  |
|
Mide dostu yiyeceklerle sağlığı yakalayın
Büyükşehir kültürü mide hastalıklarını her geçen gün artırıyor. Hayatı zehir eden sindirim sistemi hastalıklarından korunma yollarını Dr. Jan Klod Kayuka anlatıyor. Hangi gıdalar mide hastalarına nasıl öneriliyor, bu listeyi bilmeden mide hastalıklarından kurtulmak imkânsız
Şehir hayatının getirdiği aşırı stres, düzensiz yemek yeme alışkanlığı, çay, kahve ve asitli içeceklerin fazla tüketilmesi mide hastalıklarının görülme sıklığını giderek artırıyor. Oysa bol C vitaminli besinler ve yaşam tarzında yapılacak küçük değişikliklerle çok ciddi mide sorunlarını çözümlemek mümkün oluyor. Konu mide ve sindirim sistemi hastalıkları olunca, binlerce kişiyi etkiliyor. Son yıllarda görülme sıklığı artan mide hastalıkları diyabet, tiroid hastalığı, safra kesesi taşı, bağırsak hastalıkları ve kanser gibi pek çok hastalığın habercisi olabiliyor. Genellikle basit bir sorun olarak görülen mide hastalıkları yaşamı etkileyen onlarca değişik belirtiyle kendisini gösteriyor.
HERKES GASTRİTİ VAR SANIR
Dr. Jan Klod Kayuka'ya göre mide hastalıkları arasında en sık görülen sorunlardan biri gastrit. 'Mideyi koruyan mukozanın iltihaplanması' diye açıklanan bu hastalık, midedeki asit salgısının artmasına neden oluyor. Ağrı kesici ilaçların da zaman zaman gastrite, hatta ülsere neden olabileceğinin altını çizen Dr. Kayuka, "Kişinin genetik yapısı, bulunduğu çevresel koşullar, stres faktörüyle birleşip bu hastalığı oluşturabilir. Bizim toplumumuza sorarsanız, her 10 kişiden 7'si 'benim gastritim var' der. Hakikaten bunların önemli bir kısmı gastrit olabilir, ancak bu tanı mideden parça alıp ancak mikroskop altında incelenerek konulabilir. Herkes gastrit değildir, bir kısmı da kötü sindirim olayı yaşıyordur" diyor. Dr. Kayuka, "Midede rahatsızlık hissi de olabilir, yemeklerden sonra dolgunluk hissi de olabilir. Yanmalar, gaz hissi, şişkinlik, zaman zaman acı su gelme, özellikle yemek borusu arasındaki kapak fonksiyonlarında bozukluk varsa, bu şikâyetler görülebilir. Bütün bunların nedeni bir gastrit, ülser hatta bir kanserin başlangıcı bile olabilir. Ancak bu muayene ile belirlenebilir" diyor. Helicobacter adlı bakterinin mide hastalıklarında başrolü oynadığını anlatan Dr. Jan Klod Kayuka, "Son yapılan araştırmalarda, kanlarında C vitamini seviyesi düşük olan insanların helicobakteri nedenli ülser riski taşıdıkları gözlendi. Kanlarında yüksek oranda C vitamini bulunanlarda, bu bakterilerin yol açtığı enfeksiyonların yüzde 25 daha az meydana geldiği belirlendi. Bu durumda C vitamini en iyi koruyucu anlamına geliyor" diyor. Dünya Sağlık Örgütü tarafından kanserojen ilan edilen helicobakterinin Türkiye gibi ülkelerde son derece yaygın olduğunu anlatan Dr. Kayuka, "Örneğin batıda gençlerde yüzde 10 oranında görülen bu bakteri, bizim toplumumuzda yüzde 50 düzeyinde görülüyor. 50 yaşın üzerinde batıda rastlanma sıklığı yüzde 50'lere çıkarken, bizde yüzde 90'lara tırmanıyor" diyor. Helicobakteri tedavi edildiğinde, şikâyetlerin kimi zaman ortadan kalkmadığını anlatan Dr. Kayuka, "O zaman altında yatan başka hastalıklar var mı diye bakıyoruz" diyor. Sigara kullanıyorsa, acı, ekşi çok tüketiyorsa, hastanın bu alışkanlıklarından vazgeçmesi gerektiğini anlatan Dr. Kayuka, "Üst sindirim sistemi hastalıklarında önemli yeri olan bu bakteri, Türkiye'de pek çok kişinin mide hastalıklarından yakınmasına neden oluyor. Asıl sorun ise hijyene yeterince dikkat edilmemesi" diye konuşuyor. Soğuk algınlığında kullanılan bazı ağrı kesicilerin, aspirin ve benzeri ilaçların zeminde eğer sindirim sistemiyle ilgili bir problem varsa bunları ortaya çıkartabileceğini anlatan Dr. Kayuka, hatalı ilaç kullanımının çok ciddi mide problemlerine neden olabileceğini hatırlatıyor. Daha önce kanama şikâyeti, ekşime ve yanma şikâyeti olan kişilerin bu tip bir ilacı kullanmaları gerekiyorsa, mutlaka bir uzmana danışmaları gerektiğini vurguluyor.
REFLÜYE KARŞI ÖNLEMLER
Her 10 kişiden üçünde görülen reflü hastalığının yanma, ağrı, ağıza acı-ekşi su gelmesi ile kendini gösterdiğini açıklayan Dr. Kayuka, reflünün kansere bile dönüşebildiğini söyledi. Dr. Kayuka, "Şişmanlık, aşırı yeme, yağlı ve sindirimi güç yiyeceklerle beslenme, alkol, sigara, gebelik gibi faktörler reflüye neden olabilir" diyor. Son derece ciddi mide hastalıklarından biri olan reflüyü yaşam şartlarında yapılacak bazı basit düzenlemelerle önlemek mümkün. Dr. Kayuka reflü için alınması gereken yaşamsal önlemleri şöyle sıraladı: "Yatarken vücudun üst kısmı ile başın yüksekte olmasını sağlayın. Bunun için yastık sayısını artırabilirsiniz. Yemekten hemen sonra yatmayın, hatta uzanmayın bile. Fazla kilolarınızdan hemen kurtulun. Çünkü karın iç basıncı artacağından, reflüye bağlı şikâyetleriniz şiddetlenebilir. Kolalı içecekler, kahve, çikolata, yağlı yiyeceklerden artık uzaklaşın. Bir defada çok fazla yemek yerine, sık sık ama az miktarda yemeyi tercih edin. Alkol ve sigaraya veda edin. Karın bölgesini sıkan kıyafetler, kemer kullanmayın. Bazı ilaçlar da reflüyü artırabilir. Doktorunuza danışın. Gebelikte karın içi basınç artışı reflüye yol açabilir."
ENDOSKOPİDEN KORKMAYIN
Günümüzde mide hastalıklarının tesbiti için endoskopiyi kullandıklarını anlatan Dr. Kayuka, "Ucunda kamera bulanan bir aletle ağızdan girerek yemek borusu, mide ve 12 parmak bağırsağı incelenebiliyor. Kesin tanı yüzde 100'e yakın konulabiliyor. Çünkü tüm sindirim sistemini görürken, aynı zamanda mide içinde ilerleyebiliyoruz. Biyopsi de alabiliyoruz. Bu tetkik sırasında bir kanama varsa, kanayan damarın etrafına ilaç vererek dondurabiliyoruz" diyor. Mide sorunu olanların yeme içme alışkanlıklarında ciddi değişiklikler yapmaları gerektiğinin altını çizen Dr. Kayuka, "Tarçın mide yanmalarını ve kusma hissini alır. Hindistan cevizi sütlü içeceklere eklendiği zaman mideyi gevşetici ve gazını alıcı bir etki yaratır. Mide bulantılarını önler. Lahana mayalanma sırasında laksit asit üretir. Bu da sindirim sistemindeki zararlı bakterileri öldürerek sindirime yardımcı olur. Ülseri olan kişiler için tonik, yani mideyi temizleyici etki yaratır. Yüksek oranda C vitamini içerir. Kırmızı lahana vücutta antioksidan özelliğe sahip A vitamini içerir. Kanseri önleyici etkiye sahiptir. Çiğ olarak salatalara katılması tavsiye edilir. Papatya çayı, bağırsak yollarında toplanan gazı çıkartır, sindirim sistemini düzenler, mide ağrısını keser" diyor. Mide hastalarının mutfaklarından naneyi eksik etmemelerini öneren Dr. Kayuka, "Nane idrar söktürücü özelliğe sahiptir. İçerdiği mentol, midenin normal işlevini görmesine neden olur. Vücuda giren grip mikrobuna karşı savaştığı gibi, ileri yaşlarda ülsere yakalanma riskini de azaltır. Sabahları mide bulantısını keser. Nane çayı, baş ağrısı, stres gibi hastalıkların yanı sıra, mide yanmasına da birebirdir. Ancak nane çayını aç karnına değil, tok karnına için" önerisinde bulunuyor. Elma da içindeki C vitamini ve pektin sayesinde oldukça faydalı meyveler arasında bulunuyor. Dr. Kayuka, "kolesterolü düşürür, sindirim sistemini düzenler, idrar ve hacet yollarındaki sorunları giderir" diyor. Mide hastalarının puro, sigara, ciklet ve akide şekeri gibi sert şekerlerin tüketiminden kaçınmasını öneren Dr. Kayuka, "midesindeki gazdan şikâyetçi olanlar pipetle sıvı içmekten kaçınmalı, dar ağızlı şişelerden sıvı içmekten kaçınmalı, ağıza tam oturmayan takma dişler kullanılmamalı. Gazlı içeceklerin tüketilmesinden (kola, gazoz, tonik, gibi karbonatlı içecekler), efervesan (suda köpürerek eritilen) ilaçların kullanımından, soda, maden suyu gibi gazlı içeceklerden uzak durulmalı. Yemekler yavaş yenmeli. Birlikte büyük miktarda hava yutmamak için, büyük lokmalar yutmaktan kaçınılmalı" diyor.
|
