Din; sadece kul ile Allah arasındaki subjektif ilişkileri düzenleyen bir sistem değil, aynı zamanda sosyal niteliği de bulunan bir olgudur. Bu özellik sadece İslam dininde değil, farklı seviyelerde de olsa diğer semavi dinlerde de bulunur. İslam'ın kutsal kitabı Kur-an-ı Kerim'in ihtiva ettiği mesajlarının büyük bir kısmı, doğrudan bireyi muhatap almakla birlikte, önemli bir kısmı da beşerin sosyal ilişkilerini, başka bir ifadeyle insan toplum ilişkilerini etkilemeye ve düzenlemeye yöneliktir.

Dinin toplum hayatında gördüğü fonksiyonların başında; bütünleştirme işlevi gelmektedir. Toplumsal hayat, dünya hakkında farklı ilgi, özlem, hedef ve bakış açılarına sahip bireylerin biraraya gelmesiyle oluşur. Yüce Allah tarafından farklı özellikte yaratılan insanların çıkar ve menfaatleri de farklı olmakta, çoğu zaman da birbirleriyle çatışmaktadır. Böyle bir yapıdan bütüncül ve ahenkli bir yapı meydana getirmek, farklı ilgi ve menfaat kaygılarını aşıp insanları ortak ülkü ve ideallerde bir araya getirmek ve nihai olarak toplumu ayakta tutmak, büyük oranda din sayesinde mümkün olabilmektedir. Çünkü din insana her zaman kendi benliğini aşmayı, diğer insanlara zarar vermeden hatta onlara destek olarak yaşamayı ve böylece birlikte yaşamı güzelleştirmeyi öğütlemektedir.

Din; her şeyin üstünde insan hayatını düzenleyici bir prensiptir. O, bireyin hayatını, bireyi kapsayan fakat aynı zamanda aşan mutlak anlamlar ve değerlere göre düzenler. Eğer birçok kişi böyle bir düzenleyici ilkeyi paylaşırsa, ancak o takdirde muhtelif bencillikleri bir tarafa atmak mümkün olabilir.

Dinin bir işlevi de, sosyal yapılandırmadır. Allah ile insanlar arasında ilişkiyi sağlayan Peygamberlerin varlığını biliyoruz. Peygamberlerin etrafında toplananların kısa zamanda örgütlendikleri, aynı inanç, değer ve semboller etrafında bir araya geldikleri ve hiyerarşik bir yapı oluşturdukları gözlenmektedir. Aynı aşkın varlığa inanan, aynı mesajları kabul eden, dünya ve dünya ötesini aynı sembollerle değerlendiren insanların organize olmaları daha kolay olmaktadır. Dinin önemli işlevlerinden biri de kültür aktarma işlevidir. Bir toplumun en kıymetli müktesebatı olan kültürün toplumda kuşaktan kuşağa aktarılmasında dini pratiklerin ve kurumların önemi büyüktür.

Yukarıda birkaçını zikrettiğimiz fonksiyonlarıyla din, toplum için bir değerdir. İnsanlık tarihiyle aynı yaşta olan din olgusunu göz ardı ederek, toplumsal sorunlarımızı nihai çözüme kavuşturabileceğimize inanmak, bir yanılgıdan ibarettir.