Merkez Bankası'nın faiz indirimi IMF'nin istediği paket bu ay çıkıyor ve ekonomi yolunda gidiyor"un işareti.
Faiz indirimi konusunda pek de bonkör olmayan Merkez Bankası'nın kısa vadeli faizleri yüzde 26'dan 24'e indirmesi hem piyasalara, hem de IMF'ye "İşler yolunda gidecek" anlamında birer mesaj niteliğinde.
PAKET GELİYOR Merkez Bankası diyor ki, yüzde 12'lik enflasyon hedefi tutacak ve emekliye yapılan zammın gerektirdiği kaynak paketi bu ay çıkacak.
***
TCMB, 'Kaynak paketi geliyor ve iyiye gidiyoruz'u teyid etti
Önceki gün açıklanan ocak ayı enflasyon verilerinin ardından dün de Merkez Bankası 3.5 aylık aradan sonra yeni bir faiz indirimine gitti. Enflasyon kasım ve aralıkta da düşmüştü ama Merkez Bankası faiz indirmemişti. Ocak ayındaki enflasyon açıklamasının ardından gelen faiz indiriminde, tarım fiyatlarında hava koşullarından kaynaklanan arızi sıçrama dışında fiyatlama davranışlarında değişme olmaması bir faktördü. Asgari ücretin artırılmasından ve emekli maaşlarına yapılan yüksek oranlı zamdan sonra tüketici fiyatlarının tarihi düşük düzeylere inmesi, Merkez Bankası'nın bu konudaki endişesini azalttı. Ocak ayı verileri yıl sonu hedefi olan yüzde 12'nin tutturulabileceği ihtimalini güçlendirdi.
* IMF ile sorun çıkmaz - Bayram sonrası piyasalar açılırken yapılan faiz indirimi aynı zamanda Başbakan'ın ABD ziyareti sonrasına rastlıyor. ABD'de IMF ile de görüşmeler yapıldı. Bir bölümü basına yansıyan bu görüşmelerde muhtemeldir ki, Merkez Bankası yeni kaynak paketinin bu ay içinde açıklanacağı bilgisini veya sözünü aldı. Hükümetin ABD'de gelir artırıcı ve harcama kısıcı hazırlıklarını gördü. Buna güvenerek faiz indirimine gitti. Faiz düşüşünde en önemli etken muhtemelen bu. Çünkü aynı Merkez Bankası, faizi düşürdüğü açıklamasında mali disiplin ve yapısal önlemlerin enflasyon ve faizler üzerindeki belirleyici etkisini bir kaç kez vurguluyor. Yani, bir anlamda Merkez Bankası'nın faiz indirimi hükümetin açıklayacağı yeni kaynak paketinin de habercisi. Bu ayın ortasında Türkiye'ye gelmesi ve 7. Gözden Geçirme'yi tamamlaması beklenen IMF ile en azından seçim öncesinde bir sorun çıkması dünkü faiz indiriminden sonra beklenmemeli.
* Mali disiplin gereği - Merkez Bankası'nın açıkladığı bu faiz indirimi kararı, beklentilerde iyileşmenin durakladığı, mali piyasalarda faiz düşüşünün durduğu, borsada krealizasyonlarının başladığı, kurlardaki gerilemenin durduğu, hatta bir ölçüde tersine döndüğü bir döneme denk gelmesi açısından da önemli. Bu yönüyle Merkez Bankası, "iyiye gidiyoruz" diyerek tıkanıklığı aşma yönünde önemli bir destek verdi. "Büyük dışsal şoklar gündeme gelmez, mali disiplin ve yapısal reformlar sürerse, enflasyonun 2004 sonunda hedeflenen düzeye ineceğini, bu düşüşe paralel olarak faizlerin kademeli biçimde düşmesinin gündeme geleceğini" belirten Merkez Bankası, bunun bütçe disiplinini ve yapısal önlemleri kapsayan "koşullu bir öngörü" olduğunu vurguladı.
* Hangi faiz daha cazip? - Dünkü indirimle yüzde 24'e düşen gecelik borçlanma faizlerinin yıllık bileşiği yüzde 27'ye geliyor. Yüzde 12'lik enflasyon hedefi de tutacağına göre yıl sonunda beklenen reel faiz yüzde 13'ü buluyor. Yani yıl sonundaki enflasyon düzeyi kadar bir faiz geliri söz konusu. Bu da iyi bir reel faiz. Enflasyon düşmeye devam ettikçe, Hazine faizlerine ve genelde TL'ye yatırım cazibesini sürdürecek. 2002 sonunda Merkez Bankası'nın gecelik faizi yüzde 44 iken toptan fiyatlar yüzde 88.6 düzeyindeydi. 2003 yılında ve son indirimle Merkez Bankası 7 kez faiz düşürdü ve oranı yüzde 24'e indirdi. Toptan enflasyon da yüzde 10.8'e düştü. Reel faizler yüzde 30'lu seviyelerden yüzde 10'lara indi. Burada ortaya çıkan yeni durum şu: Enflasyon oranının yarısı düzeyinde bir faiz mi cazip, yoksa beklenen enflasyonun iki katı bir faiz mi? Enflasyon düşüşünü sürdürdükçe ve tersine bir eğilimi destekleyecek riskler söz konusu değilse, sorun yok. * Sonuç- "Gölge nereye düşerse düşsün bir bedenin varlığını gösterir" Latin Atasözü