Jose Emmi'den Ankara'ya IMF öğütleri

Kimine göre küreselleşme karşıtı mücadelenin sembolü, kimine göre şiddet yanlısı bir terörist.
Mc Donald's'lara açtığı savaş ile ünü dünyaya taşan Fransız köylü Jose Bove ile 11 Eylül miladını konuştuk. 11 Eylül saldırıları hakkında ne düşünüyorsunuz? Düzenlenme nedeni ne olursa olsun, sivilleri hedef alan bir saldırı. Günümüz sorunlarına çözüm olmayan bu saldırılar düzensizlik ve karmaşadan yana kimilerinin manipülasyonları olduğu için, kişisel olarak kınıyorum.

* Amerika Birleşik Devletleri'nin bu saldırıları hak ettiğini belirtenler oldu. Bu bakış açısına yorumunuz nedir?

Dünya bir yandan IMF, Dünya Bankası ve Dünya Ticaret Örgütü tarafından egemenlik altına alınmaya çalışılırken, diğer yandan ABD başta olmak üzere süper güçleri, özellikle petrol açısından stratejik öneme sahip bölgeleri askeri alanda kontrol altına almaya çalışıyorlar. Bir yanda dünyayı istila etmeye çalışan globalizasyon yanlısı zengin ülkeler, diğer yanda öfkeli fakir bölgeler. Bu öfke ile doğal olarak ortaya çıkan tehditler... ABD'nin saldırıları hakettiği yönünde açıklamalar yapanlar sanırım globalizasyon dünyasında fakir tarafta yer alanlardır.

* Peki ya ABD'nin misilleme hareketine ne diyorsunuz?

Bush hükümeti uzun süredir istediği bir bölgeyi kontrol altına alacak operasyonları başlatırken, diğer yandan yapılan propagandalarla küreselleşme karşıtları terörist ilan edildi. Bugün gördüklerimiz bu tahlilimi haklı çıkarıyor. Tıpkı yıllar önce Irak'ta örneğini gördüğümüz gibi.

* 11 Eylül'den beri ilk defa Beyrut ve Doha'da ortaya çıktınız. Bu saldırılar, sizde bir strateji değişikliğine mi neden oldu?

Doha'daki eylemin dünyada yankı bulmaması için her şey yapıldı. 11 Eylül'den sonra küreselleşmeyi hedef alan kampanyalar bizi kısıtladı.

TÜRKİYE BENİ ŞAŞIRTMADI
* Türkiye'nin saldırılara verdiği destek hakkında görüşleriniz neler?

Türkiye'nin iç politikası ile ilgili hiçbir şey söyleyemem. Ancak, Batılı güçlerle sürekli bir koalisyon içinde olan, Amerikan ve Batılı ülkelerin orduları için önemli bir askeri üs olan Türkiye'nin tavrı beni şaşırtmadı.

* Daha önce küreselleşme karşıtı Türk örgütleriyle ilişkiniz oldu mu?

Türkiye'de maalesef iki gün kaldığım için çok fazla sayıda ilişkim olmadı. Sanırım yakın zamanda Türk sendikaları ile sivil toplum örgütlerinin de katılacakları geniş çaplı bir küreselleşme karşıtı eylem yapılacak.

* Size göre, Türkiye gibi ülkelerin IMF'den başka alternatifleri var mı?

IMF ve Dünya Bankası bütün ülkelere; ekonomiyi özelleştirip multinasyonel bir hale getirmeyi tavsiye ediyor. Bu birçok kurumu yıkarken, işsizlik ile yoksulluğu kamçılıyor. Türkiye için vahşi liberalizasyona doğru giden IMF yolu dışında başvurulacak başka projeler mevcut. Krizdeki ülkeler için IMF bir çözüm değil.

* Jose Bove'yi nasıl tanımlarsınız?

Öncelikle ben bir köylüyüm. Sonra Köylü Federasyonu'nun sözcüsüyüm. Bütün dünya köylülerini birleştiren bir ağın üyesiyim. Globalleşmeye karşı mücadele veren ve gıda sağlığını koruyan eylemlere destek veriyorum.

Fransızların Zapata'sı Jose Bove
1953 yılında Fransa'nın Bordeaux kentinde gıda araştırmacısı bir profesör babanın oğlu olarak dünyaya geldi. Berkley'deki lise eğitiminden sonra Larzac kasabasına yerleşti. Rokfor peyniri üreticiliği ile geçimini sağlarken isyan edip askere gitmedi. 1974 yılında askeri kampın genişlemesini protesto ettiği için ilk kez hapse girdi. Troçkist kolu üyesi olan Bove, 1987 yılında Fransa Köylü Konfedarasyonu'nu kurdu. 1999 yılında hormonlu ve hazır gıdalara savaş açarak Millau kentindeki bir Mc Donald's lokantasını yıktı. Dünya Ticaret Örgütü'nün düzenlediği bütün zirvelerde yapılan küreselleşme karşıtı eylemlerin başını çekti. Larzac kentinin yeni Zapata'sı olarak tanınıyor. Bir kamuoyu araştırmasında Fransızlar'ın yüzde 65'i kendisini cesur bulurken, yüzde 56'sı kendilerine ve sorunlarına yakın bulduğunu belirtti. Bove'nin eylemlerini Fransızlar'ın yüzde 45'i doğru bulurken, ankete katılan Fransızlar'ın yüzde 27'si eylemlere karşı çıkarak, Bove'yi terörist ilan etti.

Bove'nin şiddet ve eylem karnesi
* 1972- Askerliğe isyan etti.

* 1974- Larzac kentinde bulunan bir askeri kampın genişlemesini protesto etti.

* 1976- Bu eylemden dolayı üç hafta hapis cezasına mahkum edildi.

* 1977- Askerliğe karşı olan Bove, bir traktörle askeriyeye ait bir eğitim kampına girdi.

* 1987- Fransa'da Köylü Konfederasyonu'nu kurdu.

* 1992- Cumhuriyet İçin Birlik Partisi'nin (RPR) bir merkezini tahrip etti.

* 1998- Fabrikalardan atılan işçiler için birlikte yaptığı eylemde bir nehre zehir döktü.

* 8 Haziran 1998- Hormonlu bulduğu bir tarlayı tahrip etti.

* 11 Mart 1999- Tarım Bakanı Jean Clavany'nin iki görevlisini tartakladı.

* 12 Ağustos 1999- Fransa'nın Millau kentindeki Mc Donald's lokantasını son çivisine kadar söktü.

* 2000- Sosyalist Parti'nin bir bürosunu tahrip etti.

* 2001- Brezilya'da tahrip edilen mısır tarlaları eylemine katıldı.

Kazım AKAR