kapat
   
SABAH Gazetesi
 
  » Yazarlar
    Günün İçinden
    Ekonomi
    Gündem
    Siyaset
    Dünya
    Spor
    Hava Durumu
    Ana Sayfa
    Günaydın
    Televizyon
    Astroloji
    Magazin
    Sağlık
    Cumartesi
    Aktüel Pazar
    Yaşama Dair
    Sinema
    Hobi
Günaydın
ATV
emedya.sabah.com.tr
Google
Google Arama
 
Omer Celik @ SABAH
 

Merkezde derinleşen Türkiye

Türkiye'nin stratejik olarak Soğuk Savaş döneminde "kanat ülke", olduğu, Soğuk Savaş'ın sona ermesine bağlı olarak "merkez ülke" konumuna geçtiğine dair genel-geçer bir analize pek sık rastlanır. Bir analizden çok yorumdur bu aslında ama zamanla bir analiz şeması gibi kullanılmaya başlanmıştır.

Bu analiz şeması çeşitli şekillerde içeriklendirilmiştir; Batı Bloku ile Sovyet Bloku arasındaki en stratejik temas noktası olması, "cephe ülkesi" tanımlamasını öne çıkarmıştır. Sovyet Bloku'nun dağılmasına bağlı olarak ortaya çıkan tablo içindeki yerinin de "merkez ülke" olduğu ifade edilmiştir. Yazıya girerken dediğimiz gibi, bu, çok genel-geçer bir değerlendirmedir...

***


Bugün açısından baktığımızda ise, Türkiye'nin yukarıdaki değerlendirme şemasının dışında ve çok üstünde bir konumla "merkez ülke" olarak tanımlanması işlevseldir. Türkiye'nin öneminden bahsederken, sadece jeo-politik konumuna bakılarak yapılan değerlendirmenin de ötesinde bir konumdur bu...

Türkiye, "jeo-politik" konumundan aldığı stratejik değerleri ile öne çıkarılmaktadır analizlerde; fakat stratejik değeri bundan ibaret değildir. Buna ek olarak son zamanlarda enerji, su ve başka koridorların kesişme noktası olarak öne çıkan "jeo-ekonomik" konumu da Türkiye'nin stratejik avantajlarını açıklamaya tek başına yetmez. Bu avantajlara bağlı olarak varolan değeri "billurlaştıran" dinamik, Türkiye'nin "siyasi omurgası"dır.
Sert bir bölgenin tam ortasında bir "Cumhuriyet" olarak varolması, Türkiye'nin "siyasal genetiği"nin en önemli unsurudur. Etrafımızdaki istikrarsızlıkların esasını gerçek "Cumhuriyet" kavramı ile sorunlu rejimlerin varlığı oluşturmaktadır. Cumhuriyet kavramı ile sorunlu rejimlerin çağdaş düzenden yoksunluk bir yana, aynı zamanda iç dinamikler açısından sayısız "fay kırığı" ile yaşamak zorunda oldukları görülmektedir.

Öte yandan "laiklik" kavramı ile Türkiye'nin bir toplumsal barış yöntemini tesis etmesinin yanı sıra, aynı zamanda bir "stratejik üstünlük" ürettiği de görülmektedir. Dünyanın her yerinde, ama en çok da çevremizde "laiklik" prensibi ile doğrudan tanışıklığı olmayan siyasal düzenlerin toplumsal barışı koruyamadıkları gibi, bundan kaynaklanan ve çok daha başka sebeplerle "stratejik zaaf"larla yüklü hale geldikleri görülmektedir.

"Siyasal genetiği"nin diğer bir önemli unsuru olarak omurgasını oluşturan "demokrasi", siyasal düzenin "toplumsal mutabakat"a dayalı olarak işlemesi ve Türkiye'nin kendi geleceğini "yerli değerler" ile "dünyalılık" arasında doğru bağlantılar kurarak üretme yeteneğine sahip olması bakımından büyük bir stratejik avantaj elde etmesini sağlamaktadır.
Bu siyasi değerleri vasıtasıyla Türkiye, hem "sürekliliği" olan sağlam bir "zemin"e sahip olmaktadır, hem de değişen koşullara uygun olarak "değişim" dinamiklerini doğru yönetebilmektedir. Sağlam bir zemine sahip olmayan, sağlam bir zemine sahip olmak adına cumhuriyet, demokrasi ve laiklik kavramlarıyla sorunlu olan rejimlerin, böylece değişimin dışında kaldıkları bir bölgede, Türkiye'nin özellikleri çok daha önemli hale gelmiştir.

***


Batı ile Doğu arasındaki stratejik geçiş noktası olarak Türkiye, "siyasal genetiği" ile her türlü stratejik ve siyasi merkez tanımının "odağında" yer almaktadır. Bu bakımdan ister Batı sisteminin "stratejik haritası" içinden bakılsın, isterse çevresini de içeren "Büyük Ortadoğu" bölgesi temelinde bakılsın, Türkiye'nin "geçici" merkez tanımlarının ötesine ulaşan bir üstünlükle her türlü merkez tanımının vazgeçilmez unsuru olduğu görülmektedir.

Bu nedenlerle Türkiye, "merkez ülke" tanımının çok ötesine geçmekte ve "merkezde derinleşen" bir rol üretiminin temeli haline gelmektedir. "Küresel stratejik merkez"e dair tüm tanımların nesnesi değil "özne"sidir. Ve, kendi değerleri ile "değişim" arasındaki "siyasal diyalektiği" koruduğu sürece merkezde daha da "derinleşecektir".
Bu yazı, müstakil bir yazı olarak da okunabilir, "Büyük Ortadoğu" yazılarımıza ek olarak da...

YAZARIN ÖNCEKİ YAZILARI
 Merkezde derinleşen Türkiye   / 06-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (III)   / 04-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (II)   / 02-02-2004
 Büyük Ortadoğu? (1)   / 01-02-2004
 Büyük vizyon   / 30-01-2004
 Trans-Atlantik'teki çatlak, Pasifik ve küresel sistem   / 26-01-2004
 Siyaset, bugün ve gelecek   / 25-01-2004
 Cumhuriyetçilik, zenginlik ve kimlik   / 23-01-2004
 Ya genelin iyiliği ya da küresel kriz   / 21-01-2004
 Değişim, ekonomi ve kadın   / 19-01-2004
ERDAL ŞAFAK
Bizim Yorgo'nun günü
Yıldızının parlamasında Türkiye'nin...
AHMET HAKAN COŞKUN
Acımak
Malzeme ortada: Hepsini alabildiğine snobe...
ÖMER ÇELİK
Kıbrıs, iç siyaset, muhalefet
Adı "milli dava"...
ALİ SAYDAM
'Ben markayım' deyince marka olunmuyor
İki hafta önce bu...
HINCAL ULUÇ
Kül tablası suç aleti.. Dolu silah yasal!..
Gazete...
6 Ay yattı 20 günde coştu
6 Ay yattı 20 günde coştu
Fenerbahçe'nin 2004'teki müthiş serisi dün de Elazığ'da devam etti ve...
Evinde kral
Evinde kral
UEFA Kupası'nda yola devam eden iki ekibin mücadelesinde evsahibi...
New York'a buruk uçuş
New York'a buruk uçuş
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Kofi Annan'ın davet...
Erdoğan'dan vefa
Erdoğan'dan vefa
Erdoğan'a başbakanlık yolunu açmak için milletvekili adaylığından...
Türkiye'ye Çeçen uyarısı
Türkiye'ye Çeçen uyarısı
Metro saldırısı sonrası konuşan Rusya Savunma Bakanı Sergey Ivanov,...
Ölüme birbirlerinin kollarında gittiler
Ölüme birbirlerinin kollarında gittiler
Sanatçı Ebru Gündeş'in akrabaları olan anne ile çocuklarının enkazdan...
 
    Ana Sayfa | Günün İçinden | Yazarlar | Ekonomi | Gündem | Siyaset | Dünya | Televizyon
Spor | Hava Durumu | Günaydın | Bizimcity | Sizinkiler | Kapak Güzeli | Astroloji | Magazin Sağlık | Cumartesi | Aktüel Pazar | Yaşama Dair | Sinema | Hobi
   
    Copyright © 2003, 2004 - Tüm hakları saklıdır.
MERKEZ GAZETE DERGİ BASIM YAYINCILIK SANAYİ VE TİCARET A.Ş.