Antibiyotiklerin yüzde 44'ü ÇÖPE gidiyor
Türkiye'de en çok reçete ve israf edilen ilaç grubunu antibiyotikler oluşturuyor. Gelişmekte olan ülkelerin geleneksel savurganlığı olan antibiyotik kullanımı, ekonomiye zarar verirken, vücut direncini de çökertiyor
Reçetesiz ilaç kullanmayı çok seven Türk insanı, en ufak bir soğuk algınlığında bile, antibiyotiklerden medet umuyor. Bu da, her yıl satılan antibiyotiklerin yüzde 44'ünün çöpe gitmesi demek. Oysa, antibiyotiklerin daha çok tifo, dizanteri gibi bulaşıcı hastalıkların yanı sıra, hastane ve yoğun bakım enfeksiyonlarında kullanılması gerekiyor. Yanlış ilaç kullanımı nedeniyle Türkiye'nin yılda 1 milyar dolar kaybettiğini belirten Prof. Dr. Cankat Tolunay, "Ülkemizde tombala çeker gibi ilaç kullanılıyor. 1988'de kişi başına yapılan ilaç harcaması 8.8 dolarken, bu rakam 2003 yılında yaklaşık 50 doları buldu. Sağlık harcamalarının yüzde 35'ini ilaçlar teşkil ederken, bu oran gelişmiş ülkelerde yüzde 6 ile 9 arasında değişiyor. Türkiye'de yıllık 4 milyar dolarlık ilaç harcaması yapılıyor. Doğru kullanımla yıllık 1 milyar doların israf olması önlenebilir. Sağlık Bakanlığı'nın oturmuş bir ilaç politikası yok. İlaç sektöründeki denetim yetersiz" dedi.
YANLIŞ TÜKETİLİYOR İlaçların tedavi gruplarına göre kullanımında, ilk sırayı, yüzde 20.4'lük oranıyla antibiyotikler alıyor. Oysa, dünya için bu rakam yüzde 3.8. Antibiyotiklerin, sık ve bilinçsiz kullanımına dikkat çeken Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Farmakoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Cankat Tolunay, şöyle konuşuyor: "Hastanede tedavi gören hastaların, yüzde 20-40'ına antibiyotik veriliyor. Bu tüketimin yarısından fazlasını, yanlış kullanım oluşturuyor. Antibiyotikler, ülkemizde ne yazık ki en yanlış kullanılan ilaçlar."
TEDAVİ MALİYETİ ARTIYOR Dünya Sağlık Örgütü (WHO), antibiyotiklerin yanlış kullanımı ve özellikle gelişmekte olan ülkelerde gelişen direnç konusunda uyarılarda bulundu. WHO'nun raporuna göre, solunum yolu enfeksiyonları, menenjit, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve hastane kaynaklı enfeksiyonlar gibi bakteriyel sorunlar, aynı zamanda antimikrobiyal direnci ortaya çıkardı. Raporda, antibiyotiklere karşı direncin nedenleri şöyle açıklanıyor: "Reçete yazanların görüşleri, hasta beklentilerinin takdirine kalmıştır ve talepler reçetede yazılanları etkilemektedir. Doktorlar, uygun olmayan durumlarda bile antibiyotik yazmaları için hastaları tarafından baskıya maruz kalabilirler." Rapora göre; tedavide başarısızlığa neden olan dirençli mikropların yol açtığı enfeksiyonlar ve uzayan hastalık dönemi, daha fazla ölüm riski taşıyor. Tedavideki başarısızlıklar, iyileşme süresini uzatarak, toplumdaki enfekte insan sayısını artırıyor. Enfeksiyonlar antibiyotiklere dirençli hale geldiğinde, tedavi çok daha pahalıya mal oluyor.
AKILCI KULLANIM ŞART Antibiyotiklerin akılcı kullanılmasının önemine değinen Dr. Tolunay, "Bazı antibiyotikleri sadece uzman hekimler yazmalı" diyerek, şöyle devam etti: "Türkiye'de özellikle dar gelirli kesim ilaç almakta zorlanırken, firmaların politikaları, hem satılan ilaçların yüzde 70'inin alıcısı devleti, hem de hastaları zor durumda bırakıyor. İlaç parasının büyük bir kısmı devlet tarafından ödenmesine rağmen, Sağlık Bakanlığı sessiz kalıyor. Bu, son derece dikkat çekici bir durum."
|