Özelleştirme İdaresi Başkanı Metin Kilci, Türkiye'de şartların sıfır veya 1 Türk Lirası'na özelleştirme yapılacak noktaya geldiğini söyledi.
ÖZELLEŞTİRME İdaresi Başkanı Metin Kilci, Türkiye'nin 1 TL'ye özelleştirme yapacak noktaya geldiğini söyledi. Özelleştirmelerin fiyata son derece duyarlı olduğunu belirten Kilci, bu nedenle "adil fiyatı" bulmaya çalıştıklarını açıkladı. Kilci, Tekel ihalesinde piyasa mekanizmasının yeterince işlemediğini, Tüpraş'ta ise ihaleye devam için yeterli şartların bulunduğu kaydetti. SABAH Ekonomi Müdürü Yavuz Semerci, Ekonomi Yazarı Abdurrahman Yıldırım, Ankara Haber Müdürü Okan Müderrisoğlu ve ekonomi muhabiri Banu Aktaş'ı kabul eden Metin Kilci, 2003 özelleştirme uygulamalarını masaya yatırdı ve 2004'ün falına baktı. Kilci, şu mesajları verdi:
* Özelleştirme Ümidi: Hedeflere ulaşılacağından hep ümitliyim. Ben Özelleştirme İdaresi'ni, malını satacak esnaf gibi düşünüyorum. Her sabah dükkanı açarsınız ve 'Ya kısmet' dersiniz. Biz de her ihalede öyle yapıyoruz.
* 2003 Başarısız Değil: 2003' başarısız olduğunu kabul etmiyorum. Başarının ölçüsü ne pahasına olursa olsun kasanın dolması değil. Büyük ihalelerinin sonuca kavuşmamasında sorumlu ne kadar biziz, ne kadar başka koşullar ona iyi bakmak lazım. Geçen 8 ayda 53 ihale yapmışız. Haftaya iki ihale düşer. 2002'de 6 ihale yapılmış, hiçbiri sonuçlandırılamamış. İptal edilen Tekel ve Petkim'i hesaba katarsanız, Tüpraş'ın olumlu biteceğini düşünürseniz 2003 başarısızdır diyemezsiniz.
* 2004'ün Görünümü: 2004'te, 2003 yılının olumlu sonuçlarının gözlenebileceğini düşünüyorum. Biz göreve başladığımızda yatırımcılar, 'Bunlar, özelleştirmeyi yapacağız derler ama başaramazlar' diyorlardı. Artık öyle demiyorlar. Söz verdiğimiz ihale takvimine uyduk. İyi performans gösterdik. Bu devam edecek. Büyük ihaleleri sonuçlandıracağımıza inanıyorum. 2004 yılı sonunda portföyümüzdeki kuruluşların satışını büyük oranda tamamlamış olacağız. Ben, yıllardır portföyde olan kuruluşlara öncelik verme taraftarıyım. Bizim KİT'leri yönetmek için değil satmak için çalışmamız lazım.
* Tüpraş'ta Son Durum: Tüpraş'a verilen teklifleri açıklamama nedenimiz spekülasyona kapı aralamak değil, aksine spekülasyonlara engel olmaktı. Ancak durumun öyle gerçekleşmediğini görünce açıklama yapmayı tercih ettik. Aslında firmalar teklif vermişse açıklama yükümlülüğü de onlara ait. Fiyatı değil ama teklif verdiklerini söyleyebilirler. Tüpraş'ta ihaleye devam için yeterli şartlar oluştu.
* İhale Yöntemleri: Tekel ve Tüpraş için uyguladığımız ihale usulünde bir değişiklik yok. İhaleye kapalı teklifle başlanır ve üç değişik alternatifle sonuçlandırılabilir: Yatırımcılarla birebir görüşmelerle hiç pazarlık yapmadan, Tekel'de uygulandığı gibi yatırımcılarla toplu olarak görüşmeler sonucunda veya Petkim'de yapıldığı gibi açık artırma yöntemiyle. Tüpraş ve Tekel'de teklif sahiplerini açıklamadık. Son teklif verme gününde yeterli teklif almasaydık bu açıklamayı yapardık.
* Özelleştirme Şartları: Özelleştirme için zorunlu olan koşullar sağlıklı yasal altyapıyı oluşturmak, piyasaların elverişliliği, toplumsal uzlaşma ve siyasal iradedir. Bizim yasal altyapıda ve toplumsal uzlaşmada sorunumuz yok. Siyasal irade ise son 10 yılda hiç bu kadar güçlü olmamıştı. Bu senenin en önemli mesajı siyasi kararlılığın tüm kesimlerce anlaşılmış olmasıdır.
* 1 Lira'ya Özelleştirme: Türkiye'de şartlar sıfır TL'ye, 1 Lira'ya özelleştirme yapma noktasına geldi. Portföyümüzdeki kuruluşlara aktardığımız kaynak 11 ayda 465 trilyon lira yani 317 milyar dolar. Ancak özelleştirme, fiyata çok duyarlı. Elde ettiğimiz nakitten daha fazla (fair value) adil değerin bulunması önemli. Fiyat, piyasada oluşur. Buna saygı duyuyorum. Ama biz adil bir değeri de bekliyoruz. Bize göre değer tespitleri kutsal kitap değil. Üç yıl önceki değer tespit çalışmasını bugün dikkate almamız mümkün değil.
* Kutsal Kuruluşlar: Bizde kamu kuruluşlara bir nevi kutsiyet atfediliyor. O zaman da değer biçemiyorsunuz tabi. Kendimizi, piyasadaki değer baskıları altında hissetmiyoruz. Mesela Tekel için bizim bariyerimiz değer tespiti oldu. İhalede çıkacak rakamlar bunun üzerinde olduğunda bizim için fiyat açısından problem olmaz. Sonuçta biz orayı satmak istiyoruz.
* Değer Tespiti Açıklanmalı mı: Aslında ben tespit ettiğimiz değeri kamuya açıklayalım istiyorum. Çok klasik olacak ama buna mevzuat izin vermiyor. Aslında hesap ortadayken beklenti satıyoruz. Türkiye'nin geleceğinden umutlu olanlar daha yüksek teklif veriyorlar.
* İhale Stresi: İhaleler canlı yayınlandığında katılımcılar rahatsız oluyorlar, kendilerini baskı altında hissediyorlar. Bu yüzden büyük ihalelerde canlı yayın yaptırmama kararı aldık. Ancak canlı yayın kameraları dışında basın, ihalelere katılabilecek ve her türlü bilgi akışını anında sağlayabilecek.
