SABAH - 21/03/2004 - Kazak çölüne Baikonur Uzay Üssü bereketi

Şu an 21 Mart 2004 - Pazar tarihli sabah.com.tr'yi okumaktasınız.
Bugüne ait sabah.com.tr içeriği için tıklayın »

	Yazarlar

	Günün İçinden

	» Ekonomi

	Gündem

	Siyaset

	Dünya

	Spor

	Hava Durumu

	Sarı Sayfalar

	Ana Sayfa

	Günaydın

	Televizyon

	Astroloji

	Magazin

	Sağlık

	Cumartesi

	Aktüel Pazar

	Teknoloji

	Otomobil

	Sinema

	Hobi

	Çizerler

Google Arama

	Kazak çölüne Baikonur Uzay Üssü bereketi
	Roket 5 parçaya bölünüyor
	Çanak antenler küçülüyor
	Yerel kanal ucuza ulusal olabiliyor

Kazak çölüne Baikonur Uzay Üssü bereketi

W3A uydusunun gönderildiği Baikonur Uzay Üssü Amerikan Rus ortaklığı ile işletiliyor. Kazakistan çölde yıllık 150 milyon dolar kira geliri elde ediyor.

Eutelsat dünyanın üçüncü büyük uydusunu Baikonur Uzay Üssü'den gönderdi. Uydunun fırlatıldığı Baikonur Uzay Üssü tarıma elverişli hiçbir alanı bulunmayan, sanayi yatırımı neredeyse sıfır olan Kazak çölüne hayat veriyor. W3A uydusunun fırlatılmasını izlemek üzere gazeteciler ve uyduyu kullanan müşteriler de davet edildi. İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra otomobil fabrikası olarak düşünülen bölge, 1955 yılında Baikonur Uzay Üssü'ne dönüştürülmüş. Kışın eksi 40 yazın 55 dereceye ulaşan bölge uzay üssünün bulunduğu tüm bölge halkından saklanmış. Soğuk savaş döneminde Sovyetler Birliği'nin en önemli uzay üssüne 1994 yılında Amerikalılarla Ruslar 10 yıllığına ortak oluyor. Kira süresinin sona ermesiyle Kazakistan'ın itirazıyla anlaşma yeniden ele alınıyor. Üs, 2004 yılında tekrar 150 milyon dolara Amerikan Rus ortaklığından oluşan ILS'e 90 yıllığına kiralanıyor.

RUS AMERİKALI ORTAK
Baikonur Üssü'nde 4 adet fırlatma noktası var. 3 tanesi ILS şirketine diğeri ise Kazaklarla Rusların ortak kullanımına açık. Baikonur Üssü Khrunichev ve ABD Lockheed Martin ortak şirketi ILS tarafından işletiliyor. 10 yıl önce Baikonur Üssü'nde 150 bin kişi çalışıyormuş. Rusların 90'ların başından itibaren askeri uyduları tamamen Rusya'ya taşıdığı söyleniyor. Şu anda Üs'de 50 bin kişi çalışıyor. Yabancılarla karşılaşmaya alışık olmayan çalışanlar bu dev bölgede oldukça zorlu koşullarda çalışıyor. Yetkililer uzay üslerinin bu tip bölgelerden fırlatılmasının sebebinin yerleşim bölgelerinin roket parçalarının düşmesinden etkilenmemesi ve gizlilik olduğu belirtiliyor.

250 MİLYON DOLARLIK DEV
W3A uydusunun fırlatılışında kullanılan Rusların Proton roketlerinin sırrını bulamayan Amerikalılar kendi uydularında da Proton roketlerini kullanıyor. Atlas roketlerinden yeterli verimi alamayan Amerikan şirketleri artık Rusların Proton roketlerini hem kullanıyor hem de pazarlamasını yapıyor. Rus Khrunichev ve Amerikan Lockheed Martin şirketi olan ILS pek çok ticari ve askeri uydunun yörüngeye oturtulması hizmetini veriyor. W3A uydusu 3 şirketin işbirliği ile hizmet veriyor. Uydunun sahibi, hizmetlerini pazarlayan ve tasarlayıcısı Eutelsat. Uydunun yapımını gerçekleştiren şirket ise Astrium. Uydu fırlatılmasını sağlayan Proton M/Breeze M motorlarının sahibi Rus Amerikan ortaklığından oluşan ILS şirketi. 250 milyon dolara mal olan W3A uydusunun yapımından yörüngeye oturtulmasına kadar her aşaması sigortalı. Ancak kaybedilen her uydu sigorta priminin yükselmesine, dolayısıyla yatırımın maliyetinin artmasına neden oluyor.

TİMUR SIRT / KAZAKİSTAN