'Otobüs biletlerini 3 milyona çıkartırız'

Vergilerden belediyelerin aldığı payı düşüren yasa, İstanbul ve Ankara belediye başkanlarını isyan ettirdi. Gökçek, "Açığı ancak zamlarla kapatırız. Otobüs bileti 3 milyona çıkar"dedi
Belediyelerin genel bütçe vergi gelirlerinden aldıkları yüzde 5'lik payın yüzde 60'ının İller Bankası'na aktarılmasını öngören yeni düzenleme, nüfusu fazla vergi geliri düşük illeri sevindirirken, İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanları'nı ayaklandırdı.

SABAH gazetesini ziyaret eden İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, "Sadece İstanbul değil, Türkiye durur" diyerek yasanın yaratacağı sorunlara dikkat çekerken, "Türkiye'nin kalbi atıl ve harabe haline gelir" dedi. Ankara Büyükşehir Blelediye Başkanı Melih Gökçek de "Paranız olmazsa ne yapacaksınız? Vatandaşın daha fazla mağdur olmasını istemiyorsanız o zaman metro bileti, otobüs bileti, ekmek, su doğalgaz hizmeti aklına ne geliyorsa tüm belediye hizmetlerine zam yapmak zorundasınız" dedi.

HİZMETLER ASKIYA ALINIR
TBMM'de 8 Ocak tarihindeki oturumda Kamu Kurum ve Kuruluşları'nın Ürettikleri Mal ve Hizmet Tarifeleri ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı'na eklenen düzenleme, İller Bankası'na kesilen yüzde 60'lık payın belediyeler arasında nüfusa göre dağıtılmasını öngörüyor. İstanbul ve Ankara Büyükşehir Belediyeleri, hizmetlere yüzre 500'e kadar zam yapma, 'katkı payı' adı altında yeni vergiler getirme ve metro hizmetlerini askıya alma gibi geniş kapsamlı protesto eylemine hazırlanıyor.

METROYA HACİZ GELİR
Gürtuna, belediye payını azaltan yasanın Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer tarafından veto edilmemesi durumunda İstanbul'da metro hizmetlerine haciz geleceğini savunarak şunları söylüyor:

"Diğer şehirlere kaynak aktarılması değil sorun. Vergilerden belediyelerin aldığı yüzde 5'lik oranı yüzde 6'ya çıkarsınlar, yüzde 1'lik kısmı diğer illere aktarsınlar. İller Bankası'na aktarılması istenen para Büyükşehir Belediyesi gelirlerinin yüzde 40'ını oluşturuyor. Geçmişten kalan 1 milyon dolarlık borç ödedik ve daha ödememiz var. Bütçemizin yüzde 40'ı giderse bu şehre yazık olur. Hiçbir şey yapamayız."

Halk ekmeği 200 bin lira olabilir
Cumhurbaşkanı Sezer, yasayı veto etmezse, İstanbul ve Ankara Büyükşehir belediyeleri şu eylem planını uygulayacak:

* YOĞUN KAMPANYA: İstanbul ve Ankara'da belediye başkanlarının başlattığı protestoların dozu artırılarak sürdürülecek. Belediye gelirlerindeki azalmanın vatandaşı nasıl olumsuz etkileyeceği halka örneklerle anlatılacak, sert muhalefet yapılacak.

* EKMEĞE ZAM: Özellikle dar gelirli vatandaşların satın almak için uzun kuyruklar oluşturduğu halk ekmek fiyatının 100 bin liradan 200 bin liraya çıkarılması söz konusu olacak.

* OTOBÜS VE METROYA ZAM: 500-600 bin lira olan metro ve otobüs bilet fiyatlarının yüzde 500'e kadar zam görme ihtimali yüksek.

Gökçek, "Boğazımızı sıkmaya devam ederlerse, otobüs ve metro bileti 2 milyon, hatta 3 milyon lira olursa kimse şaşırmasın" dedi. Gökçek'e göre, Batıkent-Sincan gibi yeni güzergahlardaki metro inşaatlarının durdurulması veya yedek parça sorunu yüzünden mevcut metro faaliyetlerinin aksama ihtimali gündeme gelebilecek.

* DOĞALGAZ KATKI PAYI: Belediye gelirlerindeki azalmanın yanı sıra doğalgaz fiyatlarının düşürülmesi nedeniyle, yeni doğalgaz aboneliği için "katkı payı" altında bir nevi yeni vergiler devreye sokulacak. Gökçek, bu hesabı şöyle yaptı: Sadece Ankara'da 510 bin doğalgaz abonesi var. 400 bin kişide sırada bekliyor. Bunlardan sadece 100 bin kişinin oturduğu bölgede altyapı yatırımı büyük ölçüde tamamlandı, sadece bağlantıların apartmana çekilmesi gerekiyor. Şimdi abone olmak isterlerse, "katılım payı" ödemek zorundalar. Bu miktar ne kadar olur bilmiyorum, üzerinde çalışıyorlar.

* SUYA ZAM: İstanbul ve Ankara'daki eylem planı, suya zam yapılmasını da kapsıyor. Yeni su şebekelerinin oluşturulmasında "katılım payı" alınacak, bakım, onarım, kırtasiye, personel maaşı gibi tüm girdilerdeki artışlar su fiyatına yansıtılacak.

* SADECE PERSONELE MAAŞ: İki başkan, bütçe gelirlerinden alacakları yeni payla, sadece personel maaş ve ücretlerini karşılayabileceklerini öne sürüyor.

'Pay yüzde 3'e inerse gelir 417 trilyon azalır'
Büyükşehir belediyelerinin, illerinde toplanan vergiden aldıkları payın yeni yasa ile yüzde 5'ten yüzde 3'indirildiğini hatırlatan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ali Müfit Gürtuna, yeni yasayla gelirlerin bu yıl 417 trilyon lira azalacağını açıkladı. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek ise bu rakamın Ankara'da 150 trilyon lira olacağını söyledi.

Maliye Bakanı Sümer Oral ise konuyu şöyle yorumladı:
"Biz kanun değişikliği ile yüzde 5 olan vergi payını yüzde 3'e indirdik. Ancak Bakanlar Kurulu'na da yüzde 6'ya kadar çıkarma hakkı verdik. Yani Bakanlar Kurulu oranı indirme hakkına sahip olduğu gibi çıkarmaya da yetkili kılındı. Kanunda bu şekilde değişiklik olsa da biz geçmişten beri uygulanan yüzde 5'lik payda bir değişiklik yapmayı düşünmüyoruz."

Yeni düzenleme ne getiriyor?

	Aralık	Düzenlemeyle	Paydaki	Değişim
	2000 payı	ne alınacak?	değ. miktarı	oranı
	(Trilyon TL)	(Trilyon TL)	(Trilyon TL)	(%)
Adana	18	48	29	160
Ankara	341	226	-115	-33
Antalya	13	42	28	215
Bursa	29	59	29	101
Diyarbakır	3	32	29	928
Erzurum	2	22	19	738
Eskişehir	9	19	10	115
Gaziantep	7	30	22	311
İstanbul	725	513	-211	-29
İzmir	91	112	20	22
Kayseri	9	27	17	189
Kocaeli	24	38	13	56
Konya	8	50	41	500
Mersin	22	45	23	103
Sakarya	3	19	15	464
Samsun	8	31	22	262
Toplam	1.319	-	-	-

Şamil TAYYAR