doğumsal kalp hastalığı oranı dünya genelinde binde sekizken, ülkemizdeki akraba evlilikleri nedeniyle bizde daha da sık görülüyor. Anne karnında teşhis edilen ağır kalp anomalilerinde gebeliğin sonlandırılması öneriliyor. Ancak her kalp hastalığı da gebelikte teşhis edilemiyor
* Çocuklarda kalp hastalıkları sık görülüyor mu? Doğumsal kalp hastalıkları oranı binde sekizdir. Ülkemizde akraba evliliği fazla olduğu için oran biraz daha fazla yükseliyor. Ancak doğumdan sonra da çocuklarda bazı kalp hastalıklarına rastlıyoruz. Özellikle miyokardit en problemlisidir. Geçirilen bir gribal enfeksiyondan sonra, kalp kasının iltihabıyla ortaya çıkar. Kalp kası kasılma fonksiyonlarını yitirdiği için, ağır kalp yetersizliği gelişebilir. Bu hastaların üçte biri kalp nakli hastası sayılıyor. Çocukluk döneminde sonradan baş gösteren kalp hastalıkları arasında en sık görüleni; kalp romatizmasıdır. Avrupa ülkelerinde neredeyse artık hiç görülmeyen bu hastalık, Türkiye için hâlâ büyük bir problem. Halk arasında beta diye bilinen mikroplarla geçirilen anjin sonrasında ortaya çıkar. Kalp kapakçık ameliyatlarının büyük bir bölümü bu hastalık nedeniyle yapılır.
MORARMALARA DİKKAT
* Çocuklarında kalp hastalığı olduğunu aileler anlayabilirler mi?
Bazen doktorlar bile çocuklara kalp hastalığı teşhisi koyma yönünde yanılgıya düşebilirler. Çocuklarda kalp anomalisi tipi 3000'e yakındır ve değişik belirtilerle ortaya çıkarlar. Bütün kalp anomalileri genetik kökenlidir ama ortaya çıkması çevresel faktörlere bağlıdır. Bazen tek yumurta ikizlerinin birinde kalp anomalisine rastlarken, diğerinde hiç görmeyebiliyoruz. En kolay teşhis edilebilen kalp anomalisi "siyanoz" hastalığıdır. Bebek, doğduktan sonraki birkaç saat ile birkaç gün içinde morarır. Sık nefes alır, bu belirtilerin bir arada bulunması gerekli değil. Kalp sesleri dinlendiğinde üfürüm duyulması, kalp anomalilerine yönlendirir. Özellikle doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde bu bulgulardan herhangi biri varsa, bebeğin acil bir şekilde kardiyolojik açıdan değerlendirilmesi gerekir. Acil ameliyat söz konusu olabilir, kaybedilen her dakika yaşam açısından risklidir.
* Anne karnındayken yapılan testlerde kalp hastalığı saptanabilir mi?
Ağır kalp anomalilerini 12. haftadan, hatta daha net olarak gebeliğin 16. haftasından itibaren belirlemek mümkün. Ancak "basit anomaliler" dediğimiz, basit ve küçük delikleri belirlememiz imkânsız. Ağır kalp anomalilerinde ise, ancak bu konuda çok deneyimli kişiler değerlendirme yapabilir. Ülkemizde de bu bilim dalı çok yeni olduğundan, yeterli teşhis konamayabiliyor. Ağır kalp anomalilerinde, bebeğin alınması, gebeliğin sonlandırılması yolu, aileye önerilebilir.
* Bebeklerde ilk birkaç gün içerisinde kalp hastalığı teşhisi konulabilir mi?
Bazı kalp anomalilerinde doğumdan sonraki ilk birkaç gün içinde hiçbir bulguya rastlanmayabilir. Üfürüm denilen sesin duyulması için birkaç gün, hatta bazı bebeklerde birkaç ay geçmesi gerekebilir.
* Aileler çocuklarında kalp hastalığı olduğunu nasıl anlayabilirler?
Sık nefes alma, meme emerken çabuk yorulma ve memeyi erken bırakma, aşırı terleme, sakinken ya da ağlarken morarma gibi belirtiler hemen ciddiye alınmalı. Normal besinini almasına rağmen çocukların kilo almaması, yine bir kalp hastalığı şüphesi uyandırabilir.
İLAÇ TEDAVİSİ YETERLİ DEĞİL
* Yakın akrabalarda doğumsal kalp hastalığı varsa, çocukta risk ne kadar artar?
Yakın akrabalardan yalnızca bir tanesinde doğumsal kalp hastalığı varsa, ikinci doğacak çocukta risk çok yüksek değildir. Ancak deneyimli hekimler tarafından tetkiklerinin yapılması uygun olur. Daha önce iki yakın akrabada kalp anomalisi varsa, yeni doğacak çocukta risk yüzde10'a kadar çıktığı için, genellikle aileleri bu konuda uyarıyoruz.
* Çocuklardaki kalp hastalıkları ilaçla tedavi edilebilir mi?
Hiçbir ilaç kalp anomalisini tam olarak düzeltmez. Ancak geçici bir süre kalp yetersizliğinin bulgularının gerilemesini sağlar. Bu dönem içinde ya hasta ameliyata hazırlanır ya da delik zaten küçülür veya tamamen kendiliğinden kapanarak, ilaca gereksinim kalmaz.
* Kalp hastası çocukların spor yapmasında bir sakınca var mı?
Bazı hastalıklarda, özellikle aort kapak hastalıklarında aileleri çocuklarını aktif spora yönlendirmemeleri için uyarıyoruz. Ama genellikle amacımız; hasta çocukların yaşam kalitesini normal insanlar gibi sağlamak. Aort kapak anomalisi dışındaki, cerrahi yöntemle tam düzeltme yapılan kalp anomalilerinde genellikle her türlü sporun profesyonel şekilde yapılmasına izin veriyoruz. Ancak çocuğun tıbbi kontrollerinin kesinlikle aksatılmaması gerekli. Özellikle ritm problemlerine, bu noktadan sonra dikkat ediyoruz. Bazı kalp anomalilerini maalesef tam olarak düzeltmek mümkün değil, yaşam kalitesini ve süresini belli bir süre uzatmaya yönelik girişimler yapılabiliyor. Bu çocuk hastalarda fiziksel aktiviteleri kısıtlama yoluna gidiyoruz.
* Çocuklar kaç yaşından itibaren kalp ameliyatı olabiliyor?
Eğer gerekiyorsa, doğduğu andan itibaren hasta bebekleri ameliyat etmek mümkün. Erken doğan bebeklerde risk daha da yükseliyor. Bazı kalp anomalilerinde bebeğin ameliyat başarısını yükseltmek için beş-altı yaşa kadar beklemek gerekebiliyor.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
